Jaargang nr. 21 2007
VOOR SPEK EN BONEN
Als wij nu spreken over "meedoen voor spek en bonen" dan begrijpen wij dat zo
iemand meedoet: zonder mededinging naar een prijs of wat dan ook.
Maar dat is volgens mij niet altijd zo geweest, en om dat te kunnen begrijpen moeten
wij terug naar de tijd van weleer. Een tijd waarin nog echt armoede werd geleden en
er nog geen "Bijstandswet" bestond. Iedereen was persoonlijk verant- woordelijk voor
z'n levensonderhoud en alleen de Burgerlijke- en kerkelijke Armbesturen konden
door het geven van zeer kleine giften voorkomen dat mensen, die dat niet meer
konden, door honger zouden omkomen.
Maar ook die instanties beschikten over weinig middelen en daarom was het voor
mensen die door een noodlot getroffen werden meestal een ware ramp.
Zo gebeurde het eind jaren twintig van de vorige eeuw dat Loek de Graaf op
betrekkelijk jonge leeftijd, ziek werd en overleed. Loek was getrouwd met Anne de
Boer en zij hadden vier dochters. Dat waren toen nog kleine kindertjes en dat gezin
werd geheel afhankelijk van wat moeder zou kunnen inbrengen, naast de huis-
houdeljke zorg voor de kleine kinderen.
Zij woonden in het boerderijtje aan de Hogeweg, even voorbij de grens in de
gemeente Heiloo, tegenover het Julianaklooster. De boerderij deed ook toen al geen
dienst meer als stalling voor vee, het weiland er achter was omgeploegd en beplant
met bloembollen.
De dood van haar man was voor het gezin een vreselijke gebeurtenis, Anne moest
nu zien te overleven met haar vier kleine meisjes. Ik kan mij herinneren dat zij een
kranige en stoer uitziende vrouw was. Zij stond vaak met een kraampje bij
58
