Jaargang nr. 9 1995
wezen, na op z'n kaart nog even te hebben aangetekend: "Moordenaarsbaai".
Het ongeluk kon gebeuren omdat de Europeanen uiteraard geen kennis
hadden van de Mahorie-cultuur in die dagen. Het blazen op een instrument
was in hun cultuur vragen of de bezoeker misschien oorlogszuchtige
bedoelingen had. Werd er dan met blazen op een instrument geantwoord dan
was de oorlog daarmee verklaard en kon het robbertje vechten beginnen.
Niks bijzonders eigenlijk; je moet het alleen even weten. De reis werd
voortgezet en de voorzichtig geworden Abel Tasman deed plichtsgetrouw
z'n werk: kusten verkennen en in kaart brengen.
Toen de zomer ten einde liep moest hij zorgen weer noordelijker te komen;
bovendien raakte z'n leeftocht op en dus moest hij zien weer in Batavia te
komen zonder ooit in Chili te zijn geweest. Tasman was nu eenmaal een
zeeman die met dat soort factoren rekening hield en geen onverantwoorde
risico's nam. Zijn opdrachtgevers waren niet best te spreken over het
resultaat van de reis; immers, wat heb je aan landen waar alleen naakte
wilden woonden, daar valt geen dubbeltje aan te verdienen. Men had er
verder niet veel belangstelling meer voor, maar toen Cook er zo'n honderd
jaar later kwam bleek van ouder op kind de heldendaad van hun Maorie
voorouders te zijn doorverteld.
DE REIS VAN 1644
Toch kreeg Abel Tasman een nieuwe kans. Gouverneur-generaal Antonio van
Diemen was een doorbijtertje en hij wilde weten of Nieuw-Guinea nu wel of
niet aan Suydland vast lag. Zoniet, dan zou er een doorvaart moeten zijn naar
de Stille Zuidzee.
Hij vroeg toestemming aan de Heren XVII en kreeg daarvoor het licht op
groen.
De instructie voor de reis, gegeven door het bestuur in Batavia, luidde:
Kusten en diepten in kaart brengen alsmede trachten een doorgang te
vinden naar de Zuidzee, natuurlijk met de bedoeling eens een handelspost
te vestigen in Chili.
16
