KINDEREN
VAN ONS VOLK
De Castricumse toneelverenigingen
Bewijs van Toegang
VOOR
ANTOON COOLEN's
op Zondag 12 Nov.
a.s., 7.30 uur in de
Tooneelzaal van den
heer W. BORST
te Bakkum N.H.
ilii Na afloop BAL
is
INLEIDING
In Castricum en Bakkum wordt al heel veel jaren aan amateurtoneel
gedaan. Een van de vroegere grote pioniers was onze plaatsgenoot
Wub van Weenen. Deze rasartiest boekte met zijn zelf geschreven
revues grote successen in de jaren twintig en dertig, zoals is be
schreven in het 19e jaarboekje van onze werkgroep. Castricum ken
de in die tijd de katholieke to
neelverenigingen 'De Gong' en
de 'St.-Jozefsgezellen'. Daar
naast bestond er een niet-katho-
lieke vereniging, die onder de
naam 'De Schakel' in 1920 was
opgericht.
Omdat de katholieke verenigin
gen zich in 1939 bedreigd voel
den door de plannen van de R.K.
Volksbond om een toneelgroep
op te richten en er ook nog een
toneelgroep van het 'Jeugdwerk'
bestond, bracht pastoor Goes in
de lente van dat jaar alle groe
pen bij elkaar en wist hen onder
één noemer te brengen. Zo
doende werd op 30 juni 1939 de
R.K. Gemengde Toneelverenig
ing 'St.-Pancratius' ten doop ge
houden.
Toneelvereniging 'De Schakel'
is tot het eind van de vijftiger jaren actief geweest. Een belangrijke
uitbreiding van het Castricumse amateurtoneel vond plaats in 1963
door de oprichting van 'Forento'. In het begin van 1983 bleek dat er
naast Pancratius en Forento nog bestaansrecht was voor een derde
toneelgroep, die de naam 'Expressie' kreeg.
In dit artikel komen de drie nu nog bestaande Castricumse toneel
verenigingen in chronologische volgorde voor het voetlicht.
PANCRATIUS
De beginperiode
De 64-jarige toneelvereniging St.-Pancratius, door de leden onder
ling 'Pankie' genoemd, kan terugkijken op een succesvol en bewo
gen verleden. Dit blijkt uit de vele boeiende verhalen en foto's die
vanaf de beginperiode bewaard zijn gebleven. In 1939 luidde de doel
stelling van Pancratius volgens artikel I van haar statuten als volgt:
"Het doel van de R.K. Toneelvereniging is toneeluitvoeringen geven
op brede basis en moreel verantwoorde grondslag, in de vorm van
cabaret-, toneel- en revuespel. Speciaal zal aandacht worden besteed
aan de beoefening van de declamatiespel- en spraakverbetering, in
het kort alles wat bijdraagt tot de culturele verheffing van de leden
en de vereniging in het algemeen
Aan de kandidaat-leden werden in die tijd negen eisen gesteld.
Uiteraard moest men rooms-katholiek zijn en zo mogelijk ook lid
Entreebewijs en programma voor het eerste stuk 'Kinderen van
ons Volk(1939).
van een R.K. Standsorganisatie. Ook diende men van onbesproken
en onberispelijk gedrag te zijn en was het een vereiste om ambitie en
aanleg te bezitten voor het 'dilettantentoneel'. Een toneelstuk kon
toen niet worden opgevoerd voordat de geestelijke adviseur, te we
ten de pastoor, had vastgesteld dat de goede zeden in acht waren ge
nomen en de fatsoensnormen niet werden overschreden.
Zoals bij elke nieuwe vereniging waren de eerste jaren ook voor
Pancratius de moeilijkste. Het bezoekersaantal was niet bijster groot
en omvatte pakweg 10% van de katholieke bevolking. Op de eerste
uitvoering van een stuk kwamen soms wel 260 mensen af, maar dit
kon ook tot gevolg hebben dat er bij de tweede voorstelling slechts 40
bezoekers waren. De contributie bedroeg in die tijd een kwartje per
maand en de penningmeester opende zijn eerste jaarverslag in 1940
met de verheugende mededeling dat de vereniging "een kas bezit met
daarin guldens en centen en zelfs een paar bankjes van tien De pen
ningmeester liet echter in hetzelfde jaarverslag ook met enige wrevel
blijken dat hij weinig op had met opvoeringen voor de Vrouwenbond
in Castricum en Heemskerk. Omdat de consumpties tijdens deze uit-
Yl. K. Q&n.
„tPJL. TIcuuzAOUM"
ENTRÉE f 0.50 incl. bel.
21
Pastoor Goes, de grondlegger
van Pancratius