Samenspel
Het is een samenspel van mensen en apparatuur, waar
door de krant uiteindelijk van de persen rolt. Ooit werden
kranten helemaal uit loden zetregels opgebouwd. Letter
voor letter en teken voor teken moest de handzetter bij
eenrapen. De voorbereiding van de krant tot de afleve
ring nam dagen in beslag. Met de digitale technieken van
tegenwoordig kost het een fractie van die tijd. De opmaak
van de pagina's gebeurt op het beeldscherm. De jour
nalist heeft aan het artikel zonodig zijn wensen voor de
opmaak toegevoegd.. Advertenties moeten week in week
uit de juiste vorm krijgen en op de juiste plek in de krant
geplaatst worden en zo komt er nog heel wat vakman
schap bij kijken voordat de drukpers aan de gang kan.
De gigantische persen moeten zoveel mogelijk in bedrijf
blijven en draaien bijna dag en nacht door. In hooguit een
half uur tot drie kwartier wordt het Nieuwsblad voor Cas-
tricum met een oplage van ruim 17.500 exemplaren en 56
bladzijden gedrukt. In die tijd is er zo'n vijfduizend kilo
papier met een snelheid van ruim 10 meter per seconde
door de rollen gejaagd. De kranten worden vervolgens
gestapeld, omsnoerd en ingepakt. Dan staan de vracht
auto's klaar en gaan de volle pallets meteen naar het ver
spreidingsgebied en nemen de bezorgers het over. Helaas
is dat laatste voor alle kranten soms een zwakke schakel in
het totale hightech proces.
Jan Boesenkool is nog niet uitgedrukt
Ooit waren er Castricum twee of soms drie drukkerijen en
nu geen enkele meer. De schaalvergroting en de moderne
technieken zijn zo toegenomen dat orders overal op de
aardbol kunnen worden geplaatst. De oude drukpersen,
zetmachines, loden letters, matrijzen, het is allemaal ver
leden tijd en ze zijn alleen nog in musea te bewonderen.
Het enthousiasme van Jan Boesenkool voor het drukkers
vak is onverminderd en nog steeds doet de 92-jarige op
dat gebied vrijwilligerswerk voor de voetbalclub, waar hij
vroeger zijn mannetje stond als rechtsback. Nog steeds is
hij actief op de antieke Heidelberger bij zijn oud-mede
werker Harm Noordhoorn. Die is nu grafisch kunstenaar
en eigenaar van galerie en grafisch atelier 'Sopit' in het
pand van de voormalige handelsdrukkerij aan de Anna
Paulownastraat. Daar komen ambacht en kunst samen en
zal Jan Boesenkool hopelijk nog lange tijd zijn oude vak
in ere houden.
Niek Kaan
Bronnen:
Met dank aan:
Jan Boesenkool, Ad Bom, Hannie Borst-Zijlstra, Taetske
Grendelman, Karel Hille, Ton en Anneke Karels, Bert
Kortekaas, Cor Lof, George Nagengast, Harm Noord
hoorn, Cees de Ruijter, Jan van der Schaaf, Barbara van
de Velde, Lodewijk Winkeler en Anneke Zonneveld.
Archief Werkgroep Oud-Castricum
Regionaal Archief Alkmaar
Noord-Hollands Archief Haarlem
Jan Boesenkool met de Heidelberger aan het werk bij galerie Sopit. Op
de achtergrond Harm Noordhoorn.
41
