Jaargang nr. 24 2010
was dus zaak om met list en bedrog uitstel van vertrek te verkrijgen.
Soms lukte dat aardig, maar er kwam toch een einde aan en dan
was het onverbiddelijk: gaan of onderduiken. Voor dat laatste had ik
gekozen en een deel van mijn vrienden eveneens.
Het spel
Je moest zien om uithanden van de moffen te blijven want die
wisten wel raad met de weigeraars. Ik dook onder op een boerderij
in de Boekelermeer en had het daar fantastisch naar mijn zin.
Lekker werken en goed eten.
Intussen kreeg onze vijand er in Rusland aardig van langs en als ze
in hun berichtgeving voor de radio meldden: "elastische front bewe
ging", dan wisten wij dat ze terug gejaagd werden en riepen
"hoera!". Wij werden brutaler, maar zij nerveus en dat was
gevaarlijk.
In de chaos van die laatste oorlogsjaren, waarbij ze iedereen oppak
ten die ze in handen viel, zochten ze toch niet meer naar mij. maar
pakten ze iedereen op die werken kon. Mijn vader, mijn broers en
Ad Valkering waren in het veld bezig met turfsteken. Daar wilde ik
ook bij zijn en dat gebeurde ook. Zo ver in het weiland kwamen de
moffen niet, maar je moest wel naar het dorp om te eten en te
slapen, en daar waren ze wel. Dan was het een spel om ze te
omzeilen en je kreeg daar handigheid in: ze hebben ons daar nooit
kunnen pakken
Maar dan komt de tijd van de razzia's en wordt het een spel met de
duivel. Veel mensen hadden een schuilplaats gemaakt van de kruip
ruimte onder de vloer. Ook wij hadden het, maar wij hebben die
nooit gebruikt. Wij hadden gehoord dat de moffen er achter
gekomen waren en bij de huiszoekingen richtten zij dan hun
schietgeweer met de loop op de vloer gericht, terwijl ze met hun
ogen de gelaatstrekken van moeders observeerden. Als daar één of
meer van haar dierbaren verscholen zouden zitten, zou een
oorverdovende gil de mof aan prooi geholpen hebben. Nee, onze
kruipruimte was de opslagplaats voor de aardappelvoorraad, die lag
daar vorstvrj in die strenge winters.
Onze schuilplaats
Ad Valkering kwam met een prachtig idee: de hoge wal achter de
tuin van Piet v.d. Peet; Tussen die tuin en het verkennersbosje ligt
4
