In de oorlog was in een gedeelte van Hermana State ook
enige tijd de Duitse Ortskommandantur gevestigd, maar
de bezetter legde kennelijk geen 'claim' op het gehele
pand, want in juli 1943 werd Hermana State door Hei-
deman verkocht aan notaris Hendricus van Cranenburgh,
die een deel van het huis als kantoor ging gebruiken. De
notaris overleed in 1961. Daarna bleef de familie Cranen
burgh het pand nog enige jaren bewonen, maar er was een
verval ingetreden, wat de aanleiding was tot de sloop van
het pand. Zoals de plaatselijke krant het formuleerde: "De
familie Van Cranenburgh heeft ongeveer 23 jaar in de vil
la gewoond. Nadat deze was verlaten ontfermde de jeugd
zich over de woning en richtte een geweldige ravage aan.
De grote tuin werd herschapen in een vuilnisbelt, terwijl
men geen pan meer op het dak liet zitten. Het interieur
werd zwaar beschadigd en diverse malen moest de politie
ingrijpen, omdat de Castricumse jeugd vuurtje stookte in
de villa. Ofschoon er een stukje historie aan de Dorps
straat verloren gaat, betekent de sloop voor de gemeente
een opluchting
De sloop vond in 1964 plaats. Het vrijgekomen perceel
kwam in handen van de Amro bank, die er een kantoor
vestigde, dat in 1970 officieel werd geopend en er nu nog
staat.
Dorpsstraat 78
Het pand Dorpsstraat 78 werd gebouwd in 1933 op een
tot dan onbebouwde strook grond, op de kadasterkaart uit
1930 aangeduid met nummer 3218. Dit was een van de
vijf kavels waarin Hermana State in 1926 ten behoeve van
de verkoop was opgesplitst.
Als eerste winkelier, die zich in het pand vestigde met een
sigarenwinkel, komen we de bejaarde Johannes van der
Ploeg tegen, geboren in 1869 in Heemskerk. In 1939 ging
hij weer terug naar Heemskerk. Welke activiteiten er in de
oorlog werden uitgeoefend, is niet geheel duidelijk. Kort
na de oorlog, in augustus 1945, opende de toen 30-jarige
Peter Bos voor zijn winkel.
76
Jan Bos er een zuivelhandel. In een advertentie sprak hij
van een heropening van zijn winkel 'na twee en een half
jaar verbanning'. Dat sloeg op zijn eerste zuivelhandel,
die hij in 1938 was begonnen in Bakkum, maar die hij in
1942 op last van de bezetter moest opgeven. Hij woonde
daarna enige tijd in de Schoolstraat.
In 1947 adverteerde Jan Bos in het plaatselijk nieuwsblad
als melkhandel 'sinds 1917'. Dit moet dan teruggaan tot
zijn vader, die een boerderij bezat aan de Ruiterweg van
waaruit reeds melk werd uitgevent in Bakkum.
Gezondheidsredenen noodzaakten Jan Bos op den duur
om de werkzaamheden in de winkel vrijwel geheel over
te laten aan zijn echtgenote Catharina Jongkind en een
knecht. Hij overleed in 1966. Zijn zoon Peter Bos nam de
zaak over en zette de exploitatie met zijn echtgenote Maria
(Mieke) Heerooms nog lange tijd voort. Veel Castricum-
mers zullen zich ook nog Catharina Jongkind herinneren,
die tot op hoge leeftijd bleef meehelpen in de winkel.
Zuivelhandel Bos was een begrip in Castricum, maar dat
kon niet verhinderen dat de zaak minder ging lopen. De
voornaamste reden was de concurrentie met het grootwin
kelbedrijf, de supermarkten. Op 2 september 1996 werd
de zaak opgeheven. Sindsdien onderging het pand een
kleine metamorfose en werd het verbouwd van winkel
pand tot woonhuis voor de familie Bos.
Dorpsstraat 80 (notariskantoor Van Duin)
Als we onze weg aan de hand van de kadasterkaart uit
1822 vanaf Zorgvlied naar het oosten vervolgen, stuiten
we op een vrij aanzienlijk bouwwerk (kadasternummer
381). Volgens notariële gegevens omvatte deze bebou
wing een winkelhuis annex broodbakkerij. Het bouwjaar
weten we niet, maar de oudst bekende bewoner die hier
het bakkersberoep uitoefende was Cornelis Schermer.
De in 1791 in Heemskerk geboren Cornelis, aanvanke
lijk boer in Velsen, kocht het geheel in 1821 voor 2500
gulden van Thijs Dekker, een graankoopman. Cornelis
Recente foto van het pand van de familie Bos, Dorpsstraat 78,
na de verbouwing, waarbij de voormalige winkel werd betrokken
bij het woonhuis.