Van jeugdherberg Koningsbosch naar Stayokay Bakkum
Aan de Heereweg te Bakkum, omgeven door het
duinrandbos van het Noordhollands Duinreser
vaat staat de vroegere jeugdherberg Konings
bosch. Vanwege de architectonische vormgeving
is het gebouw geplaatst op de gemeentelijke mo
numentenlijst. Maar ook om een andere reden
is het een bijzonder gebouw. Het is de eerste
speciaal gebouwde jeugdherberg in opdracht van
de Nederlandsche Jeugdherbergcentrale. Na vele
jaren jeugdherberg Koningsbosch werd Stayo
kay Bakkum de nieuwe benaming. In 2012, het
jaar waarin het gebouw tachtig jaar bestaat, is het
einde van Stayokay Bakkum in zicht gekomen.
De Nederlandsche Jeugdherbergcentrale (NJHC)
Naar Duits voorbeeld ontstaan in de jaren twintig van de vo
rige eeuw de eerste jeugdherbergen in Nederland. Op parti
culier initiatief wordt in 1927 de eerste jeugdherberg geopend
in Ouderkerk aan de Amstel. Nog voordat de NJHC is opge
richt, zijn er in totaal al twee jeugdherbergen bijgekomen: in
Petten en Amersfoort. Ze zijn klein en zeer eenvoudig.
De NJHC gaat op 5 april 1929 officieel van start. Het doel
is om goedkope en veilige overnachtingsgelegenheden
voor de jeugd te bieden en om tot een goed netwerk van
jeugdherbergen te komen. Voor de NJHC wordt een plaats
ingeruimd in het kantoor van het Nederlandsch Jeugdlei-
a(m.
ders Instituut in Amsterdam. Een van de eerste taken van
de nieuwe stichting is het uitgeven van eigen Nederlandse
trekkerskaarten. In 1929 verschijnt de eerste jeugdher-
berggids en worden huisregels opgesteld, waarin rechten
en plichten van de bezoekers van jeugdherbergen zijn be
schreven. In het eerste jaar vinden er in de jeugdherbergen
8575 overnachtingen plaats. De NJHC heeft dan nog geen
eigen jeugdherbergen. Ze is een overkoepelend orgaan dat
naast de uitgifte van trekkerskaarten en de jeugdherberg-
gids, ook landelijke propaganda maakt.
Enkele huisregels vermeld in de jeugdherberggids
van 1929
Wanneer men 's avonds moe en stoffig na een langen
tocht in een Jeugdherberg aankomt, beginne men zich
geheel te wasschen. Liefst neme men een douche. Het
nemen van een voetbad is echter voor ieder verplicht.
De ledikanten worden niet als bergplaats voor rugzak
ken en stoffige kleeding gebruikt. Deze wordt opge
borgen op daarvoor bestemde plaatsen. Ieder brenge
zijn eigen lakens mee.
Alles is ingericht op het zich zelf helpen onder lei
ding van den Herbergvader. Ieder heeft daarom de
plicht, waaraan hij zich nimmer mag onttrekken, om
ervoor te zorgen, dat de slaapzalen vóór het vertrek
den volgenden morgen wederom zijn schoongemaakt,
de bedden opgemaakt en de keuken en waschgelegen-
heden in hun ouden toestand zijn teruggebracht. Alco
holgebruik en rooken zijn ten strengste verboden. Om
10 uur 's avonds moet iedereen stil zijn om allen in de
gelegenheid te stellen een goede nachtrust te genieten.
Zowel verenigingen als individuele personen kunnen bij
de NJHC ingeschreven worden. Voor individuele perso
nen bedraagt de contributie 3,-, inclusief het medede
lingenblad. Voor jongeren bedraagt de contributie 1,- en
voor gezinnen ƒ1,50. De jeugdherberggids van 1930 ver
meldt al 24 jeugdherbergen. In bijna alle jeugdherbergen
zijn uitsluitend vegetarische maaltijden verkrijgbaar.
De Zevensprong te Petten. Geen comité van notabelen, oproep om
geld, besprekingen over statuten en dergelijke. Enkele jongelieden
huurden een 'huis' voorf 1,-per week en met een groep jonge vrienden
besteedden zij hun vakantie om dit krotje te vertimmeren. De heer en
mevrouw Wiese, de ouders van een van de initiatiefnemers, werden
daar de eerste jeugdherbergouders.
63
