SCHOOLTIJD IN DE TIJD VAN KONINGIN WILHELMINA
de kerk ging zich met je bemoeien: "klein aannemen" werd dat toen
De jaren dertig
In deze reeks is nu een periode aan de beurt waaraan ik zelf, zij het
als kleine jongen, heb deelgenomen.
Ik ben geboren in 1923 en had dus in 1930 'de jaren van verstand'
bereikt, zoals dat in die dagen heette. De leerplicht gebood en ook
genoemd. Dat was een geweldig feest, alles ging zeer plechtig en
wij waren toch wel een beetje nerveus, want je mocht voor de mis
niets eten of drinken en mocht de hostie absoluut niet met je tanden
aanraken. Maar na de mis stond thuis het feestmaal op tafel en
mocht je snoepen naar hartenlust. En je kreeg cadeautjes van ooms
en tante s.
Op school hadden wij in de eerste klas een zuster; ik meen dat zij
Emelie heette. Maar in vervolgklassen waren het bij de jongens
juffrouwen en meesters. De meisjes hadden uitsluitend zusters.
De 4e en 5 klas jongens werden door meester Bruschke
onderwezen. Ik herinner me nog dat hij als jongeman op de fiets uit
Haarlem kwam en dat hij al om acht uur in de kerk van Limmen naar
de schoolmis ging. In die tijd was de pastoor voorzitter van het
schoolbestuur en naar diens pijpen werden de onderwijzers
gehouden te dansen. Een wit voetje bij de pastoor kon geen kwaad
in die tijd van crisis en werkeloosheid. Gemakkelijk was dat niet,
want De W olf was geen makkelijke sympathieke man. Daar had ook
ik in ieder geval ervaring mee.
Juffrouw W ortelboer was een jonge onderwijzeres uit Al kmaar. Ze
had de lagere klassen en dat waren nog brave kinderen die haar
geen problemen opleverden. Alles verliep nog probleemloos voor
W ortelboe rtj e.
De kinderen werden groter en de bekjes groeiden mee. In klas vier
kregen we een meester. Dat was meester Bruschke, en daarmee
veranderde er veel voor ons: wij begonnen ons al een beetje
volwassen te voelen, maar dat gedrag vond meester nog een beetje
te voorbarig. Hij zag graag dat iedereen zijn plaats kende en dat hij
de eerste plaats bekleedde en dus het gezag uitmaakte, Bruschke
was een bijzondere man voor wie ik grote waardering had.
3
