Jaargang nr. 19 2005
LIMMEN IN DE TIJD VAN KONINGIN WILHEIMINA
Prinses Wilhelmina was jarig op 31 augustus en in 1898 werd zij 18 jaar. En dus
meerderjarig.
Haar moeder Emma, die sinds de dood van haar man koning Willem 111 in 1890,
Koningin Regentes was geweest, moest een stapje terug doen.
Op 6 september 1898 legde haar dochter de eed op de grondwet af en werd
daardoor koningin van Nederland. Dat stapje terug zou overigens niet zo heel groot
zijn geweest, want Wilhelmina kwam meestal bij haar moeder om advies. Dat wordt
althans beweerd.
Emma was de éérste koningin, en de ministers waren gewend aan mannen op de
troon. Aan de laatste koning hadden zij waarschijnlijk een zacht eitje, want die was
meestal niet bij zinnen en dus lieten ze die man tekenen wat zij maar wilden. Maar
Emma was juist zeer goed bij zinnen en liet zich geen knollen voor citroenen
verkopen.
Daar waren de ministers niet aan gewend: een vrouw kon immers niet besturen, dat
was mannenwerk, oordeelden zij.
Van de burgers van Amsterdam had de jonge koningin een prachtige gouden koets
cadeau gekregen. De rijtuigbouwers gebroeders Spijker hadden al hun vakmanschap
in het pronkstuk gestopt en wij mogen nog steeds, na meer dan honderd jaar, de
koets bewonderen op prinsjesdag.
Het jaar 1900 was zeer nabij en de vorstin zou het niet gemakkelijk krijgen in de
20e eeuw. Daarvan waren de voortekenen al duidelijk zichtbaar.
In die dagen waren vorsten meestal afkerig van democratie. Door de langzaam
ontluikende democratie in Europa had dat al heel wat vorsten de troon gekost en
ontstonden er steeds meer republieken.
5
