Jaargang nr. 12 1998
Erg veel is er niet meer bekend over Jan z'n handel en wandel. Maar wandelen deed hij
letterlijk. Want ja, hoe ging dat toen? De handel, het zaad dus, werd in jute zakjes verpakt
en aan een stok gebonden. En met die stok op de nek ging hij zijn klanten langs. De
aflevering van het één zal, als vanouds, een goede gelegenheid zijn geweest om
bestellingen op te nemen. Hij moet dat in wijken hebben gedaan, want hij was actief van
Alkmaar tot Haarlem en dat kun je niet allemaal belopen.
Bij zo'n direct contact met de klant zal het zaak zijn geweest dat de geleverde spullen van
goede kwaliteit waren, want anders was je snel weer zakenman-af. Om evt. klachten voor
te zijn, werden controle-monsters in de eigen tuin gezaaid. En nog steeds wordt de
kwaliteit van het verkochte zaad getest op kiemkracht.
Jan heeft zich in een vroeg stadium geworpen op de verkoop van kunstmest, wat hem de
bijnaam Jan Kunstmest verschafte. Hij werkte als agent voor een firma uit Alkmaar,
Neefjes Ruiter. In Limmen vond ik de eerste vermelding van slakkemeel en kalizout in
1925.
DE ZWARE JAREN
Zoon Cor is na z'n trouwen begonnen met een bollenbedrjf in Heiloo. Hij heeft ook een
tijdje in een zaad selectiebedrjf in Andjk gewerkt, maar het is onduidelijk wanneer dat was.
Omdat het in de bollen zo slecht ging nam zijn broer Johan P. hem mee, de markten langs.
Het was in de jaren '30, de crisisjaren en erg veel geregelde handel was er niet. Maar het
leverde contant geld op en dat kon je beter hebben dan tegoeden. Ze probeerden allerlei
produkten voor de tuinderij te slijten. Bollen en boompjes, voor een deel eigen teelt,
gereedschappen, kunstmest en ontsmettingsmiddelen. De eerste ervaringen met
synthetische bestrijdingsmiddelen moeten ook van die tijd stammen, hoewel de meeste
produkten nog 'natuurlijk' waren.
Toen z'n vader overleed nam Cor het roer van de zaak over, op een leeftijd van 30 jaar.
Meer rust gaf dat niet; hij moet enorme werkdagen gemaakt hebben. De zondag ging vaak
ook de mist in. De
tuinders hadden 's zondags, na de kerk, de gelegenheid om hun zaakjes te regelen. De
rekening kon vereffend worden en nieuwe bestellingen geplaatst. De huiskamer stond om
21
