De markt
De bekende vrijdagmarkt die tot voor kort in de Burgemeester
Mooijstraat werd gehouden, dateert van 1950. De meeste winkeliers
schijnen blij te zijn geweest met de komst van de markt. Dat een
markt veel winkelend publiek trekt, woog kennelijk zwaarder dan
concurrerende bedrijvigheid tot soms vlak voor de deur. In 1980 von
den tot in de Castricumse gemeenteraad niettemin discussies plaats
over een andere vestigingsplaats van de markt. Een proef met ver
plaatsing van de markt naar o.a. de parkeerplaatsen bij Geesterduin
vond bijval bij de marktkooplieden, maar de winkeliers uit het
Dorpscentrum, waaronder de Burgemeester Mooijstraat. ageerden
hiertegen. Als argument werd zelfs aangevoerd, dat vertrek van de
markt zou bijdragen aan de verpaupering van het oude dorpscentrum,
zoals men die meende af te leiden uit een toename van leegstaande
winkelpanden. Het protest van de winkeliers had succes, want in 1981
keerde de markt weer terug in de Burgemeester Mooijstraat.
Overigens vindt de vrijdagmarkt nu plaats in de Dorpsstraat. Of dit
een blijvende situatie zal zijn, is niet duidelijk.
De bebouwing in 1900 en 2000
Als inleiding tot een meer gedetailleerde bespreking van de ge
schiedenis van Kramersweg en Burgemeester Mooijstraat toont ta
bel 1 een reconstructie van de bewoningssituatie in 1900 aan de hand
van de beschikbare gegevens, waarbij ook is aangegeven welke pan
den thans gelegen zijn op ongeveer de plaats van de oorspronkelijke
huizen, waarvan slechts een enkel zich heeft kunnen handhaven.
De tabel toont duidelijk de kleinschaligheid van de bewoning in 1900:
enkele huizen en boerderijen met een ruim erf en grote stukken land
erachter, waarop vruchtbomen stonden en groente werd geteeld.
Opvallend is de enorme toename van de bebouwing in de afgelopen
eeuw met winkelpanden en bovenwoningen. Aan deze bebouwing, het
uitbreidingsplan Geelvinck-kwartier in de dertiger jaren en later het
doortrekken van de Henri Schuijtstraat. werd vrijwel al het land rond
en achter de oorspronkelijke huizen opgeofferd. Enkele gedeelten zijn
tot dusver gespaard gebleven, zoals de tuin van Kapitein Rommel en
een strook land achter huizen in de Geelvinckstraat, waarvoor echter
plannen bestaan om er in de nabije toekomst te gaan bouwen.
De bewoningsgeschiedenis vanaf ongeveer 1850
Bij de navolgende bespreking is uitgegaan van een hierbij afgebeel
de plattegrond uit ca. 1935.
De plattegrond toont de toenmalige nummering van de huizen in de
Burgemeester Mooijstraat. die we zullen aanhouden bij de bespre
king van de geschiedenis van de verschillende (winkel(panden en die
dus niet moet worden verward met de huidige nummering, zoals die
in tabel 1 is aangegeven.
We wandelen bij de bespreking in gedachten eerst langs de oneven
kant (de noordkant) van de Burgemeester Mooijstraat en daarna langs
de even kant.
Een boerderij maakt plaats voor wasserette en supermarkt (nr 1)
Aan het begin van de Kramersweg, waar we nu Super de Boer aan
treffen, stond vroeger de mooie boerderij van de familie Ten Wolde.
Het was een ruim huis met een opvallend mooie daklijst. Wat de ou
derdom betreft: wellicht was dit de in de inleiding genoemde boer
derij. die reeds in 1830 bestond en toen werd bewoond door Jan
Beugeling. De in 1875 in Wormer geboren Huibert ten Wolde ves
tigde er zich in 1894. Hoewel hij tuinder was en als zodanig bestuurslid
werd van de in 1913 opgerichte tuinbouwvereniging 'Ons Belang',
begon hij er ook een melkventersbedrijf. Het gezin Ten Wolde telde
5 kinderen, die zowel in het tuindersbedrijf als het melkventersbe
drijf meehielpen. De vrouw van Huibert, de in 1871 in Egmond-
Binnen geboren Geertje Mooij, genoot in het dorp grote bekendheid
als melkventster, wat ze tot haar tachtigste jaar heeft volgehouden.
Het huis werd door de laatste Ten Wolde die er verbleef, kleinzoon
Huib. in 1964 verkocht aan de fa. Res. Henk Veldt begon er toen een
wasserette, die kennelijk in een behoefte voorzag, want wasautoma
ten waren nog dun gezaaid. De wasserette heeft tot 1972 gefunctio
neerd, waarna het pand (met het naastliggende pand aan de Dorpsstraat)
werd gesloopt om plaats te maken voor supermarkt Simon. die in ja
nuari 1974 feestelijk werd geopend.
Van geneeskrachtige kruiden naar tabak (nr 3)
Naast de boerderij van de familie Ten Wolde stond het woonhuis van
Maartje Glorie, gebouwd in 1885. Ze was waarschijnlijk de eerste
bewoonster, want geboren in 1847, wordt ze in 1890 als zodanig ge
noemd, terwijl ze in 1880 nog woonachtig was op de boerderij van
haar vader, Frans Glorie, in de Oosterbuurt. Zij genoot in Castricum
en verre omgeving een reputatie als 'kankerjuffrouw'. Ze had een
pastoor in Brabant een kruidenrecept weten te ontfutselen voor de
bestrijding van kanker en wist daar als 'alternatief' genezer in
Castricum goede sier mee te maken. Van ver buiten Castricum kwa-
De familie Ten Wolde voor hun boerderij aan de Kramersweg, (nr
1), in 1915. V.l.n.r. Matthijs, moeder Geertje ten Wolde-Mooij,
Trijntje, vader Huibert ten Wolde, Willem en Jan. (Het meisje
rechts naast de bokkewagen was geen familielid).
De tot wasserette ongebouwde boerderij van de familie Ten Wolde
(nr I) die in 1972 werd gesloopt om plaats te maken voor een su
permarkt. Het naastgelegen pand aan de Dorpsstraat met een
woonhuis (Piet Schotvanger) en een manufacturenwinkel (Jan
Twisk), werd ook in de sloop betrokken.
52
