R.K. KIEZERS
De gasfabriek strijdpunt bij de verkiezingen
Een kleine groep ingezeten onder aanvoering van
Gerrit Res voert eind 1930 actie tot opheffing van
de gemeentelijke gasfabriek en pleit voor directe
levering van hoogovengas door Beverwijk en voor
levering van stroom door het PEN. De directeur van
de gasfabriek, Jac. van Eloeve, maakt een kostenver-
gelijking, waaruit blijkt dat er beslist geen financieel
voordeel verbonden is aan gaslevering door Bever
wijk. Verder wijst Van Hoeve op het belang dat de
gemeente heeft bij het bezitten van een eigen zelf
standig productiebedrijf.
De gemeenteraad staat unaniem achter de directeur;
de raad vindt ook het sociale aspect van de gasfa
briek van belang, met name het feit dat er in deze
crisistijd werk geboden wordt aan tien personen in
vaste dienst en er ook steeds werk is voor losse ar
beiders. Bovendien wordt jaarlijks 7000 hectoliter
cokes verkocht aan vooral de kleine man, voor 20
cent per hl minder dan in Beverwijk. Tegen de di
recte stroomlevering door het PEN heeft de gemeen
teraad geen principiële bezwaren, maar wel tegen de
manier waarop het PEN dit bedrijf in handen tracht
te krijgen door zeer hoge stroomtarieven en de onwil
om het aflopende contract te verlengen.
Met de gaskwestie ontbrandt de verkiezingsstrijd
voor de te houden gemeenteraadsverkiezingen van
juni 1931 in volle hevigheid. De r.-k. kiesvereniging
met Gerrit Res als een van de voormannen en kandi
daat voor de gemeenteraad wil een nieuw en onpar
tijdig onderzoek naar de levering van gas en elektri
citeit; deze kiesvereniging stelt op 18 februari 1931
een eigen commissie van onderzoek in bestaande uit
de heren Gerrit Res en Piet de Wildt.
Bij voortduring zijn er pogingen van Res in het werk
gesteld om te komen tot opheffing van de gasfabriek:
door de directeur van corruptie te beschuldigen en
door rapporten van de directeur van het gasbedrijf
te Beverwijk te overleggen met vernietigende kri
tiek op het beheer van het gasbedrijf te Castricum.
Bovendien zijn geruchten in omloop gebracht dat er
hier geknoeid wordt en ook zelfs dat Van Hoeve we
gens fraude is gearresteerd.
Telkens blijkt uit onderzoek van onpartijdige des
kundigen dat er geen sprake is van corruptie of frau
de en dat het voor Castricum goedkoper is om de
eigen gasfabriek in bedrijf te houden.
Inmiddels is wel het nodige wantrouwen gezaaid en
is het dorp verdeeld in voor- en tegenstanders. Door
beide groepen worden huis-aan-huis-pamfletten ver
spreid. De gaskwestie leidt tenslotte tot een scheu
ring in de r.-k. Staatspartij. De groep, die zich voor
stander blijft tonen van levering van stroom door het
PEN en gas door Beverwijk, gaat met een vrije lijst
onder aanvoering van Gerrit Res de verkiezingen in.
De nieuwe raad, die op 1 september 1931 wordt geïn
stalleerd, is ingrijpend gewijzigd; van de acht zetels
in de oude raad heeft de r.-k. Staatspartij er vier moe
ten afstaan aan de Vrije Groep, ook wel de vrije lijs
ters genoemd. Naar de Vrije Groep zijn overgestapt
uit de oude raad de raadsleden Nardus Res en Piet
Twisk; nieuw gekozen daarin zijn Gerrit Res en Piet
Borst. Voor de r.-k. Staatspartij zijn gekozen de he
ren Jan de Nijs, Hendrik Hemmer, Piet de Vries en
Cor Spaansen.
De Vrije Groep laat geen gelegenheid onbenut om
het gasbedrijf te dwarsbomen; elk verzoek om uit
breiding of verbetering van het bedrijf wordt tegen
gewerkt. De beide heren Res maken vanaf 1 septem
ber 1931 ook deel uit van de commissie voor de be
drijven, waarin zij zich maximaal inspannen om de
beëindiging van het bedrijf te bespoedigen.
De meerderheid van de raad is echter voorstander
van een gemeentelijk gasbedrijf. Hierdoor worden
de verzoeken tot het verlenen van kredieten voor
uitbreidingen van het gasbedrijf uiteindelijk met een
meerderheid van stemmen toch aangenomen.
VAN CASTRICUM
Een van de pamfletten in de heftige strijd tussen
voor- en tegenstanders voor aansluiting bij het
PEN en het gasbedrijf Beverwijk.
Laat U niet misleiden door menschen die hun
naam niet durven noemen
Het ongeteekende pamflet dat ZATERDAG in
de Gemeente verspreid werd is een opeenstapeling van
leugens, om de waarheid te verdoezelen.
Onze Gemeente heeft noodig een onderzoek naar
goedkooper gas en electriciteit.
Om tot dit onderzoek te geraken is het noodig
mannen in de Raad te brengen die een eerlijk onpar
tijdig onderzoek durven te verdedigen.
Stemt dus op de candidaten van de R. K. Kies-
vereeniging, die voor dit onderzoek ijveren en uitslui
tend het gemeentebelang willen dienen.
G. F. RES.
26
