Drie terroristen
terechtgesteld
De anti-Duitse gevoelens die ze van hun vader hadden meekregen,
maakten voor Hennie en Jan de beslissing vanzelfsprekend om onder
te duiken en de oproep voor arbeidsinzet te negeren. Hennie verdween
in Amsterdam en Jan vond onderdak bij de broer van de hopman,
Emile Wagenaar, waar hij ook op kantoor werkte. Later had hij een
onderduikadres in Amsterdam. Vanuit Amsterdam schreef Jan in
1943 een brief aan Hennie. Een zin daaruit: "We zullen met zijn allen
knokken om de heeren eruit te trappen, op onfatsoenlijke manier.
De ondergrondse acties met de verkenners in Alkmaar gingen
intussen gewoon door. Een van de leden van de groep. André van
Elburg, heeft de verschillende escapades mooi beschreven. Ze stalen
strozakken en een kachel uit hun oude clubgebouw. Zelfs pikten
ze een schrijfmachine uit het kantoor van een Duitse instantie en
ze ontvoerden een geitje van een NSB'er. Na elke geslaagde actie
stuurden ze een pesterig briefje ondertekend met 'Cupido' aan de
slachtoffers of aan de politie.
Overval
In 1944 veranderde de toon van Andrés memoires. Onder leiding
van hopman Herman Wagenaar beraamden hij en enkele andere
verkenners een overval op het bevolkingsregister in hun stad.
Wekenlang had André gespioneerd op het stadhuis en hij had - met
„Ik breek mijn
woord nooit"
hulp van een ambtenaar- een gedetailleerde plattegrond van het
stadhuis gemaakt. Het doel was om de kluis open te breken, het
bevolkingsregister te vernielen en formulieren, zegels en stempels
voor persoonsbewijzen mee te nemen. Het padvindersmes werd
opeens vervangen door een pistool en handgranaten. Op 15 februari
1944 was het zover. De groep opereerde bij nacht en was gemaskerd.
Hopman Wagenaar droeg zijn marine-uniform om daarmee 'als
vertegenwoordiger van de wettige regering in Londen' indruk te
maken op de gemeentesecretaris, die ze in zijn woonhuis wilden
gijzelen en van wie ze de sleutels van het stadhuis zouden eisen.
De actie loopt aanvankelijk volgens plan. De secretaris een 'goede'
Nederlander, geeft de sleutels af. Tijdens de eerste minuten van de
overval heeft de man het licht in de vestibule laten branden. Dat
kan iemand in de verduisterde stad zijn opgevallen - bijvoorbeeld
de 'overbuurman', een door de Duitsers gevorderd garagebedrijf.
Hennie Hoberg blijft bij de secretaris achter met een op scherp gezette
handgranaat. De anderen fietsen naar de volgende ambtenaar in de
Emmastraat. Ook hier bemachtigen zij een sleutel en Jan Hoberg
blijft bij deze ambtenaar achter, ook met een handgranaat in zijn hand.
Bij het verlaten van het huis kunnen zij door twee voorbijgangers zijn
gezien, maar helemaal zeker is André van Elburg er niet van. Nadat
hij ze even heeft gevolgd, Iaat hij ze verder gaan.
In het stadhuis wordt de kluisdeur geopend. Blikken trommels en
waardevolle papieren zetten de overvallers klaar om mee te nemen.
Als alles is verzameld, zal het bevolkingsregister met benzine
worden overgoten en in brand worden gestoken. Dan blijkt er
nog een sleutel te ontbreken van een brandvrije kist, waarin zich
de nieuwe persoonsbewijzen bevinden. De hopman besluit de
ontbrekende sleutel in de Emmastraat te gaan halen.
Plotseling komt de hopman weer buiten adem binnenstormen:
'Alarm, alarm'. Haastig vertelt hij dat de jongens alles zo snel
mogelijk mee moeten nemen en het gebouw moeten verlaten. Vlug
wordt alles ingepakt. De een na de ander komen de jongens op
de afgesproken plaats, het kantoor van Emilie Wagenaar, aan. Ze
Officiële bekendmaking
van de voltrekking van
het doodvonnis aan Jan
Hoberg en twee lotgenoten.
Gedenk in Uw vrome gebeden
de ziel van Verkenner
JAN HOBERG
GEBOREN: 28 SEPT. 1925
GEÏNSTALLEERD 18 JAN. 1939
P. L. 25 AUG. 1939
GESTORVEN 14 APRIL 1944
„Een verkenner is trouw"
Dit was het levensdevies van Jan, wat
hij niet alleen toonde door het trouw bij
wonen der bijeenkomsten, maar vooral in
zijn dagelijks leven. Om die trouw werd
Jan ondanks zijn grote bescheidenheid na
een half jaar als P.L. aangesteld.
Op heldhaftige wijze beleefde Jan die
wet in zijn gevangenschap. Ondanks
levensgevaar wilde Jan zijn landstrouw
tonen. Maar bij de eerste overval werd
Jan gearresteerd. De vijand gebruikte de
wreedste middelen om Jan uit te horen.
Zijn antwoord zond Jan zijn ouders op
een vodje, waarin met een nagelrand stond
geprikt;
„Ik breek mijn woord nooit"
Op 14 April stond Jan voor de vuur
monden. Zijn loon ligt in Christus woord:
„Goede en trouwe dienaar, treed binnen
in het rijk van eeuwige vreugde"
Ook in den hemel zal Jan trouw blijven
bidden voor al zijn dierbaren, voor allen,
die hem opleidden tot die heldentrouw,
voor allen, dié na hem trouw beloofden.
Bidden ook wij voor hemGetrouwe
God wil Jan opnemen in Uw eeuwige
tenten
DEN HAAG. 14 April, r- Naar rif
Höhorc ff- ünd Poüzeiführer ..Nord-
west" mededeelt, heeft het. Polizei-
stnnrigericht Den Haag op 13 April
1944 de volgende Nederlandse onder
danen ter.dood veroordeeld;
1. Den ambtenaar Willem Leng
ton. geboren 4 April 1917 in Zwolle,
zonder vaste woonplaats.
2. Den tekenaar Karei Schippér.
geboren 6 Maart 1919 in Den Haag,
woonachtig In Den Haag..
3. Den kantoorbediende Jan Ho
berg. geboren 28 September 1925 in
.Ouder-Amstel. woonachtig tc Am
sterdam.
De doodvonnissen zijn ria' onder-.'
zoek der gra tickwestie hedenochtend
.voltrokken.
Dc ter dood veroordeelden hadden
zich- aangesloten bij terreurgroepen,
oio betrekkingen hebben onderhou
den met een onder communistische
invloed staande terreurorganisatie cn
welker 'doel was 4. de uitvoering van
roofoycr.vallen op distributiekantoren
en gemeentehuizen, bencyens moor
den op in openbare dienst zijnde
Nederlanders^ Dc ambtenaar Wib
iem Lengton heeft deelgenomen óp
1 December 1943 aan-de. ovêrval op
het distributiekantoor 'iri 'Ochtcn
Gelderlanden óp 25v December
*1943.. aan de overval op het gemren-
iehuisf. in Kestcrcn Gelderland).
Bij. de overval in Ochten zijn. o.m:
ongevoer 3000 levensmiddelenkaar
ten' en ongeveer 1000 tabakskaarten
met wapengeweld geroofd. In het
gemeentehuis van Kestercn' hebben
Lengton en zijn medeplichtigen alle
persoonsbewijsformulleren .en de
kaarten der cartotheek vanhet be
volkingsregister gesfolcn."
Dé. tekenaar Karei Schipper, heeft
met andere leden van een in Amster
dam werkzame terreurgroep in Febru
ari j.1. afspraken gemnaki óver het
•vermoorden' van een Nederlandsen
ambtenaar vap politie. De moord is
verhinderd cn Karei Schipper werd
gearresteerd. E>c kantoorbediende Jan
Hoberg heeft op -15' Februari 1D44
deelgenomen aan de overval op het
.gemeentehuis van Alkmaar. Waarbij
500 distributiebescheiden én ongeveer
550 werden geroofd. Toen hij op dc
plaats .van de misdaad gearresteerd
werd. had hij een handgranaat in-
zijn bezit. y -
65
