De Brakersweg en zijn bewoners
In de afgelopen jaren is in het jaarboekje telkens een artikel gewijd
aan een of meerdere straten, hun geschiedenis en hun bewoners rond
1940. Aansluitend op het Schulpstet in het vorige jaarboekje is nu de
Brakersweg aan de beurt..
Het tracé van de nu zo geheten Brakersweg is al zeer oud en stamt
uit de middeleeuwen. De weg dankt zijn aanleg aan de waterkeren-
de functie die hij had. In de middeleeuwen was er in onze omgeving
voortdurend sprake van wateroverlast. Door het opwerpen van dijk
jes heeft men meer en meer de strijd tegen het water aangebonden.
Van wat ons nu bekend is, zou het eerste dijkje 'de Zanddijk' zijn
tussen Noord Bakkum en Limmen en zijn aangelegd in de 2e helft
van de 11 eeuw. Volgens een studie door Westenberg over de dijk-
geschiedenis in Kennemerland is de zogeheten Brakersdijk omstreeks
1250 opgeworpen. In die tijd werden er twee dijkjes aangelegd van
af de Noordeindergeest. Deze geest was een hoger gelegen zandrug
die was gelegen tussen de Stetweg/Brakersweg en de Tweede
Groenelaan. Het eerste dijkje liep van noord naar zuid en verbond de
Noordeindergeest met de geest Heemstede, gelegen even ten noor
den van de gemeentegrens met Heemskerk. Dit dijkje volgde vanuit
het noorden het tracé van de Kooiweg en ging bij de Alkmaarder-
straatweg over in de Molendijk (Bogaardsdijk) en de Kerkedijk naar
de geest Heemstede.
Het tweede dijkje 'de Brakersdijk' vormde de verbinding van de
Noordeindergeest met een dijkje onder Uitgeest. Dit laatstgenoem
de dijkje zou omstreeks 1235 aangelegd zijn, beschermde gedeelte
lijk de Limmerkoog en volgde het tracé van de nu nog bestaande lan
delijke verbindingsweg (de Uitgeesterweg) van Limmen naar Uitgeest.
Het laatste gedeelte van de Brakersdijk, die na een bocht naar het
oosten liep op de scheiding van de gemeentegrens van Limmen en
Castricum, werd het Koogdijkje genoemd.
Op een topografische kaart zijn de dijken in Castricum weergege
ven. Het verloop van de Brakersdijk vanaf het Schulpstet naar de
Limmerkoog is duidelijk te zien.
De bewoners van de woonbuurt 'Noorde Pint' in 1830
Volgens de volkstelling, die hier in 1830 is gehouden, stonden in
Castricum 116 huizen en in Bakkum 18 huizen. De huizen waren
doorgenummerd en in de zo vermelde wijk 'Noorde Ent' stonden 16
huizen met de nummers 43 t/m 58. (zie hierover ook het artikel in
het 20e jaarboekje: De samenstelling van de Castricumse bevolking
in 1830). Deze huizen staan voor het merendeel op de Brakersweg,
te beginnen bij de afslag van de Kooiweg en gaande in oostelijke
richting. Tussen de woonbuurt 'Schulpstet' tot en met het 'Lange
Pannenhuis' en het in tweeën bewoonde huis van Jacob Zonneveld
en Teunis van den Bos (zie 21 jaarboekje, blz. 25, nr. 10 en 11ston
den er langs de Brakersweg tot aan de boerderij van Gerrit Duinmeijer
geen huizen. De 34-jarige Gerrit Duinmeijer woonde op de hoek
Kooiweg-Brakersweg (zie kaartje) met zijn vrouw Antje Bruijn, hun
4 kinderen en de werkmeid Antje Lugting. Gerrit verkoopt deze boer-
Op een detail van een kaart uit 1825 zien we dat de Noordenderweg
toen hetzelfde verloop had als de huidige Brakersweg en dat bij de
scherpe bocht er een voetpad rechtdoor liep in de richting van de
AlkmaarderstraatwegDe Tweede Groenelaan liep nog een kort
stukje door na de Kooiweg en sloot aan op de Noordenderweg na
de tweede bocht.
33