Voorwoord
Het jaar 2000 is voor de Werkgroep Oud-Castricum niet in alle op
zichten een goed jaar te noemen. Wel is er voortgang geboekt met
de voorbereidingen voor de uitbreiding van het gebouwtje van 'Oud-
Castricum'. Er is een fraaie tentoonstellingsruimte ontworpen die
met het bestaande pand wordt geïntegreerd. Met het College van bur
gemeester en wethouders wordt overleg gepleegd over de financie
ring van deze plannen. Deze positieve ontwikkelingen worden ech
ter in sterke mate overschaduwd door de ernstige ziekte van onze se
cretaris Wil Steeman, die hem noopte tot het beëindigen van zijn ac
tiviteiten voor de Werkgroep. Vanwege zijn belangrijke bijdrage en
enthousiaste inbreng is dit voor de Werkgroep een groot gemis. Ook
de gezondheidstoestand van enkele andere werkende leden baart ons
grote zorg. Het komende jaar zal een beroep worden gedaan op men
sen die actief mee willen werken aan het onderzoek naar de plaatse
lijke historie of die andere activiteiten van de Werkgroep op zich wil
len nemen.
Het 23e jaarboekje staat in het teken van het millennium. In dit jaar
van verschijnen zijn we een nieuw millennium ingegaan. Dit unieke
feit was voor de Stichting Werkgroep Oud- Castricum aanleiding om
het hoofdthema van dit jaarboekje hierop af te stemmen en wel door
aandacht te schenken aan de situatie in onze directe omgeving om
streeks het begin van onze jaartelling, verder de situatie te beschrij
ven rond het jaar 1000 en tenslotte door aandacht te tonen voor het
dorpsleven in de eerste helft van de 20e eeuw.
In het eerste artikel schetst Rob Beentjes een beeld van Castricum
rond het jaar 0, de eerste mensen in Castricum en de sociale en poli
tieke ontwikkelingen in dit gebied, mede aan de hand van archeolo
gische vondsten die in Castricum zijn gedaan. Hieruit blijkt opnieuw
dat het grondgebied van Castricum archeologisch tot een uiterst waar
devol gebied gerekend mag worden.
Verder wordt in dit artikel iets verteld over de ontwikkelingen tot het
jaar 1000 om een brug te slaan naar het volgende artikel van Ernst
Mooij. Hierin wordt een impressie gegeven van de verhoudingen tus
sen de geestelijkheid en de wereldlijke heersers in Midden-
Kennemerland omstreeks het jaar 1000. de landschappelijke veran
deringen die zich voltrokken en de positie van de gewone kustbe
woners. Daarbij is ook aandacht besteed aan de Zanddijk die
voorkomt in bewaard gebleven geschriften van de abdij
van Egmond. De Zanddijk loopt nabij de noordgrens
van onze gemeente en verbindt de hoge gronden
van Noord-Bakkum met de strandwal waarop
Limmen en Heiloo gelegen zijn. Rond de
Zanddijk, die in de 11e eeuw zou zijn aan
gelegd, bestaan legenden, waarin grote on
enigheid tot uitdrukking komt tussen de
abdijbewoners en de Castricummers van
wege de door de aanleg van de dijk ont
stane wateroverlast. Ook bevatten de ge
schiedkundige bronnen van de abdij de
eerste vermelding van de naam
Castricum omstreeks het jaar 990. In een
kort overzicht in een volgend artikel wordt
dieper ingegaan op de herkomst van de
naam Castricum, de verschillende naam
verklaringen die zoal in omloop zijn geko
men en wat tegenwoordig als meest waar
schijnlijk wordt aangenomen.
De 20e eeuw in het themanummer 'millennium' is opgetekend door
plaatsgenoten. Zij vertellen over het dorpsleven in Castricum gedu
rende hun jonge jaren, die veelal ver vóór het uitbreken van de Tweede
Wereldoorlog zijn begonnen. Zij schetsen een beeld van het dorp
waarin de kerk nog in grote mate het geestelijke en sociale leven be
paalde, waarbij het rustige dorpsleven niet werd verstoord door de
massamedia en men de komst van elektriciteit, waterleiding, auto.
telefoon en televisie nog moest meemaken.
In de jaarlijks terugkerende rubriek 'Wie was deze keer in een
artikel van Niek Kaan aandacht voor Klaas Veldt. een bijzonder mens.
die vele Castricummers zich nog zullen kunnen herinneren als ie
mand die een belangrijke rol speelde in de gemeentelijke politiek als
gemeenteraadslid, wethouder en loco-burgemeester. Die naast zijn
groot veehouders- en bollenbedrijf als integer mens en bestuurder
meerdere functies bekleedde bij organisaties en verenigingen. Zo
vonden de initiatiefnemers tot oprichting van de Werkgroep Oud-
Castricum Klaas Veldt in 1967 bereid om het voorzitterschap op zich
te nemen, een functie die hij tot 1974 met enthousiasme vervulde.
Opnieuw uitvoerig aandacht in dit jaarboekje voor de geschiedenis
en stamboom van de Castricumse familie Zonneveld. In deze derde
aflevering de afstammelingen van Engel Zonneveld, geboren in 1809.
vletschipper van beroep en wonende in het Lange Pannenhuis aan de
Brakersweg. Uit zijn huwelijk met Antje Teileman worden vijf zoons
geboren, die in ons dorp zijn gebleven en gezorgd hebben voor vele
nakomelingen, waarvan er nu nog vele in Castricum of de regio wo
nen.
Verder vindt u in dit jaarboekje de vaste rubrieken als Castricum hon
derd jaar geleden, het jaarverslag en de kroniek van 1999.
Ik wens u veel leesplezier
Simon Zuurbier
voorzitter
Jü
t *<0,
f'
r*. e sr
""'"VW
Thema het 'millennium Deze afbeelding siert
een wetenschappelijk boekwerkje dat over dit
onderwerp afgelopen jaar is geschreven
door Christiaan M. G. ten Raa, geboren
in Bakkum op 16 augustus 1926. Ten
Raa heeft hier ook zijn jeugd doorge
bracht en houdt zich nog uitvoerig
met de vroege historie van Bakkum
bezig. Beroepsmatig was hij o.a.
advocaat en procureur te Rotterdam,
Deventer en Zutphen, later hoogle
raar rechtshistorie aan de Erasmus
Universiteit te Rotterdam tot zijn pen
sionering in 1991.
In het boekwerkje getiteld: WAAROM
2000. HOEZOO 2001?, gaat de heer
Ten Raa in op de historische aspecten van
het begin van de jaartelling: was dat het
jaar 0 of het jaar I.
2
