14
jVJ
de eenheid
Exploitatieverliezen
De ondergang
voor de arbeiderspartij) van 27 mei 1940 wordt in een
kleine advertentie bekend gemaakt dat het vakantieoord
is vrij gegeven en weer voor gasten beschikbaar is.
Tevens delen wij mede, dat er nog een aantal plaatsen dis
ponibel zijn voor kinderen van onze leden. De vacantiewe-
ken zijn van 29 Juli tot 5 Aug. en van 5 tot 12 Aug a.s.”
Het is niet bekend of die vakantieweken zijn doorgegaan.
per jaar. Ten behoeve van het vakantiehuis, de kinderko
lonie Sint-Antonius en jeugdherberg Koningsbosch was er
een beschutte speelweide nodig. Daarvoor had de provin
cie Noord-Holland in de onmiddellijke nabijheid van de
drie instellingen een duinterrein beschikbaar gesteld. Het
enkele hectaren grote terrein moest geëgaliseerd worden.
De daarvoor ingezette jongeren groeven de grond af en
deponeerden die langs de randen van het terrein. Zo werden
er nieuwe kunstmatige duinen gemaakt, waarop naderhand
jonge bomen werden geplant om na verloop van enige jaren
een prachtige beschutte speelweide te hebben. Aan een ver
slaggever vertelde de heer Duinker namens het Provinciaal
Waterleidingbedrijf (dat de duingebieden in beheer heeft)
dat het de jongeren nogal eens moeilijk viel, maar dat zij in
het algemeen het spitten en kruien toch vlug leerden. Het zal
niet in alle opzichten prettig geweest zijn om elke ochtend
om half zeven te moeten opstaan en een uur later aan het
zware werk in de openlucht te moeten beginnen. Het mora
listische krantenartikel van 16 februari 1938 besluit met de
zin: “Waarom zou dan het zwoegende troepje in Bakkum,
dat getoond heeft tot de bovenlaag der werkzoekenden te
behoren, aan de toekomst wanhopen?”
Omdat de verliezen op de exploitatie toenamen, werden
ook groepen volwassenen aangetrokken. De Amsterdamse
Bestuurdersbond en de daarbij aangesloten instellingen orga
niseerden in dat jaar vier ‘kampen’. Elk kamp telde ongeveer
40 deelnemers. De eerste groep bestond uit diamantwerkers,
lithografen, typografen, verzekeringsagenten en overheidsper
soneel. De tweede groep werd gevormd door metaalwerkers
en de derde groep door transportarbeiders, fabrieksarbeiders,
bakkers en slagers. De vierde groep werd een experiment
genoemd. Deze groep bestond uit 44 vrouwen uit verschil
lende organisaties die zich de laatste jaren geconfronteerd
zagen met werkloosheid. Zij konden wel wat afleiding gebrui
ken. Er werd gewandeld, gefietst en zoveel mogelijk in de
openlucht naar lezingen geluisterd, onder andere over de per
soon Troelstra. Ook zijn gedichten werden voorgedragen. Het
experiment werd een succes genoemd, waarbij de verwachting
werd uitgesproken dat het niet bij die eerste keer zou blijven.
Het Vakantiehuis bleef met verlies draaien. Volgens de
notulen van de jaarvergadering van 2 juni 1938 moest er
per jaar 2000 gulden op worden toegelegd. Een fonds voor
maatschappelijke doeleinden kon wegens tegenvallende
resultaten niet in stand blijven. In de notulen staat letter
lijk: ‘Het bestuur hoopt dat wij binnenkort zonder kleer
scheuren van het Vacantieoord afkunnen komen'.
Toen kan men nog niet vermoeden op welke rigoureuze
manier dat zou gebeuren.
Het gezin Ekkes evacueerde naar Zaandam en De Een
heid kreeg minder gewenste gasten. Vanaf 4 september
1940 namen wisselende groepen Duitse militairen steeds
voor korte tijd er hun intrek. Vanaf 8 februari 1941 was het
gebouw niet meer bezet, maar werd het ook niet vrijgege-
Op 10 mei 1940 begon de oorlog en de mensen hadden
andere dingen aan hun hoofd dan vakantieactiviteiten. Na
de capitulatie heeft De Eenheid nog even dienst gedaan
als een soort Rode Kruishospitaal voor militairen. Dat was
voor korte duur, omdat de militairen al spoedig werden
overgebracht naar Duin en Bosch. In Het Volk (dagblad
20
r 4"
I J
Radartoren Grosse Elefant.
V.l.n.r. achter: Johannes Ekkes, zus Trijntje, hun moeder Geesje en hun
vader Jacob; voor: onbekend, Leo en Guurtje Ekkes.
f’