:chterzij-
;n moest
werden
nu Van
ïhorende
ken. Het
nog een
het ope-
besmet-
hoog en
ïsde bui-
s. Boven
overdek-
ineelzaal
elvuldig
rschillen-
uderdom
de I Se.
van de in
(theehuis
Duin en
Je bouw
den uit de
icum laat
naar ook
te zich in
en park-
1 door de
sen en de
'oning en
gebouwd
n zich te
tldoorlog
:n aan de
den deze
:woond -
;n aan de
newoners
oud leer-
:grip tij-
ig zij het
toveerd.
erlijk de
t eens de
hoofdin-
:en com-
oningen
inwonen-
iemt men
geleden
'zuster
orden ze
soneel èn
nschers'
verdient
is schuin
kerkje.
Aanvankelijk was het bedoeld als badgelegenheid voor rustige en
mobiele patiënten, die er zich onder toezicht van verplegend per
soneel konden baden. Later kwam het ook ter beschikking van
personeel en huisgenoten en in de latere jaren zelfs van dorpsbe
woners, tot de komst van bad en douche in veel woningen het
gebouwtje overbodig maakte. Nu is het in gebruik als opslagruim
te voor de schoonmaakdienst en waar eertijds de douches stroom
den, staat nu moderne reinigingsapparatuur en bussen met schoon
maakmiddelen enz.
De al van verre zichtbare watertoren voorzag Duin en Bosch een
lange reeks van jaren van water uit eigen bronnen. Later voorzag
de P.W.N. deels daarin en een aantal jaren geleden nam het pro
vinciaal bedrijf die taak helemaal over. De niet meer toegankelijke
watertoren (onbetrouwbare trappen e.d.) staat nu als een bedrijfs-
monument in de schaduw van de centrale. Hij markeert Duin en
Bosch vanuit de verte nog altijd samen met het speelse torentje
van het Administratiegebouw. Het silhouet van de schoorsteen van
het ketelhuis verdween, toen de stoom plaats maakte voor andere
vormen van energie.
Tenslotte nog even iets over het smalspoornet, dat zich over het
terrein uitstrekte en de gebouwen onderling en met magazijn en
keuken verbond. Het maakte vervoer van voedsel en ook andere
zaken mogelijk en vormde een verre voorloper van de moderne
gele cars, die nu haast geruisloos het terrein doorkruisen.
Bestuur
Nadat op grondslag van het Huishoudelijk Reglement voor het
Provinciaal Gesticht voor Krankzinnigen genaamd Duin en Bosch
een Commissie van Bestuur was ingesteld, werd dit besturend
orgaan op 28 december 1908 door de Commissaris der Koningin
geïnstalleerd en vergaderde het op 18 mei 1909 voor het eerst in
het Administratiegebouw. Onder toezicht van Gedeputeerde Staten
hielden de vijf commissieleden zich bezig met het bestuur van het
ziekenhuis.
De geneesheer-direkteur had naast zijn verantwoordelijkheid voor
de zorg en behandeling van de patiënten, ook het personeel en het
beheer van Duin en Bosch in alle facetten in zijn portefeuille. Een
veelomvattende taak en al spoedig te groot geacht voor één persoon,
waarna aanstelling en ontslag van verplegend personeel beneden de
rang van hoofdverplegende en van alle dienstpersoneel werd over
gedragen aan de Commissie van Bestuur. Benoeming en ontslag van
de geneesheren, de adjunkt-direkteur der technische dienst, de apo
theker en de adjunkt-direktrice (de hoofdbeambten) zou berusten bij
Gedeputeerde Staten. Tot 1920 ontbrak in de Commissie van
Bestuur het vrouwelijk element en was het bestuur van het zieken
huis met zijn vele vrouwelijke patiënten en dito personeel dus een
echte mannenaangelegenheid, maar het was nog maar 1920.
In dat kader paste bijv. heel wel een regeling voor de tabaks-en
sigarenvoorziening voor de mannelijke patiënten, aanvankelijk
zonder enige compensatie voor de vrouwen, die dit terecht als een
vorm van discriminatie beschouwd zouden hebben, als zij dit
begrip reeds gekend hadden. Maar gelukkig werd een en ander
rechtgetrokken met het besluit dat 'voor de werkende)vrouwelij
ke patiënten voortaan vier maal daagsch één van de twee kopjes
gesuikerd zal zijn, dit naar aanleiding van een verzoek om meer
suiker voor koffie en thee'. Er werd in het nog zo prille Duin en
Bosch kennelijk geducht op de kleintjes gelet.
Bewoners
Begin mei 1909 was het dan zo ver, de bewoning kon beginnen.
De adjunct-directrice, een paar personeelsleden en enkele patiën
ten die konden helpen bij het inrichten van de zalen, kwamen als
'kwartiermakers' van de Zwanenburgwal naar Castricum en op 25,
26, en 27 mei arriveerden de eerste bewoners uit Amsterdam op
Duin en Bosch en eind 1909 werden er 30 mannen en 166 vrou
wen verpleegd, allen afkomstig uit Noord-Holland. Toen bleek al
dat de prognose ten aanzien van het aantal verplegingsbehoeftigen
in onze provincie te somber was geweest en zou voor het nieuwe
Verpleging in de open lucht.
21