hem vallen". Mijn vader riep: "Je haalt het
niet in je hoofd, hoor!" Mijn broer kon zich
58
mijn moeder lachte, hoe kwader hij werd, vooral toen hij zag waar hij
in lag. Dus kon mijn moeder 's nachts de hele kamer schoonmaken
en mijn vader moest als een klein kind verschoond worden. De mat
moest naar buiten en de volgende dag werd het hele verhaal
natuurlijk bekend. Zo waren er ook in die moeilijke omstandigheden
altijd nog wel situaties, waar je vreselijk om moest lachen, alhoewel
dat lachen altijd heel dicht bij het huilen stond. Ik zag daar ook
plotseling moffen op het erf komen, maar zij kwamen niet naar
binnen. Dat wist ik toen nog niet, dus ik waarschuwde iedereen. Mijn
vader en moeder zaten in een kast naast de schoorsteen. Op de
zolder hadden ze een stuk hout uitgezaagd tussen de pannen en
het dakhout. Daar zaten mijn broer en ik. Zij hadden dat stuk hout er
keurig uitgehaald en er een schot van gemaakt. Maar waarschijnlijk
was het hout uitgezet en ging het er niet meer vóór. Mijn broer en ik
stonden met het angstzweet in onze handen in die schuilplaats met
dat open gat. Die meiden stonden als bezetenen tegen dat schot
aan te duwen om dat weer op zijn plaats te krijgen. Dat was weer
diezelfde doodsangst, maar die moffen kwamen nooit in Limmen.
Die kéken alleen maar naar dat rijwiel herstelplaatsje van Hollander.
Er moest nog eens een zak tarwe naar boven gedragen worden. En
je wordt van dat lange binnen zitten natuurlijk zo vreselijk melig, dat
houd je niet voor mogelijk. Volgens mijn vader was mijn broer zelfs
in die tijd zo sterk als een ijsbreker. Hij was zo mager als een lat,
maar hj moest die zak tarwe naar boven dragen. Mijn moeder stond
boven aan de trap en mijn broer met die zak
tarwe op zijn rug stond op de trap en mijn
vader met zijn kop onder die zak tarwe om
mee op te duwen. Ik stond beneden. Mijn
moeder stond boven geintjes te maken en
melig te doen. Mijn broer begon te lachen
en Zei. Moeder, hou toch op, anders laat ik
echter niet meer inhouden en liet een paar
keiharde winden. Mijn vader lag met zijn
neus tegen zijn kont aan. Dus je kunt wel
raden. Je moet er bij zijn geweest. Ik dacht
dat ik het in mijn broek deed.
