De Castricumse familie Zonneveld
Het is een vaste gewoonte geworden om de geschiedenis en de stam
boom van een Castricumse familie in het jaarboekje op te nemen.
Inmiddels zijn er reeds vijftien verschillende Castricumse families in
de jaarboekjes behandeld. De familie Zonneveld had eigenlijk veel
eerder aan de beurt moeten zijn. omdat deze familie zoveel naamge
noten heeft in Castrieum. Dit was echter nog niet het geval, omdat de
familie zó ontzettend groot is dat er onvoorstelbaar veel onderzoek en
werk voor moet worden verricht. Gelet op de ruimte in het jaarboek
je moet de familie Zonneveld ook over meerdere jaarboekjes worden
verdeeld. Na vele jaren uitstel zijn we enkele jaren geleden toch ge
start met het onderzoek naar de geschiedenis van de familie Zonneveld!
De naam Sonneveld of Zonneveld
Er hebben vele mensen nu en in de voorgaande eeuwen, teruggaan
de tot minstens het jaar 1300, de naam Sonneveld of Zonneveld ge
dragen in deze of in een iets aangepaste schrijfwijze. Zo vinden we
de naam met aan het eind geschreven een t. d of dt en wordt de naam
voorafgegaan al of niet door het woordje 'Van'. Binnen één en de
zelfde familie kwamen meerdere schrijfwijzen voor: in vroeger eeu
wen nam men dat niet zo nauw.
Deze vele mensen horen bij verschillende stammen, waartussen geen
enkele familierelatie hoeft te bestaan. De oorspronkelijke naam
Sonnevelt zal door verschillende mensen kunnen zijn aangenomen
of zij werden door hun omgeving zo genoemd. Zo zullen de oudste
naamdragers hun naam hebben ontleend aan de hofstede Sonnevelt,
die gelegen was aan de Kaswetering in Valkenburg in Zuid-Holland.
Deze hofstede met landerijen moet in grootte tussen de 18 en 20 mor
gen gemeten hebben: de hofstede is omstreeks het jaar 1300 gebouwd
en in de 14e eeuw al meerdere generaties in handen van het adellij
ke geslacht Van Sonnevelt.
De adellijke familie Van Sonnevelt
Het geslacht Van Sonnevelt behoorde tot een van de oudste adellijke
Het landgoed Sonnevelt ca. 1730 (afkomstig uit: GA Leiden, pren-
tenverzameling Valkenburg
families. Een van de roemrijke leden van dit geslacht is ene Floris
Paedze (Paedszoon) van Sonnevelt. die afkomstig is uit de omgeving
van Katwijk en Valkenburg in Zuid-Holland en omstreeks het jaar
1365 is geborenIn het jaar 1392 vestigt Floris zich in de stad Leiden
en begint daar als korenkoper. Hij treedt tweemaal in het huwelijk en
heeft vijf kinderen. In 1434 krijgt Floris de hofstede Sonnevelt in be
zit; dit vormt voor Floris een bekroning van zijn succesvolle carrière
als burgemeester en schepen van Leiden en als hoogheemraad van het
waterschap Rijnland. Bovendien vervult hij na 1420 op diverse ni-
veau's bestuurlijke taken in dienst van de landsheer.de hertogen Jan
van Beieren en Philips van Bourgondië. Zo is hij een van de kop
stukken voor de Kabeljauwse partij in de Hoekse en de Kabeljauwse
twisten. Floris overlijdt op respectabele leeftijd in het jaar 1448.
De hofstede blijft tot 1539 in het bezit van de familie Van Sonnevelt.
In dat jaar wordt Andries Willemsz van Oudshoom eigenaar, die zich
hierna Van Sonnevelt van Oudshoorn noemt. Deze Andries is ook
niet de eerste de beste. Hij komt uit een Amsterdams patriciërsge
slacht en trouwt in 1516 met de Alkmaarse jonkvrouwe Wilhelmina
Pietersdr. Paling. Van dit echtpaar bestaan twee schilderijen, die zijn
vervaardigd door Maarten van Heemskerck en nog aanwezig zijn in
het Alkmaars Stedelijk Museum. Wilhelmina was een dochter van
Pieter Claesz Paling, die in zijn tijd een machtig man was. Hij was
rentmeester van de abdij van Egntond en bekleedde verschillende
functies in de regering van Alkmaar. Het nu nog bestaande proven
huis Paling en Van Foreest te Alkmaar is in 1540 bij testament van
Pieter Claesz Paling en zijn vrouw Josina van Foreest gesticht. Andries
van Sonnevelt van Outshoorn volgde in 1527 zijn schoonvader op
als rentmeester van de abdij van Egmond, in 1534 als zetter van de
belastingen. Door zijn uitgebreide grondbezit werd hij een van de
eerste hoogheemraden van het Hoogheemraadschap der Uitwaterende
Sluizen van Kennemerland en West-Friesland.
Het middeleeuwse huis Sonnevelt is in de Spaanse tijd vervallen en
is na 1632 herbouwd. Deze nieuwe hofstede, getekend omstreeks
1730 (zie afbeelding), staat in 1746 als bouwvallig te boek en is rond
het jaar 1784 gesloopt.
Fragment van een kaartje uit de 17e eeuw van de omgeving
Rijnsburg met daarop aangegeven de ligging van het landgoed
50
