L'UNGENIGFT.ri heffing van de sluisgelden bij het Verlaat. Het afsluiten van deze pacht gebeurde jaarlijks voor het gemeentebestuur van Oude- en Nieuwe Niedorp, daarbij moest de pachter borgen - dit waren veel al directe familieleden - opvoeren, die zich garant stelden voor de pachtsom. In 1801 treedt ene Klaas Hollenberg en vanaf 1802 ene Jan Hollenberg op als borg. Van de herkomst van deze borgen is iets meer bekend. Omdat zij zich garant stelden voor de pachtsom en van dezelfde generatie waren, mogen we veronderstellen dat ze beiden broers waren van Gerrit. Dit is een bevestiging van een verhaal dat binnen de familie Hollenberg circuleert en van vroeger is overge bleven, dat er twee broers (soms worden er zeven broers genoemd) uit Duitsland naar Nederland zijn gekomen. Veelal wordt er dan ver volgens verteld, dat de katholieke tak van de ene broer stamt en de hervormde tak van de andere broer. Dit is echter niet juist. De komst van de rooms-katholiek familie (de Rustenburger familie Hollenberg) naar Nederland was ongeveer een halve eeuw eerder. Van de broer Klaas Hollenberg is bekend dat hij in 1787 in Nieuwe Niedorp en vanaf 1790 in Alkmaar woonde, alwaar hij in 1801 op 56 jarige leeftijd is overleden. Klaas was geboren omstreeks 1745 in Berge in Duitsland, was gehuwd met Trijntje Wolken en kort voor 1787 met hun oudste dochtertje Johanna. geboren ca. 1784 in Lingen, uit Duitsland gekomen. Zij waren Luthers. Ook broer Jan Hollenberg hebben we weten op te sporen. Deze Jan woonde in Lambertschaag, alwaar hij in 1783 was gehuwd met Jantje Stokman. Ook Jan is Luthers en laat zijn kinderen dopen te Medemblik bij de "Gemeente toege daan de Onveranderde Augsburgse Geloofsbelijdenis". Klaas en Jan Hollenberg hebben wel kinderen doch hebben geen nakomelingen die de naam Hollenberg hebben voortgezet. Gerrit Hollenberg is naast sluiswachter ook enkele jaren schepen (iets als wethouder) van Oude Niedorp. In 1799 kan Gerrit niet de volle dige pachtsom betalen vanwege - zo staat vermeld - de door hem ont vangen lage schutlonen door de inval van de Engelse troepen op 29 aug. 1799 en het weer bezetten van de Bataafse troepen op 24 no vember 1799. Het gemeentebestuur heeft de juistheid hiervan on derzocht en ging akkoord met een lagere pacht. Na Gerrit's overlij den in 1802 is zijn vrouw Maartje nog vele jaren sluiswachtster. Meerdere opvolgende generaties van Gerrit en Maartje bleven wo nen in Oude Niedorp en waren arbeider van beroep. Nadien vinden we van deze familie ook gezinnen in de omgeving als Oudkarspel, Harenkarspel, Heerhugowaard, Den Helder, Winkel en Broek op Langedijk. Tegenwoordig vinden we afstammelingen van de Niedorper families behalve in de genoemde gemeenten ook in Abbekerk, Alkmaar, Bergen. Doom. Edam, Egntond. Hoorn. Houten. Luttelgeest, Obdam, St. Pancras, Sappemeer en Zwaag. Klaas Hollenberg uit Den Helder haalde in 1960 de krant toen hij met zijn vrouw Dieuwertje Joffer 70 jaar was getrouwd; zij werden beiden 95 jaar oud. te Zandvoort in 1885 enkele keren gebruik maakte. Tegenwoordig wonen nog maar enkele Hollenbergen in Zandvoort. Rond de eeuw wisseling zijn er meerdere gezinnen naar elders getrokken. Zo trok Jacob Hollenberg, zeevisser, en zijn vrouw Klaziena Harteveld eerst naar Scheveningen en in 1897 naar Vlaardingen; relatief veel Hollenbergen stammen van hen af en wonen nu nog in Vlaardingen. Van de Zandvoortse familie Hollenberg wonen hier nu de meeste na komelingen; verder komen zij tegenwoordig voor in o.a. Amsterdam, Assen, Bennebroek, Berkel en Roderijs, Bunschoten, 's Gravenhage, Haarlem, Hoofddorp, Heino, Overveen, St. Pancras, Putten, Schagen, en Zandvoort. De Rustenburger familie Hollenberg De rooms-katholieke familie Hollenberg behoort tot de door ons zo genoemde Rustenburger familie Hollenberg, omdat de eerste gene raties na de komst in Nederland in Rustenburg woonden. In 1724 wordt in Rustenburg ene Jan geboren; hij wordt gedoopt in de R.K.- kerk te Oudorp. Zijn moeder is Trijntje Jans en zijn vader Jan Gertz. Hoogstwaarschijnlijk is dezelfde Jan Gertz (Rothuijs) tijdens een be zoek aan zijn geboortedorp Berge in Duitsland overleden. Zijn vrouw Trijntje Jans hertrouwt in 1733 met Jan Bekemeijer, afkomstig uit het Duitse Mettingen en zijn kost verdienend als marskramer o.a. in de Schermer. In een acte die in 1736 is gepasseerd voor de Schout en Schepenen van Ursem wordt Cathrijna (Trijntje) Jans, genoemd als weduwe van Jan Gertz Rothuijs; hij is afkomstig uit Berge bij Fürstenau en is aldaar overleden. Trijntje Jans machtigt in deze acte haar tweede man, Jan Bekemeijer, om de belangen te behartigen van haar zoontje Jan Jansz Rothuijs in verband met de verdeling van de nalatenschap van diens grootvader Gert Jansz Rothuijs. Dit zoontje Jan Jansz Rothuijs voert de naam Jan Hollenberg en is de stamvader van de Rustenburger familie. De achtergrond van deze naamsveran dering is niet helemaal duidelijk. Zoals eerder gemeld kwam het in Duitsland toentertijd regelmatig voor dat men werd genoemd naar de hoeve waar men woonde of werkte. Zo kan naast de naam Rothuijs De Zandvoortse familie Hollenberg In Zandvoort hebben in de afgelopen tweehonderd jaar zo'n zes ge neraties Hollenberg gewoond. Zij stammen allen af van Gerrit Janszoon Hollenberg, die in 1742 trouwt met Stijntje Bastiaanse Schuyten. Bij de inschrijving van dit huwelijk in het trouwboek van Zandvoort staat Gerrit Jansz Hollenberg, als jongeman, komend van Wijk aan Duijn. Hoogstwaarschijnlijk is hier Wijk aan Zee en Duijn genoemd, een zelfstandige gemeente die in 1936 bij Beverwijk werd gevoegd. Van de herkomst van deze Gerrit Jansz Hollenberg is ech ter geen enkel spoor te vinden. De Zandvoortse familie Hollenberg is Nederlands Hervormd. De leden van deze familie vonden in de vo rige eeuw veelal hun beroep op zee, als visser en zeeman, of visko- per. Ook kwamen nadien beroepen voor als badmeester, koffiehuis houder, deurwaarder en assistent der posterijen. Zo exploiteerde Jan Hollenberg samen met hoteleigenaar Kaufmann de badinrichting 'Neptunus', waarvan keizerin Elisabeth (Sissi) tijdens haar verblijf Op dit fragment van een oude kaart is met pijl de plaats Vastenow aangegeven, de vroegere schrijfwijze van Fürstenau, gelegen bij het plaatsje Berge. Dnhlage fwitol Mehslaga TBuateifo brtick j *Berge k "Ja r-ri Bipgan Ankert 'L_i cricM A? U Atfjauw!} Steinfald ■UeuenlurcfvgA HdntebUff Nfekta-iii nJitr B-SJTOchi; Ruilt usHq J3elm lj3snabrück stfü BtssmtdarTX Unh^l VB,OLhlG;ixrtk ihssk 43

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Jaarboek Oud Castricum | 1999 | | pagina 43