Zijtje Rechtops bezittingen aan de Breedeweg bij haar overlijden in 1798
61
Hoe het huis van onze opa en oma (of werd ze, zoals de
mijne, nog ‘opoe’ genoemd?) er vroeger uitzag, herinneren
de ouderen onder ons zich misschien nog vaag. Mogelijk
hebben ze er zelfs een duidelijk beeld van dankzij het ver
plichte zondagse bezoek. De kolenkachel, de leunstoelen
links en rechts, allebei met een mooi gehaakt wit kleedje
boven op de rug van de stoel; bij die van opa een groen-
teblik (de woorden antimakassar en kwispedoor kenden
we niet, maar we bewonderden de precisie waarmee hij
de uitgekauwde pruimtabak erin wist te spugen); een pen
dule, tafel met stoelen. Soms aan de muur een kruis met
een palmtakje en misschien een schilderij van de Goede
Herder. De keuken zie je misschien ook nog voor je: de
geëmailleerde pannen, het petroleumstel, de pollepel
waaruit je water dronk. Zo zag een eenvoudig huis er dus
voor 1950 zo’n beetje uit.
In het Regionaal Archief in Alkmaar bevinden zich de
akten van de Castricumse schout en notaris Joachim
Nuhout van der Veen uit de jaren 1778-1811. Daarin is
ook de inventaris bewaard van de boedel van wijlen Zijtje
Willemsdochter Rechtop, weduwe van veehouder Cor-
nelis de Graaf. Hij is de stamvader van de Castricumse
familie van die naam (zie 13e Jaarboek, 1990). Zijtje was
in 1773 met hem getrouwd. Het was zijn tweede huwelijk.
Bij zijn overlijden waren er vier minderjarige kinderen.
Een jaar na zijn dood is Zijtje in 1790 opnieuw getrouwd
met bakker Jan Schavemaker. Diens tweede vrouw was
waarschijnlijk zojuist in het kraambed overleden. Hij
had nog jonge kinderen. Na zijn dood in 1796 moet Zij
tje zijn verhuisd naar de nog steeds bestaande boerderij
aan de Breedeweg, met het huidige nummer 72, die naast
de katholieke schuilkerk stond. Cornelis de Graaf had die
boerderij in 1767 gekocht.
Ruim een jaar na haar overlijden (ze is op 1 februari 1798
begraven) is op 9 mei 1799 op verzoek van de voogden
van de minderjarige kinderen van wijlen Cornelis en Zij
tje Willemsdr. Rechtop door henzelf een inventaris opge
maakt. Deze twee, Jan Glorie en Pieter de Graaf, de oudste
nog levende zoon van Cornelis, hebben die samen met de
notaris en twee getuigen ondertekend.
De notariële akte met de titel ‘Staat en inventaris van
alle zodanige goederen, effecten en schulden’ van Zijtje
bestond uit drie onderdelen.
Eerst werd een overzicht gegeven van alle grondbezit. Zij
bezat in Castricum 15 percelen land, die allemaal met hun
Hoe was dat 200 jaar geleden of meer? Met een beetje
geluk kom je bij het zoeken in het archief of tussen je
familiepapieren een inventaris tegen van het bezit van een
voorvader of ‘voormoeder’. Het gaat dan in de meeste
gevallen wel om een redelijk gegoed iemand. In zo’n
inventaris, meestal na de dood van een langstlevende echt
genoot opgemaakt, vind je vaak per kamer opgetekend
wat er werd aangetroffen. Later voegden ze er zelfs de
geschatte waarde van alle spullen of van de belangrijkste
stukken aan toe. Het is alsof je zo’n huis binnenloopt en
alles zelf ziet. En heb je heel veel geluk, dan weet je waar
dat huis stond en is het zelfs bewaard.
Z1^'7/
- -
De stalkant van de boer
derij. Let op de stalramen
en de twee grotere ramen
rechts.
TV"' -‘Z?
I
