Groote Openluchtmeeting
op ZONDAG 2 JULI 1911,
's nam. 2 uur te Velsen,
A. H. GERHARD,
Ds. J. L. KLEIN,
Mej. H. FUNKE,
Nieuwe banen
Local option
Vrouwenkiesrecht en
Drankbestrijding
Ds. VAN LEEUWEN, Strijden en niet versagen
itt,
van B. dat de bouwers toch bedrogen werden. Wilde je dan
toch christelijk behandeld worden, dan kostte dat enige
glazen Schiedam. Er werd gewogen met jenever. Eer vader
dan het armzalig poetje in handen had en hij rekende in
stuivers en schellingen, dan bleek het dat hij nog geen plak
voor het pond had, terwijl soms de marktprijs 3 a 4 centen
bedroeg. De bouwers rekenden in ponden en de schaggers
in kilo's, vandaar het bedrog
en misstanden in prijzen en
gewicht. Voordat dan weer op
Castricum aantrokken werd, is
Jan Oud de bakker aangedaan
voor vijf centen taaitjes, dat
was een bekende traditie. Een
bouwer, die geen taaitjes mee
naar huis nam, was niet op de
Meer geweest. Of de erwten nu
veel of weinig hadden opge
bracht er moest taai mee naar
huis. Ouwe Castricummer
bouwers weten nog wel, bij
ondervinding voor je van de
Meer ging, dat als regel de
helft van de lege zakken was
gestolen. Ik zie nog al die
hondenkarren, naast elkaar
aan een palenhek met een ho
rizontale balk er over heen,
voorzien van ringen staan om
de honden vast te zetten, het
zogenaamde parkeerterrein.
Aan een ander hek stonden
hitten en muilezels vast. De
Heemskerker Jazz-muziek van
tegenwoordig in vergelijking
met dat concert van huilende
honden, balkende ezels en
gierende hitten is er niets bij.
Iedere bouwerkonde ezel
van dronken Teun boven het
voor GEHEELONTHOUDING,
op 't landgoed van baron Van Tuyll van Serooskerken.
Burgerlijk Armbestuur
Volgens de 'Gids der Nederlandsche Weldadigheid' uit 1899 wa
ren er in Nederland ca. 7500 instellingen die zich met een of an
dere vorm van steun aan armen bezighielden. In 1912 kwam er een
nieuwe Armenwet, waarin, evenals in de oude wet van 1854, was
vastgelegd dat ingeval van nood eerst familie, dan kerkelijke of
bijzondere instellingen en pas op de laatste plaats overheidsinstel
lingen moesten helpen. Tussen ouders
en kinderen, grootouders en kleinkin
deren en zelfs tussen schoonouders en
aangetrouwde kinderen bestond er een
onderhoudsplicht.
Er bestond ook volgens de nieuwe wet
geen recht op ondersteuning. De wet
stond wel 'dubbele' bedeling toe. Het
Armbestuur behoefde niet langer af
zijdig te blijven waar kerken of parti
culiere instellingen ook een bijdrage
verleenden.
Sprekers
Onderwerpen
1 uur: Optocht van 't Stationsplein te Beverwijk naar
't terrein, met muziek, vaandels, banieren, enz.
Medewerking van muziekcorpsen cn zangkoren.
BERGPLAATS VOOR FIETSEN-op 't terrein.
(een rijwielhersteller fe op 't terrein aanwezig).
Opening van t tt.rein 1 uur.
ENTREE 10 Cts. «ibid-hou.
propabanda-commissie
Typ. - II. SMIT - f.
De sociale wetgeving ontwikkelde zich
langzaam. In 1901 werd de Ongevallenwet
van kracht en vervolgens kwam de
Ziektewet (1913) en de Ouderdomswet
(1919). In 1913 ontving ongeveer een
vijfde van de bejaarden een ouderdoms-
pensioentje. Het Werkeloosheidsbesluit
(1917) en de steunregelingen uit de jaren
twintig en dertig ontlastten de armenzorg
eveneens.
In het 27e jaarboekje (2004) van de
Werkgroep Oud-Castricum is een
schets gegeven van de armenzorg in de
19e eeuw, die in handen was van het
Rooms-katholiek Armbestuur en het
Algemeen Armbestuur. Ook de diaco
nie van de hervormde kerk speelde een
bescheiden rol.
lawaai uit, als de dirigent
van de marktkapel. Op de
markt was het een krioelende
schreeuwende mensenhoop
die niets anders, volgens mijn
gedachte deden als borrels
drinken, gooien en smijten
met kisten en manden. Dat
lawaai werkte wel zo op mijn kindergemoed, dat ik bang
was in deze maalstroom te vergaan. Ik werd zo angstig,
dat ik aan mijn vader bleef vast hangen, als een klit dat ik
eindelijk blij was als wij de markt weer verlieten. Gingen
wij dan eenmaal weer rijden, dan vlogen de honden langs
de Rijksweg als de wind, soms nog harder als de blokkend
oostram, Haarlem - Alkmaar. De honden stopten uit eigen
beweging bij Piet Koopman te Noorddorp, daar werd onder
leugenachtige verhalen door de bouwers van zoveel van de
roe, weer grote borrels ingenomen.
Zo bleef er dan een teil erwten, een paar daalders over
voor Moeder, voor een pak winkelvet, terwijl er van die
inkomens landhuur, zaadgoed, mest enz. betaald moest
worden. Men dronk niet alleen uit gewoonte maar uit balo
righeid, er was toch geen uitkomst, er was eenmaal een te
kort aan verdienste - elke leverancier leefde op de zomer
- en dat bleef een ware nachtmerrie van het tuindergezin.
Veel huisvaders gaven een groot deel van hun inkomen aan
drank uit. Het wekt geen verwondering dat er dus indringende
campagnes werden gevoerd om de vaders van de drank te hou
den. Een uitnodiging voor een openluchtmeeting in Velsen op
2 juli 1911 werd gevonden onder de vloer van het raadhuis
aan de Dorpsstraat.
Juffrouw Vahl veron
gelukte in 1931toen
ze met haar bromfiets
onder de tram van het
Provinciaal Ziekenhuis
kwam. Een gebroken zuil
op de begraafplaats bij
de Hervormde kerk her
innert aan haar. Op het
monument staat de tekst:
Deze grafsteen werd haar
geschonken door de vrou
wen van Castricum"
44
