43
DE BURGERWACHT EN DE
BIJZONDERE VRIJWILLIGE LANDSTORM IN LIMMEN
Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog is
het overal in Europa onrustig, rumoerig, en
rellerig en komt men in opstand tegen de
regering. De Nederlandse autoriteiten waren
erg geschrokken van de Russische revolutie
en de opstanden in Duitsland en Oostenrijk.
Op 3 oktober 1918 worden alle militaire
verloven ingetrokken. Mede door de
verbittering over de lange mobilisatie valt dat
besluit slecht bij de soldaten en op 26 oktober 1918 breekt er muiterij
uit in de legerplaats de Harskamp en er volgt een soldatenoproer. De
kantine en enige legerbarakken gaan in vlammen op. Ook in veertien
andere garnizoenssteden zijn er de volgende dagen
ordeverstoringen.
De militaire ongeregeldheden hebben het vertrouwen in het leger als
steunpilaar van de regering aangetast. Het gevolg is dat de regering
bang is dat het volk de macht overneemt. SDAP-voorman P.J.
Troelstra ziet zijn kans schoon en stelt: “De arbeidersklasse in
Nederland grijpt thans de politieke macht”.
Op 13 november 1918 komt de regering in actie. In hun ogen dreigt
een regelrechte revolutie. Belangrijke gebouwen in de grote steden
worden onder bewaking gesteld en het ministerie van Oorlog wordt in
staat van verdediging gesteld. Het militair potentieel wordt versterkt
door het oproepen van de eerder in 1914 tijdens de mobilisatie
opgerichte Vrijwillige Landstorm. Deze gold gedurende de eerste
wereldoorlog als reserve voor het Nederlandse leger. Een maand
later wordt Nederland getroffen door een ware stakingsgolf. Er breken
stakingen uit in het Groningse en Drentse veengebied. In Amsterdam
gaan bijna 5.000 metaalarbeiders in staking. In Heerlen komt het werk
in de mijnen helemaal stil te liggen en Rotterdam krijgt te maken met
stakingen van bakkers en trampersoneel. Een dreigende
spoorwegstaking kan alleen worden afgewend door een forse
loonsverhoging.
De Haagse gemeentepolitie wordt fors uitgebreid, Amsterdam en
Rotterdam volgen. De voltallige Amsterdamse gemeentepolitie wordt
begin 1919 voorzien van revolvers. De regering dringt er bij de
