Voorwoord
De Stoomzuivelfabriek 'De Holland' met eigena
ren, personeel en leveranciers.
Ik wens U veel leesplezier
S.P.A. Zuurbier
voorzitter
Voor u ligt het 20e jaarboekje van Oud-Castricum. Wij zien de ver
schijning van het 20e jaarboekje als een feestelijke mijlpaal dat we
dit keer met een extra dikke uitgave graag willen onderstrepen.
Het jaar 1996 is in Nederland door verschillende organisaties op het
gebied van geschiedenis en monumentenzorg uitgeroepen tot het
'Jaar van het Industrieel Erfgoed'. Daarbij werden de historische ver
enigingen aangespoord om extra aandacht te besteden aan de res
tanten van het industrialisatieproces. In de praktijk betekende dit op
plaatselijke schaal vooral het behouden van voormalige bedrijfsge
bouwen en/of het uitdiepen van de historie van fabrieken, molens,
watertorens, etc. In dit kader heeft de Werkgroep Oud-Castricum in
het vorige jaarboekje uitvoerig de geschiedenis van de Castricumse
groenteveilingen en zijn veilinggebouwen gepubliceerd. In dit jaar
boekje wordt in datzelfde kader de geschiedenis van de melkfabriek
'De Holland' aan de Breedeweg beschreven. De melkfabriek - offi
cieel 'stoomzuivelfabriek De Holland' geheten werd in 1905 ge
bouwd op initiatief van enkele ondernemende dorpsgenoten.
Gedurende zijn bijna zestigjarig bestaan hebben vele Castricummers
op de fabriek gewerkt en waren vele anderen in ons dorp nauw be
trokken bij de fabriekIn dit jaarboekje wordt door de heer Niek Kaan
hierop uitvoerig ingegaan.
Met de beëindiging van de opgravingsactiviteiten door de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek in 1996 in het plan
Albertshoeve, is het gebied rond de Cieweg archeologisch volle
dig in kaart gebracht. De heer Ernst Mooij schetst in een over
zichtsartikel de belangrijkste resultaten van de verscheidene op
gravingsactiviteiten, die in dit gebied overeen periode van 30jaar
zijn verricht.
Buitengewoon veel archiefonderzoek is er de afgelopen jaren ver
richt door de heer Wint Hespe betreffende het onderweip armoede
en armenzorg in Castrieum. Daarbij werden zoveel interessante ge
gevens opgespoord, dat is besloten om dit onderwerp over twee jaar
boekjes te verdelen. In dit jaarboekje wordt ingegaan op zowel de ar
moede alsook de rijkdom in ons dorp in de achttiende eeuw; het ar
tikel in het volgende jaarboekje gaat vooral in op de armenzorg en
de armoede in deze en de vorige eeuw.
Verder in dit jaarboekje een artikel over de zogeheten Klompenbuurt,
het hart van Bakkurn. De Klompenbuurt wordt gevormd doordelen
van de Bakkummerstraat en de Van Oldenbarneveldweg vanaf de
Beatrixklok via Hoebe tot hotel Borst. Naast een overzicht van de
huizen en de bewoners rond 1940, gaat het artikel ook in op de ge
schiedenis van 'Bakkum-Zuid'gelegen tussen Vinkebaan en Zeeweg.
Een volgend artikel beschrijft de Castricumse samenleving rond het
jaar 1830. Het behandelt onder andere de woonbuurten van Castrieum,
de aantallen huizen per woonbuurt, de leeftijdsopbouw, de beroepen
en de meest voorkomende Castricumse familienamen.
In een bijzonder lezenswaardig artikel schetst Jaap Glastra de in 1992
overleden plaatsgenoot en kunstschilder Cor Heeck. Vele
Castricummers zijn door hem geïnspireerd en/of hebben schilderles
van hem gekregen.
Verreweg de grootste Castricumse familie is de familie Zonneveld.
De enorme hoeveelheid werk en de noodzaak om deze grote familie
over meerdere jaarboekjes te verdelen, zijn er de oorzaak van dat
deze familie nog niet eerder in het jaarboekje is opgenomen. Onze
familie Zonneveld vindt zijn oorsprong in Zuid-Holland. De stam
vader is ene Jeroen Jacobsz Pronck. die omstreeks 1528 is geboren
en in Vogelenzang het beroep van duinmeier uitoefent. Zijn meer
dere zoons en hun afstammelingen gaan geleidelijk aan de naam
Zonneveld in plaats van Pronck voeren. Van enige relatie met de
adellijke familie Sonnevelt is niets bekend; deze familie had een land
goed 'Sonnevelt' in de omgeving van Leiden. Enkele afstammelin
gen van genoemde Jeroen Jacobsz Pronck kwamen als duinmeier
naar onze regio; de Zonneveldjes van Castrieum en omgeving zijn
hoogstwaarschijnlijk van hen afkomstig. In dit artikel wordt hierop
uitvoerig ingegaan en is een deel van de Castricumse tak in detail
uitgewerkt.
Verder vindt U in dit jaarboekje de vaste rubrieken als Castrieum
honderd jaar geleden, het jaarverslag en de kroniek van 1996.
2