minimaal 23 jaar en alleen zij die een bepaald bedrag aan
belasting betalen. Dit minimum bedrag (census) is in de
grondwet vastgelegd en bedraagt 20 gulden, in die tijd
een groot bedrag. Het zogenoemde censuskiesrecht heeft
tot gevolg dat slechts weinig mensen aan de verkiezingen
mogen deelnemen (ca. 11% van de mannen).
Volgens de nieuwe wet wordt de burgemeester door de
Koning(in) benoemd voor een periode van zes jaar. Vóór
de aanvaarding van zijn ambt legt de burgemeester de eed
af in handen van de Commissaris van de Koning(in), die
hem vervolgens beëdigt. Dan volgt gewoonlijk een plech
tige installatie in de raadsvergadering, die speciaal voor
dat doel is belegd.
Assessoren worden voortaan wethouders genoemd en door
de raad uit hun midden gekozen; gemeenten met minder
dan 2000 inwoners, zoals Castricum, krijgen zeven raads
leden, die voor een periode van zes jaar worden gekozen.
Elke twee jaar treedt eenderde af.
Geloofsbrieven
Bij opvolging worden de geloofsbrieven van een nieuw
gekozen raadslid beoordeeld door een commissie van drie
leden uit de gemeenteraad, die hierover in de raadsverga
dering verslag uitbrengt. De geloofsbrieven omvatten het
bewijs van Nederlanderschap en van meerderjarigheid, een
verklaring dat hij minstens een jaar in de gemeente heeft
gewoond, dat hij geen openbare betrekkingen bekleedt en
er geen familierelatie bestaat van hem of zijn echtgenote
in de eerste of tweede graad met de burgemeester of met
een van de andere raadsleden. Veelal is dit een formaliteit
en zal de raad vervolgens de geloofsbrieven goedkeuren
en besluiten om het gekozen (benoemde) raadslid in de
gemeenteraad op te nemen. Het desbetreffende raadslid
wordt dan voor de eerstvolgende gemeenteraadsverga
dering uitgenodigd om de eed af te leggen en te worden
geïnstalleerd.
In 1851 worden nieuwe gemeenteraadsverkiezingen ge
houden. Daarbij worden Klaas van Bruijnswaard en Floris
Twisk, resp. 72 en 75 jaar, niet meer herkozen. Ook burge
meester De Quack wordt - ondanks een klemmend beroep
door de gemeenteraad op de Commissaris des Konings tot
voortzetting van zijn ambt - vanwege zijn hoge leeftijd
van 82 jaar op 13 mei 1852 eervol ontslagen.
Plan in 1851 voor de samenvoeging van Limmen met
Castricum
Minister Thorbecke heeft ter voorbereiding van de invoe
ring van de nieuwe gemeentewet in 1851 de wenselijkheid
geuit om deze invoering hand aan hand te doen gaan
met eene vereeniging van kleine gemeenten tot grootere'.
Een door GS uit hun midden benoemde commissie bracht
reeds op 21-5-1851 een voorlopig rapport uit. Naar de me
ning van de commissie komen een aantal gemeenten voor
samenvoeging in aanmerking. In onze regio zijn dat:
Egmond-Binnen met Wimmenum
Heerhugowaard met Veenhuizen
Oudorp met Oterleek
Limmen met Castricum
Uitgeest met Heemskerk
Een bepaling in de nieuwe gemeentewet maakt het onmo
gelijk dat gemeenten blijven voortbestaan met minder dan
25 kiezers voor de benoeming van leden van de gemeente
raad. Dit is vervolgens aanleiding om de samenvoegings
plannen te beperken tot gemeenten met minder dan 25
kiezers. In dit nieuwe voorstel gelden in onze regio nog
slechts de volgende samenvoegingen: in 1854 Veenhuizen
12 kiezers) bij Heerhugowaard en in 1857 Wimmenum (6
kiezers) bij Egmond-Binnen.
De raadsperiode van september 1851 tot september
1919 (7 raadszetels)
Gedurende deze zeer lange raadsperiode van 68 jaar blijft
de grootte van de gemeenteraad gelijk. Pas in 1919 gaat
er veel veranderen door een nieuw kiesstelsel. Het on
derstaande overzicht geeft de opeenvolgende zeven bur
gemeesters en de in functie zijnde raadsleden gedurende
deze raadsperiode. Per ambtsperiode van elke burgemees
ter worden de belangrijkste ontwikkelingen in de gemeen
te belicht. Het aantal inwoners verviervoudigt bijna van
ca. 1100 in 1851 tot ca. 4300 in 1919.
Samenstelling gemeenteraad:
Burgemeesters:
Quack, J. de
Rendorp, J.
Zaalberg, H.
Moens, C.H.
Boreel van Hogelanden, J.W.G.
Mooij, J.
Lommen, P.H.L.J.
Raadsleden:
Schotvanger, P. a
Rommel, J.F. a
Kuijs, Jb. a
10- 9-1851
13- 5-1852
13- 5-1852
1- 1-1868
21- 1-1868
1- 7-1869
1- 7-1869
15-11-1877
1-12-1877
1- 5-1888
5- 6-1888
l- 6-1918
1- 8-1918
2- 9-1919
10- 9-1851
f 12-12-1858
11- 5-1859
16- 9-1875
16- 9-1875
3- 6-1910
10
