Jaargang nr 15 2001
verre overtreft die van naburige plaatsen en der voornaamste steden
in ons Vaderland. Hij gevoelt zich gedrongen zijne dankbare
erkentenis toe te brengen aan alle zijne onderhorigen die van het
hunne iets afzonderden. Dat de zegen der Almagt rusten zal op het
liefderijk offer, door eene wijze uitdeeling, tenminste gedurende agt
weken, te beginnen met de 5e februari a.s."
Geloof en caritas
De Nederlandshervormde gemeente in Limmen had zelf een
armbestuur: de Diaconie-armen.
Sinds de hervorming in de 16e eeuw, toen het katholieke geloof
verboden werd, hadden de katholieken geen eigen armenzorg meer.
Om de niet-protestante armen toch te kunnen helpen, was de
Algemene- of Burgerlijke Armenzorg ingesteld.
De katholieken schonken eventuele giften, legaten of onroerend goed
dan ook altijd aan de Algemene-armenzorg.
In de jaren '40 van de 19e eeuw was dat nog steeds zo. Sinds de
Vrede van Munster in 1648 mochten de katholieken, krachtens de wet,
weer een eigen kerk hebben. De armenzorg bleef echter in handen
van het Burgerlijk Armbestuur, dat door de gemeenteraad werd
gekozen en dat eveneens verantwoording van beleid moest afleggen
aan de raad. Behalve dat de collecten uit de katholieke kerk naar de
algemene kas gingen, was het ook zo dat de bezittingen van de
Algemene Armen hoofdzakelijk uit het katholieke volksdeel verkregen
waren. Een belangrijk motief om alles te laten zoals het was, zal
ongetwijfeld het vertrouwen in de gemeenteraad zijn geweest.
Bij de katholieken bestonden in Nederland wel verenigingen voor
caritatief werk, zoals de Vincentiusvereniging, maar dat bleef toch altijd
zeer kleinschalige hulp. In latere jaren kwam daar de katholieke
vereniging Caritas bij. Tot in de jaren '70 van de 20e eeuw bleef de
Algemene Armen de belangrijkste hulpverlener in Limmen.
Toen in die jaren de Bijstandswet door de tweede kamer werd
aangenomen, werd dat werk door die instantie overgenomen en
kwamen alle bezittingen van de Algemene Armen in eigendom van de
gemeenten. Voor Limmen waren dat aanzienlijke arealen grond en
nog enige huizen.
7