L'UNGENIGFT.ri
heffing van de sluisgelden bij het Verlaat. Het afsluiten van deze
pacht gebeurde jaarlijks voor het gemeentebestuur van Oude- en
Nieuwe Niedorp, daarbij moest de pachter borgen - dit waren veel
al directe familieleden - opvoeren, die zich garant stelden voor de
pachtsom. In 1801 treedt ene Klaas Hollenberg en vanaf 1802 ene
Jan Hollenberg op als borg. Van de herkomst van deze borgen is iets
meer bekend. Omdat zij zich garant stelden voor de pachtsom en van
dezelfde generatie waren, mogen we veronderstellen dat ze beiden
broers waren van Gerrit. Dit is een bevestiging van een verhaal dat
binnen de familie Hollenberg circuleert en van vroeger is overge
bleven, dat er twee broers (soms worden er zeven broers genoemd)
uit Duitsland naar Nederland zijn gekomen. Veelal wordt er dan ver
volgens verteld, dat de katholieke tak van de ene broer stamt en de
hervormde tak van de andere broer. Dit is echter niet juist. De komst
van de rooms-katholiek familie (de Rustenburger familie Hollenberg)
naar Nederland was ongeveer een halve eeuw eerder.
Van de broer Klaas Hollenberg is bekend dat hij in 1787 in Nieuwe
Niedorp en vanaf 1790 in Alkmaar woonde, alwaar hij in 1801 op
56 jarige leeftijd is overleden. Klaas was geboren omstreeks 1745 in
Berge in Duitsland, was gehuwd met Trijntje Wolken en kort voor
1787 met hun oudste dochtertje Johanna. geboren ca. 1784 in Lingen,
uit Duitsland gekomen. Zij waren Luthers. Ook broer Jan Hollenberg
hebben we weten op te sporen. Deze Jan woonde in Lambertschaag,
alwaar hij in 1783 was gehuwd met Jantje Stokman. Ook Jan is Luthers
en laat zijn kinderen dopen te Medemblik bij de "Gemeente toege
daan de Onveranderde Augsburgse Geloofsbelijdenis". Klaas en Jan
Hollenberg hebben wel kinderen doch hebben geen nakomelingen
die de naam Hollenberg hebben voortgezet.
Gerrit Hollenberg is naast sluiswachter ook enkele jaren schepen (iets
als wethouder) van Oude Niedorp. In 1799 kan Gerrit niet de volle
dige pachtsom betalen vanwege - zo staat vermeld - de door hem ont
vangen lage schutlonen door de inval van de Engelse troepen op 29
aug. 1799 en het weer bezetten van de Bataafse troepen op 24 no
vember 1799. Het gemeentebestuur heeft de juistheid hiervan on
derzocht en ging akkoord met een lagere pacht. Na Gerrit's overlij
den in 1802 is zijn vrouw Maartje nog vele jaren sluiswachtster.
Meerdere opvolgende generaties van Gerrit en Maartje bleven wo
nen in Oude Niedorp en waren arbeider van beroep. Nadien vinden
we van deze familie ook gezinnen in de omgeving als Oudkarspel,
Harenkarspel, Heerhugowaard, Den Helder, Winkel en Broek op
Langedijk. Tegenwoordig vinden we afstammelingen van de
Niedorper families behalve in de genoemde gemeenten ook in
Abbekerk, Alkmaar, Bergen. Doom. Edam, Egntond. Hoorn. Houten.
Luttelgeest, Obdam, St. Pancras, Sappemeer en Zwaag. Klaas
Hollenberg uit Den Helder haalde in 1960 de krant toen hij met zijn
vrouw Dieuwertje Joffer 70 jaar was getrouwd; zij werden beiden 95
jaar oud.
te Zandvoort in 1885 enkele keren gebruik maakte. Tegenwoordig
wonen nog maar enkele Hollenbergen in Zandvoort. Rond de eeuw
wisseling zijn er meerdere gezinnen naar elders getrokken. Zo trok
Jacob Hollenberg, zeevisser, en zijn vrouw Klaziena Harteveld eerst
naar Scheveningen en in 1897 naar Vlaardingen; relatief veel
Hollenbergen stammen van hen af en wonen nu nog in Vlaardingen.
Van de Zandvoortse familie Hollenberg wonen hier nu de meeste na
komelingen; verder komen zij tegenwoordig voor in o.a. Amsterdam,
Assen, Bennebroek, Berkel en Roderijs, Bunschoten, 's Gravenhage,
Haarlem, Hoofddorp, Heino, Overveen, St. Pancras, Putten, Schagen,
en Zandvoort.
De Rustenburger familie Hollenberg
De rooms-katholieke familie Hollenberg behoort tot de door ons zo
genoemde Rustenburger familie Hollenberg, omdat de eerste gene
raties na de komst in Nederland in Rustenburg woonden. In 1724
wordt in Rustenburg ene Jan geboren; hij wordt gedoopt in de R.K.-
kerk te Oudorp. Zijn moeder is Trijntje Jans en zijn vader Jan Gertz.
Hoogstwaarschijnlijk is dezelfde Jan Gertz (Rothuijs) tijdens een be
zoek aan zijn geboortedorp Berge in Duitsland overleden. Zijn vrouw
Trijntje Jans hertrouwt in 1733 met Jan Bekemeijer, afkomstig uit
het Duitse Mettingen en zijn kost verdienend als marskramer o.a. in
de Schermer. In een acte die in 1736 is gepasseerd voor de Schout
en Schepenen van Ursem wordt Cathrijna (Trijntje) Jans, genoemd
als weduwe van Jan Gertz Rothuijs; hij is afkomstig uit Berge bij
Fürstenau en is aldaar overleden. Trijntje Jans machtigt in deze acte
haar tweede man, Jan Bekemeijer, om de belangen te behartigen van
haar zoontje Jan Jansz Rothuijs in verband met de verdeling van de
nalatenschap van diens grootvader Gert Jansz Rothuijs. Dit zoontje
Jan Jansz Rothuijs voert de naam Jan Hollenberg en is de stamvader
van de Rustenburger familie. De achtergrond van deze naamsveran
dering is niet helemaal duidelijk. Zoals eerder gemeld kwam het in
Duitsland toentertijd regelmatig voor dat men werd genoemd naar
de hoeve waar men woonde of werkte. Zo kan naast de naam Rothuijs
De Zandvoortse familie Hollenberg
In Zandvoort hebben in de afgelopen tweehonderd jaar zo'n zes ge
neraties Hollenberg gewoond. Zij stammen allen af van Gerrit
Janszoon Hollenberg, die in 1742 trouwt met Stijntje Bastiaanse
Schuyten. Bij de inschrijving van dit huwelijk in het trouwboek van
Zandvoort staat Gerrit Jansz Hollenberg, als jongeman, komend van
Wijk aan Duijn. Hoogstwaarschijnlijk is hier Wijk aan Zee en Duijn
genoemd, een zelfstandige gemeente die in 1936 bij Beverwijk werd
gevoegd. Van de herkomst van deze Gerrit Jansz Hollenberg is ech
ter geen enkel spoor te vinden. De Zandvoortse familie Hollenberg
is Nederlands Hervormd. De leden van deze familie vonden in de vo
rige eeuw veelal hun beroep op zee, als visser en zeeman, of visko-
per. Ook kwamen nadien beroepen voor als badmeester, koffiehuis
houder, deurwaarder en assistent der posterijen. Zo exploiteerde Jan
Hollenberg samen met hoteleigenaar Kaufmann de badinrichting
'Neptunus', waarvan keizerin Elisabeth (Sissi) tijdens haar verblijf
Op dit fragment van een oude kaart is met pijl de plaats Vastenow
aangegeven, de vroegere schrijfwijze van Fürstenau, gelegen bij
het plaatsje Berge.
Dnhlage
fwitol Mehslaga TBuateifo
brtick j
*Berge
k "Ja
r-ri Bipgan
Ankert 'L_i
cricM A?
U Atfjauw!}
Steinfald
■UeuenlurcfvgA
HdntebUff
Nfekta-iii nJitr
B-SJTOchi;
Ruilt usHq
J3elm
lj3snabrück stfü
BtssmtdarTX
Unh^l
VB,OLhlG;ixrtk
ihssk
43