De Kooiweg, Eerste en Tweede Groenelaan en zijn bewoners
Inleiding
In voorgaande jaarboekjes is aandacht geschonken aan de
Vinkebaan en de Mient alwaar in de oorlogsjaren vele huizen zijn
afgebroken. In dit jaarboekje een blik op huizen en bewoners aan
de Kooiweg en aan de Eerste en Tweede Groenelaan. Ook gaat dit
artikel in op de ontwikkeling in de afgelopen eeuwen van een wat
groter gebied, dat door genoemde wegen werd doorkruist en waar
in deze wegen alleen een functie hadden om de vele agrarische
percelen te bereiken. Van huizenbouw was vroeger aan de Eerste
en Tweede Groenelaan geen sprake, alleen aan de Kooiweg ston
den enkele boerderijen.
De aanleg van de eerste dijkjes in de middeleeuwen
kunnen dus aannemen dat de Kooiweg in deze periode is aange
legd. Omstreeks 1250 is er een tweede dijkje aangelegd vanaf de
Noordeindergeest; het tracé volgde de Brakersweg en sloot aan op
de Koogdijk, gelegen op de grens tussen Uitgeest en Limmen.
Op de oudst bekende kaarten waarop met enig detail het dorp
Castricum is ingetekend, zijn de Kooiweg en ook de beide Groe-
nelanen reeds aangegeven. Op de eerste afbeelding is een gedeelte
afgedrukt van de grote 'Kaart van 't Hoogh-Heemraetschap van de
Uytwaterende Sluysen in Kennenierlandt en de West-Vrieslandt'.
getekend door Johannes Dou in 1680. Ondanks de zeer beperkte
middelen die landmeters in die tijd tot hun beschikking hadden,
staat deze kaart als uiterst betrouwbaar bekend. De eerste echt
nauwkeurige optekening heeft 150 jaar later plaats gevonden bij
de oprichting van het kadaster in 1832.
De oudste wegen in het weidegebied van Castricum danken hun
aanleg veelal aan de waterkerende functie die zij hadden. In de 2e
helft van de 11 eeuw wordt de Zanddijk tussen Noord Bakkum en
Limmen als eerste dijk in onze omgeving aangelegd. Een eeuw
later wordt er in Castricum van noord naar zuid een dijk aange
legd, die twee geesten (hoger gelegen vlakten) verbindt. In het
noorden is dit 'de Noordeindergeest'. die ligt tussen de Stetweg/-
Brakersweg en de Tweede Groenelaan; in het zuiden is dit de
geest 'Heemstede' even ten noorden van de gemeentegrens met
Heemskerk. Het dijkje volgde vanuit het noorden het tracé van de
Kooiweg en ging bij de Alkmaarderstraatweg over in de Molen
dijk (Bogaardsdijk) en de Kerkedijk naar de geest Heemstede. We
Het Groenelaan - Kooiweggebied omstreeks 183(1
De oprichting van het kadaster had voornamelijk tot doel om te
komen tot een rechtvaardige heffing van de grondbelasting. In een
aantal jaren van voorbereiding op de oprichting worden alle hui
zen. erven, wegen en wateren, duinen en landerijen opgemeten,
genummerd en getekend op de zogeheten minuutplans. Zo weten
we tot in detail hoe het Groenelaan - Kooiweggebied er in 1832
heeft uitgezien, wie de eigenaren waren van de percelen, wat het
gebruiksdoel was. etc.
or de wand
Gedeelte van de Kaart van het
Hoogheemraadschap van de
Uitwaterende Sluizen in
Kennemerland en West-
Friesland uit I6H0.
25
