Romeinse munten gevonden in Castricum en Bakkum
De Romeinen in onze provincie
Romeinse keizers in de periode 69 tot 375 (na Chr.)
Tot omstreeks 1975 werd het door wetenschappers niet aanneme
lijk gevonden dat er in onze provincie Romeinen gewoond zouden
kunnen hebben. Vondsten in Uitgeest, Schagen en vooral Velsen,
hebben de inzichten sindsdien gewijzigd. Er zijn wel degelijk
gedurende een korte periode Romeinen in onze streek aanwezig
geweest.
In het jaar 14 na Christus kreeg de Romeinse veldheer Germanicus
de taak op zich om de lage landen boven de Rijn te veroveren. In
de jaren 15 en 16 na Christus zond Germanicus vlooteenheden
over de Noordzee naar onze landstreken. De schepen zijn de rivier
monding tussen Castricum en Egmond opgevaren en zetten
Romeinse eenheden af bij Velsen. De troepen hebben daar een fort
aangelegd in het jaar 15 en zijn daar tot het jaar 28 gebleven. De
Friezen hebben het fort namelijk in dat jaar met succes aangeval
len, uit woede over de steeds hoger wordende belastingen van de
Romeinen. De Romeinen vertrokken, maar kwamen in het jaar 40
terug. Een nieuw fort werd gebouwd in Velsen, maar in het jaar 47
trokken de Romeinen zich terug en namen ze Katwijk als uitvals
basis. Hoewel er mogelijk ruilhandel is geweest met de
Castricumse bevolking, is er uit deze periode echter tot 1995 geen
enkel muntstuk in Castricum gevonden!
In dit artikel worden de Romeinse munten behandeld, die in
Castricum zijn gevonden voor de grote archeologische opgraving
in 1995-'96. Bij deze opgraving onder leiding van de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek zijn vele munten
gevonden: zij zullen t.z.t. worden behandeld in een uitvoerige ver
slaglegging over dit onderzoek.
Vindplaatsen en Romeinse muntsoorten in Castricum
In Castricum zijn er 21 Romeinse munten van de eerste tot de
vierde eeuw na Christus gevonden, met name op plaatsen waar
ook inheems Fries aardewerk aangetroffen is.
De vondsten -zowel van aardewerk als van munten- zijn verspreid,
maar komen in het gebied van de Breedeweg (Oosterbuurt) het
meeste voor.
Er zijn vier vindplaatsen:
- Oosterbuurt 15 stuks)
- Kramersweg (in aangevoerde grond, 4 stuks)
- Noord-Bakkum (3 stuks)
- Strand Bakkum 1 exemplaar)
In de Romeinse tijd zijn er in verschillende periodes meer dan 20
muntsoorten in omloop geweest. De in Castricum gevonden
Romeinse munten behoren tot zes verschillende muntsoorten; deze
zijn:
- 1 expl. dupondius (koper)
- 6 expl. denarius (zilver)
- 9 expl. antonianus (koper verzilverd)
- 3 expl. follis (koper)
- 1 expl. sestertius (koper)
- 1 expl. as (koper)
De oudste munt is een dupondius van keizer Vespasianus (69 tot
79 na Chr.); deze munt is geslagen in Rome en teruggevonden in
de Oosterbuurt.
Vespasianus was legercommandant. Hij had de in het oostelijk
deel van het Romeinse Rijk gelegerde troepen onder zich. Na de
burgeroorlogen volgde hij Nero op als keizer. Met hem begon de
Flavische dynastie (69-96). Dankzij zijn praktisch financieel
beleid brak er in Rome een periode van grote bouwactiviteit aan.
Het belangrijkste bouwwerk waaraan begonnen werd, was het
Flavisch amfitheater, beter bekend als het Colosseum.
Uit de volgende periode is er ook een munt gevonden in de
Oosterbuurt. Het gaat om een zilveren denarius van Nerva (96-98).
Ook deze munt werd in Rome geslagen. Nerva stond aan het begin
van de periode van de adoptiekeizers (96-192); in deze periode
koos de regerende keizer zich steeds een bekwaam troonopvolger,
die hij als zoon adopteerde. Het was in militair en materieel
opzicht de gouden eeuw van het Romeinse Rijk.
Een denarius uit de periode van Faustina II, geslagen in Rome
tussen 161 tot 175. De munt werd in 1989 gevonden in de
Oosterbuurt.
Marcus Aurelius, de echtgenoot van Faustina II
18
