Castricum in opbouw
In de 20e eeuw is de grondslag gelegd voor de verandering
van de tuinderdorpen Castricum en Bakkum in een meer ste
delijk woongebied. Vele eeuwen waren het genoeglijke dor
pen met een agrarische bevolking, waar de rust slechts werd
verstoord door de diligence en later door de stoomtram. De
komst van het spoor in 1867, het ziekenhuis Duin en Bosch
in 1909 en het kampeerterrein in 1928 hebben er veel aan
bijgedragen dat de gemeente meer en meer bekendheid kreeg
als aantrekkelijke woongemeente. Woningbouw verdrong de
tuinderijen en de samenstelling van de bevolking veranderde
in korte tijd. Met behulp van archiefstukken, foto's en ver
slagen van ooggetuigen willen wij terugblikken op de vorige
eeuw en proberen ons voor te stellen hoe onze woonomge
ving tot stand is gekomen, met aandacht voor mensen die
daarin een rol speelden.
De eerste bewoning was beperkt tot de oude strandwallen en con
centreerde zich op de zogeheten geesten. Een geest was een hoger
gelegen gebied waarop een nederzetting of een buurtschap was ge
vestigd. In de loop van de 10e eeuw is de ontginning van het gebied
vanuit deze geesten grotendeels voltooid. Binnen Castricum kun
nen we vier buurtschappen onderscheiden, namelijk de Kerkbuurt
(rond de dorpskerk), de Oosterbuurt (Breedeweg en Doodweg),
Heemstee (omgeving Heemstederweg) en Noordeind (tussen de
Eerste Groenelaan en de Stetweg/Brakersweg). In Bakkum lag de
oude geest in het gebied Bleumerweg - Achterlaan.
In 1812 werden Castricum en Bakkum (ten noorden van de Zeeweg)
samengevoegd.
Tot diep in de 19e eeuw was veeteelt nog de voornaamste bron van in
komsten, aangevuld met enige nevenverdiensten uit de schelpenvis
serij. In 1900 stond er al een melkfabriekje aan deCiewegenin 1905
volgde de stoomzuivelfabriek 'De Holland' aan de Breedeweg.
In de eerste helft van de 20e eeuw is het grasland in de directe om
geving van de dorpskom grotendeels in tuingrond omgezet. In 1913
werd de Castricumse Tuinbouwveiling 'Ons Belang' opgericht. Tot
1933 bestond er zelfs nog een tweede veiling die bekend stond als
de 'vrije veiling'. Er brak een lange periode aan van bloei en uitbrei
ding van de tuinbouw. Voor zover er al sprake was van landbouw,
was die in de twintiger jaren bijna helemaal verdwenen.
De stichting van het provinciaal ziekenhuis 'Duin en Bosch' en de
komst van de daarbij behorende beroepsbevolking gaf in de eerste
twintig jaar een hele verandering in het dorp. Verder ontdekten ook
gepensioneerden en renteniers het dorp langzamerhand als aantrek
kelijk woonoord. Vanwege de goede treinverbinding met de om
liggende steden kwam ook kantoorpersoneel uit de Zaanstreek en
Amsterdam naar Castricum.
In 1914 werden de eerste kampeerders al in het duingebied gesig
naleerd. Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd de
verdere ontwikkeling even gestuit, maar in 1920 werden de eerste
officiële kampeervergunningen afgegeven. In 1927 verrees de eerste
accommodatie op het terrein tegenover Johanna's Hof, bestaande
uit drie toiletgebouwtjes en wachthuisje.
Een beeld van de gemeente
gezien vana f Bakkum in
1926. Rechts op de voor
grond de Zeeweg en links
de Heereweg. De provin
ciale weg richting Limmen
werd pas 10 jaar later aan
gelegd. De vele tuinderijen
zijn goed herkenbaar.