Jaargang nr. 22 2008
HET RUSSISCH MONUMENT
De Bataafse Republiek 1795-1806
(Uit: 'Mijn land, mijn volk, van J.J.C. Böckting, vertellingen voor het 6e leerjaar, 1956.
Volledige methode voor de vaderlandse geschiedenis op de katholieke lagere
school)
Eens zwierf ik door de prachtige duinen rond Bergen. Bij een eenvoudig
arbeidershuisje had ik gevraagd welke richting ik moest volgen om een bijzonder
mooi gedeelte te kunnen zien. Men wees noordwestelijk: "Daar, dat duin heet het
Russengat, met een prachtige vlakte, het Russische Vlak... daar zult u nog iets
merkwaardigs zien ook".
In de volslagen eenzaamheid stonden de duinen roerloos te luisteren naar het
zingende gezoef van de zeewind. Hoog dreven de wolken over en in de vlakte
meeluisterend naar de fluisterende wind, hoorde ik de stem der historie:
Ons land had zich bevrijd van de Oranjes en de Fransen met gejubel binnengehaald.
Tallozen waren echter niet enthousiast en van dezen waren er velen uitgeweken
naar Duitsland, mannen die Oranje trouw waren gebleven. En die hoorden met grote
blijdschap, dat verschillende Europese landen een gezamenlijke aanval op Frankrijk
beraamden. Een der operaties zou plaats hebben op ons land, maar de plannen
werden vanzelfsprekend zeer geheim gehouden.
De Patriottenleider Daendels, die het Bataafse Legioen commandeerde,
en de generaal der Franse troepen wisten dus niet, van welke kant de inval dreigde.
Augustus 1799 verscheen een Engelse vloot voor Den Helder, men landde snel en
vormde er 'n bruggehoofd, een stuk grond waar de gelande troepen ijlings
borstweringen opwierpen en hun geschut plaatsten. Terstond rukte generaal
Daendels er op af, viel aan, doch werd na een felle strijd teruggeslagen. Zo werd de
punt van Noord-Holland bevrijd! Wel dreigde nog gevaar van de Bataafse vloot, die
in de Vlieter kruiste, dat is ongeveer waar nu de Afsluitdijk is. Deze vloot moest nu
ook opgeruimd worden, want die beheerste de toegang tot de Zuiderzee!
15
