het zesde district in onze provincie. De schoolopzie
ner, die nu inspecteur van het onderwijs genoemd zou
worden, de heer M. Luimes, liet in een brief van 17
juni 1879 weten dat hij geen bezwaar had tegen de
benoeming. Een week later kreeg Dirk Dekker het
fiat van de gemeenteraad. Hij werd aangesteld als 2e
hulponderwijzer op een jaarwedde van 600.-.
Vanuit Uitgeest schreef Dekker op 8 juli 1879 dat hij
de betrekking van hulponderwijzer aan de Openbare
Lagere School te Castricum aannam en al op 20 juli
trad hij in functie. Dirk Dekker was weer terug op zijn
geboortegrond en kon aan het werk op een paar stap
pen van zijn ouderlijk huis.
Het eerste schoolgebouw uit 1854
In 1854 was naast het gemeentehuis, op de hoek
Schoolstraat/Dorpsstraat, een school gebouwd met
drie lokalen, geschikt voor 180 leerlingen. In 1883
werden er nog drie lokalen aangebouwd. Op 4 janu
ari 1884, gelijk met de houtveiling, werden de oude
schoolmeubelen verkocht.
Voor 1854 werd nog les gegeven in een deel van de
Hervormde kerk. Er was een scheidingswand geplaatst,
zodat er een flink lokaal ontstond. Schoolhoofd werd
in 1825 meester Schut, die tevens gerechtsbode was,
koster en voorzanger van de Ned. Hervormde kerk, klokluider en
opwinder van het uurwerk, schrijver van de gemeentelijke register-
boeken en tenslotte schoonmaker van het raadhuis. Hij woonde in
een deel van het raadhuisje, dat er stond voordat het huidige gebouw
met het trapgeveltje in 1911 verscheen. Hij had op 19-jarige leeftijd
negentig kinderen onder zijn hoede! In 1832 oordeelde de schoolop
ziener dat het schoolvertrek in middelmatige staat verkeerde en niet
zindelijk was, dat het meubilair slecht was, de vorderingen van de
leerlingen beneden verwachting waren en dat het ontbrak aan stilte
en orde. Bovendien waren er voortdurend spanningen die voortkwa
men uit het feit dat meester Schut hervormd was en 90 van zijn
leerlingen van katholieke huize.
Na een lange periode van vooral dieptepunten wordt in 1852 de
katholieke onderwijzer Franciscus Ludewig aangesteld en de situ
atie verbetert dan aanmerkelijk. Een grote stap vooruit is de inge
bruikneming van het nieuwe schoolgebouw, met lokalen voor de
drie afdelingen waarin de leerlingen zijn onderverdeeld.
Helaas botert het niet tussen meester Schut en Ludewig en deze
laatste vertrekt dan ook in 1856 naar Egmond. Opnieuw verslechtert
De ongetrouwd gebleven broers en zuster staan met pleegzoon Adriaan voor
hun ouderlijk huis in de Schoolstraat. V.l.n.r.: Kees, meesterDirk, Maart je en
pleegzoon Adriaan Dekker.
de situatie op de school. In 1859 eindigt de loopbaan van meester
Schut. Meester Ludewig wordt als nieuw schoolhoofd benoemd,
maar van alle nevenfuncties wordt hij verlost. Het onderwijs komt
vervolgens in een rustiger vaarwater. Ludewig maakt zich tot een
geliefd en gezien man in het dorp. Het aantal leerlingen neemt ver
der toe en een ervan is de jonge Dirk Dekker die bijna naast de
school woont.
Hij was kennelijk een goede leerling. Meester Ludewig wist wat
voor vlees hij in de kuip had, toen hij in 1879 zijn goedkeuring gaf
aan de benoeming van Dekker als nieuwe collega. De school waar
naast het hoofd twee hulponderwijzers werkzaam waren, werd toen
door ongeveer 200 leerlingen bezocht.
Ferme taal van Dirk Dekker
Met schoolhoofd Ludewig kon meester Dekker goed overweg en
hij ontwikkelde zich als een gedreven leerkracht. Met zijn brood
heer, de gemeente Castricum, had hij duidelijk meer moeite. Wat
was er aan de hand? De eerste hulponderwijzer van de
school was vertrokken en de gemeente Castricum had
in het onderwijsvakblad 'De Wekker' en de courant
'Nieuws van den Dag' een advertentie laten plaatsen
waarin sollicitanten werden gevraagd voor de vrijge
komen functie. Daarbij was ook vermeld dat de nieu
we hulponderwijzer een salaris van 650,- zou ont
vangen. Dat stak Dirk Dekker. Hij pikte het niet dat
hij met een salaris van 600,- werd achtergesteld bij
zijn nieuw te benoemen collega. Op 18 februari 1880
had hij zijn ongenoegen al eens kenbaar gemaakt bij
de burgemeester, maar zijn verzoek werd niet ontvan
kelijk verklaard, of zoals het in die tijd werd omschre
ven: "het verzoek werd gewezen van den hand.
De Dorpsstraat met de Openbare Lagere School die
daar, op de hoek van de Schoolstraat, heeft gestaan
van 1854 tot 1934. Het was tot 1905 de enige school
in Castricum.
59
