Samen-Op-Weg
Tijdens Pinksteren 1961 roepen achttien gereformeerde en
hervormde predikanten op om tot eenheid te komen, het
begin van het Samen-Op-Wegproces (SOW), dat in 2004
zou eindigen.
In aansluiting daarop overleggen beide Castricumse kerken
over mogelijkheden van samenwerking. Zij besluiten tot geza
menlijke viering van de hervormingsdag en van de kerstnacht.
Die samenwerking was vroeger geheel afwezig. Toen de
kerk van Beverwijk in 1924 overwoog een hulpprediker
aan te trekken, verzochten de Castricummers die voor
Castricum in te zetten vanwege onder meer de positie van
die hervormden, die in hun kerk geen bevrediging vinden
voor hun geestelijke behoeften naar de begeerten van hun
hart
Van contacten tussen gereformeerd en hervormd is in de
eerste helft van de vorige eeuw geen sprake, niet in Cas-
tricum, ook elders niet15). Wel was er enig contact met de
Hervormde Evangelisatievereniging.
Van bewuste toenadering tot elkaars gemeenten is pas
sprake na het begin van de jaren zestig, toen het SOW-
proces op gang kwam. Sindsdien werden de contacten tus
sen beide kerken steeds steviger.
Begin 1964 beoogt een gezamenlijke kerkenraadscommis
sie gesprekskringen en zangdiensten te organiseren. Als
deze onderwerpen op een ledenvergadering aan de orde
worden gesteld, wordt de vrees uitgesproken dat dit leidt
tot eenwording met de Hervormde Kerk. De kerkenraad
antwoordt daarop dat de besprekingen met de Hervormde
Kerk alleen bedoeld zijn om elkaar beter te leren kennen
en dat daarbij 'voorop staat dat aan de waarheidsvraag niet
getornd zal worden.' Het handhaven van de ware leer was
sinds haar ontstaan de eerste prioriteit van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland.
Het is niet gebruikelijk dat de kerk zich over politieke kwes
ties uitspreekt. Dat de gezamenlijke kerkenraad dat wel
doet in 1986 benadrukt haar dringend beroep op de Tweede
Kamerfracties om de zorg van de zwakken in de samenle
ving ernstig te nemen, gezien de voorgenomen herziening
van het zorgstelsel. Gezamenlijke vergaderingen zijn er ook
over godsdienstonderwijs op openbare scholen, over Duin
en Bosch, over het jeugdwerk van dominee Westmaas.
Op weg naar fusie
De kerkenraad constateert dat het Samen-op-Weg-
proces stokt. Op het uitvoerend vlak wordt door veel
werkgroepen intensief samengewerkt, maar niet op
beleidsniveau. Tussen de kerkenraden is er soms sprake
van gebrekkige communicatie die tot misverstanden
en irritaties leidt. In 1992 gaan zij daarom over tot een
hechtere vorm van samenwerking, aangeduid met de
'Verenigde Kerkenraad'. De VKR komt in de plaats
van ongeveer de helft van het aantal jaarlijkse vergade
ringen van de kerkenraden.
De VKR bestaat intussen uit twee niet geïntegreerde
helften. Er zijn verschillen in cultuur, in kerkelijke
gebruiken en tussen personen onderling. Verschillen
die spanningen veroorzaken en uiteindelijk uitlopen op
het opschorten van de VKR-vergaderingen.
In 1995 viert de Maranathakerk zijn veertigjarig jubi
leum. Daar wordt werk van gemaakt. Zo worden de ban
ken vervangen door stoelen en werkt Wim van Doorn
met anderen aan het Jubileumboek '40 Jaar Maranatha
kerk'. Het boek wordt op de feestdag van zaterdag 16
december gepresenteerd. Een orgelconcert door Bram
Kuperus en een optreden van het jongerenkoor 'Con
nection' verhogen het feestgevoel.
Al vergaderen de kerkenraden dan weer apart, de dage
lijkse besturen houden de gezamenlijkheid in het oog via
de stevig in stand gebleven samenwerkende werkgroepen.
In de zomer van 1997 verschijnt de Samen-op-Wegwijzer
en brengt een gemeentevergadering nieuwe initiatieven
voort: Taizé-diensten, Open Kerk en Sacred Dance.
In januari 2000 geven de pastores Bert Appers (gerefor
meerd), Theo Haitjema (hervormd) en Gerard Huisman
(rooms-katholiek) in discussie met een volle Marana-
thakerk hun visie op de opgave voor de Castricumse
kerken in de komende 10 jaar.
Het oudste aandachtsgebied van de diaconie is 'stille
hulp' aan kerkleden die het sociaal en/of financieel niet
meer kunnen bolwerken. Vanaf de jaren zeventig was
tussen de beide diaconieën een steeds steviger samen
werking ontstaan en van daaruit later ook met de paro
chies en de burgerlijke gemeente.
Na de vorming van de nieuwe gemeente Castricum
worden de per dorp uiteenlopende samenwerkingsvor
men tussen de kerken en de plaatselijke gemeente op
elkaar afgestemd en besluiten de protestantse diaco
nieën en de parochiële caritatieve instellingen in 2003
tot de oprichting van de Stichting Noodfonds Gemeente
Castricum. Doel ervan is om daarmee daadwerkelijk
26
Dominee
Bert Appers.
