De Klompenbuurt, het hart van Bakkum
In de laatste jaarboekjes is aandacht geschonken aan de bewoning en
de geschiedenis van een bepaalde straat of buurt. Zo zijn artikelen ver
schenen over de Vinkebaan, de Mient, en de omgeving van de Eerste
en Tweede Groenelaan en de Kooiweg. In dit jaarboekje wordt aan
dacht besteed aan de Klompenbuurt in Bakkum. De Klompenbuurt was
het hart van Bakkum en omvatte een aantal winkeltjes en bedrijven.
Deze buurt begon in de Bakkummerstraat ongeveer vanaf de Beatrixklok
en ging over in de Van Oldenbameveldweg tot even voorbij hotel Borst.
Over de herkomst van de naam Klompenbuurt bestaat geen zeker
heid. Deze buurt bestond vooral uit kleine neringdoenden met talrij
ke kinderen, die zonder uitzondering op klompjes liepen. Het ver
haal gaat dat zo de naam Klompenbuurt is ontstaan.
Het deel van Bakkum dat eigenlijk geen Bakkum was.
De huizen in de Klompenbuurt en de omliggende straten zijn voor
het merendeel gebouwd na het begin van deze eeuw. In de vorige
eeuw stonden in dit gebied slechts enkele huizen. Aan de hand van
de kaarten die in de vorige eeuwen zijn gemaakt, is een beeld te schet
sen van de bewoning in dit gebied. De oorspronkelijke banne (ge
meente) Bakkum is vanaf 1811 bij Castricum gevoegd. Bakkum werd
gevormd door het gebied ten noorden van de Schulpvaart en een af-
wateringssloot uit de duinen. Deze afwateringssloot liep ten noorden
langs het witte lage huisje, dat was gelegen aan de westzijde van de
Heereweg, even voorbij de Zeeweg en dat enkele jaren geleden is af
gebroken. Het gedeelte 'Bakkum-Zuid', gelegen ten zuiden van de
Zeeweg heeft nooit behoord tot de 'gemeente' Bakkum. De enkele
huizen die hier stonden, waren gelegen in de toen zogenoemde
Duinderbuurt. Het gebruik van de naam Bakkum voor dit gebied da
teert hoogstwaarschijnlijk uit de tweede helft van de vorige eeuw,
nadat dit gebied door de aanleg van de spoorlijn van de rest van
Castricum werd afgescheiden.
Op een fragment van de kaart van het Hoogheemraadschap van de
Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-Friesland getekend
door Johannes Dou in het jaar 1680 zien we onder andere dat de Cley
broeckerweg (nu Ruiterweg en Vinkebaan) overgaat in de Heereweg
(nu Bakkummerstraat). Op deze kaart (zie afbeelding) staan in dit
gebied 6 huizen, namelijk op de hoek Vinkebaan-Bakkummerstraat;
twee aan de Dr. Jacobilaan, twee in de Klompenbuurt en een nabij
het lage huisje tegenover hotel Borst. Op deze kaart zijn ook de bei
de Groenelanen aangegeven. Opvallend is de ligging van een voet
pad evenwijdig aan en ongeveer 200 meter ten oosten van de
Bakkummerstraat; dit pad loopt na het passeren van de Stetweg (ter
hoogte van de huidige straat 'Schulpstet') als Boslaantje door tot op
de Heereweg nabij de toenmalige grensscheiding van Bakkum met
Castricum. Op de kadastrale kaaiden uit 1830 zijn geen overblijfse
len meer te vinden van dit pad.
Bakkum-Zuid omstreeks 1830.
Zoals reeds eerder vermeld, stonden er in het gebied tussen de hui
dige Zeeweg en Vinkebaan slechts enkele huizen. De oudste, meest
gedetailleerde kaart is opgetekend rond 1830 bij de oprichting van
het kadaster. Aan de hand van een overzichtskaartje wordt in dit ar
tikel wat nader ingegaan op de bewoning van dit gebied omstreeks
het jaar 1830. Vanaf de Vinkebaan volgde de Bakkummerstraat het
huidige tracé overgaande in wat nu de Van Oldenbameveldweg heet,
die vervolgens vöör het huidige Fochteloo (kantoor van PWN) sterk
naar het westen liep en daarna met een sterke kromming terugboog
naar het oosten en aansloot op de huidige Heereweg. Deze scherpe
bocht is omstreeks 1840 aanzienlijk afgekort. Aan de oostkant had
de Bakkummerstraat de zijstraten Eerste en Tweede Groenelaan, die
in die tijd niet veel meer waren dan zandpaden, die dienden om de
aanliggende landerijen te bereiken; huizen stonden hier toen nog niet.
Fragment van
de Kaart van 't
Hoogli-
Heemraetscha
p van de
Uytwaterende
Sluysen in
Kennemerlandt
en West-
Vrieslandt',
getekend door
Jolutnnes Dou
in 1680.
34
