m
«A# fl
■f.*V
TrwSji
m-4:
"Opeens staat ge op den straatweg, nu moet ge rechts
om. De weg ligt hier geheel in de schaduw van het hooge
duinbosch, zodat de wandeling van een kwartiertje een
genot is."
Eli is bij de Rijkstraatweg aangekomen, nu voorzien van
rotonde, fietspad en paddentunnels op de overgang van
duin en cultuurland.
"Loop door tot even voor Paal 18."
Dat is een flink stuk langs het pad. De locatie is met de
kaart van 1905 (en de huidige) te traceren. Paal 18 staat
tegenover de middeleeuwse 'oergrens' tussen Castricum
en Heemskerk: de Maer- of Korendijk. En bij het nalopen
van de route troffen we twee oude paaltjes aan net naast
de paal met gemeentegrens, met de letters R.P. Eli moet
ze gezien hebben of zijn veters erop hebben gestrikt. Dan
wordt het lastiger hem te volgen.
"Daar is toegang tot het duin langs een kleine zanderij.
Een vijftig pas verder is ook een heel mooie weg, die het
duin ingaat, maar daar staat weer zoo'n vervelend bordje.
Wel niet met verboden toegang en het onmisbaar art. 461,
alleen maar het verbod de paden te verlaten."
Zandafgraving
Tegenwoordig geen spoor meer van een zanderij. Hier
kiest Eli waarschijnlijk niet voor het hoofdpad bij paal
18, maar voor een sluippaadje dat ook rond 1900 op de
topografische kaart stond met een klein stippellijntje. Na
dit sluippaadje speculeren we erop dat hij de ook nu nog
bestaande de Diaconieweg en de Koekoekslaan volgde
om op de Helmweg uit te komen. Op de oude kaart is dit
nog onbebost nollenterrein met in de laagtes veel mooie
planten.
Het hele gebied was rond 1910 onderdeel van het uitge
strekte particuliere duinbezit van de kasteeleigenaren van
Marquette, Paulina Johanna Rendorp van Marquette en
haar echtgenoot Jan Hugo Gevers. Pas later, op 8 septem
ber 1933, werden deze eigendommen door hun erven ver
kocht aan de provincie Noord-Holland voor een bedrag
van f625.000,-. In de tijd van Eli was er sprake van lokale
duinbenutting door zandafgraving ter hoogte van de hui
dige camping Geversduin.
"De weg langs de zandgraverij is bijna even mooi; en
zeker komt ge na een uurtje weer bij het station uit, als
ge maar niet ver links af gaat toeren; rechts is geen enkel
zijpad zelfs, dat u op een dwaalspoor kan brengen."
We moeten Eli nu zien te volgen in een ander, bosrijk
landschap. En gaf hij eerst nog nauwkeurig zijn route aan,
nu moeten we die maar zien te raden. De route op de kaart
die we aangeven, is vanaf hier een vermoeden, een 'best
guess'. Hij liep door open duinen met op de natste plek
ken hier en daar een bosje en soms met een landje van een
duinboer.
"In dat eene uurtje langzaam wandelen, krijgt ge een
afwisseling van duinlandschap dat ge niet licht ergens
anders sterker, mooier en gemakkelijker genieten kunt.
Eerst, dicht bij den weg nog, de gewone droge duinen
van Zandvoort en Scheveningen, in den voorzomer veel
mooier dan later in 't badseizoen. Binnen een kwartier
merkt ge wel, als ge maar een heel klein beetje verstand
van bloemen hebt, dat de duinen daar laag liggen en 't
grondwater hoog staat. Daar groeien die mooie gevlekte
en de effen handekenskruiden, de lichtpaarse orchideeën
van onze veenen en moerassen. Ronde blaadjes als van
Oost-Indische kers, maar veel kleiner, dekken er den
bodem met groene loovertjes; het nieuwe schittergroene
leerblad van 't Wintergroen zweeft hier en daar er boven.
Rijkstraatweg nu.
Schotse hooglanders.
75
