K.M.J.M.LEENAERS
MED.DOCT'ARTS
V
druk werd uitgeoefend om toch tot aanmelding over te gaan.
Dokter Leenaers en dokter Van Nievelt werden tegelijkertijd op
geroepen voor een verhoor in Amsterdam. Dokter Leenaers wei
gerde zich de rol van verdachte te laten opdringen en las degene
die hem wilde verhoren op felle toon de les.
Een hoogtepunt in de door het Centrum gecoördineerde akties
was toen in maart 1943 vele duizenden artsen aan de president
van de Artsenkamer de NSB'er dr Croïn mededeelden afstand te
doen van hun bevoegdheid tot uitoefening van het beroep als
arts. Op de naambordjes op de gevel en op de recepten werd de
aanduiding "arts" doorgehaald, (afb 8)
Dr. L. de Jong noemt deze daad van de Nederlandse artsen een
imposante publieke protestaktie, die de definitieve mislukking
van de Artsenkamer inluidde.
j
Vught
Het kamp Vught was omgeven met betonnen palen waartussen
een hoge prikkeldraadversperring aangebracht was; achter die
prikkeldraadversperring lag een gracht waarvan de taluds ook
met prikkeldraad bespannen waren en daarop volgde nog een
tweede hoge prikkeldraadversperring. Om de 50 meter was er een
wachttoren met daarop een SS'er met een zoeklicht en een mi
trailleur. Om het kamp patrouilleerden SS'ers met waakhonden.
In het kamp waren 36 woon- en slaap- en 23 werkbarakken, ma
gazijngebouw, wasserij, crematorium en een gevangeniscel (bun
ker). Elke woon- slaapbarak kon 240 gevangenen herbergen.
Het kamp was in januari 1943 in gebruik genomen. Vooral de
eerste maanden zijn vele honderden mensen gestorven door hon
ger en ontbering.
Vanaf april/mei 1943 werd geen honger meer geleden. Er was een
campagne opgezet onder de dekmantel van Het Rode Kruis,
waardoor gevangenen elke week een voedselpakket konden ont
vangen. Bovendien konden familie en vrienden levensmiddelen
en andere zaken naar de gevangenen sturen. Dokter Leenaers
heeft veel pakketten gekregen uit Castricum en omgeving.
In Castricum coördineerde bakker Gerard Hemmer deze aktie.
De dokter kreeg zowat iedere dag een pakje en deelde veel uit aan
minder goed bedeelden. Via de pakketten zijn ook medicamen
ten voor Leenaers het kamp binnengesmokkeld. Mevr. Leenaers
stopte b.v. buisjes met morfine in de boter.
Het bestaan van de gevangenen was heel moeilijk door de om
standigheden, angst voor de toekomst, lange werkdagen, appèls
Afbeelding 8
Naambordje van dokter Leenaers
Arrestatie
Inmiddels was dokter Leenaers op 20 februari 1943 definitief
ontslagen als gemeente-arts en onmiddellijk moest de familie het
huis aan de Mient verlaten.
Zijn vrouw en 5 van zijn kinderen vertrokken naar Son in Bra
bant, waar zijn zwager dokter A.P.W.A.M. de Jongh een praktijk
uitoefende en waar een bescheiden huisje beschikbaar was.
Na eerst nog even de praktijk te hebben uitgeoefend in huize Her-
mana State vertrok de dokter, met zijn oudste zoon Gerard die
aan het lyceum in Alkmaar studeerde, naar Heiloo. Vandaaruit
probeerde hij de praktijk voort te zetten.
Het Reichscommissariat werd in verband met de artsenstaking
aanbevolen een aantal artsen te arresteren, die ervan werden ver
dacht deel uit te maken van het Centrum. Hierbij was ook dokter
Leenaers. Op 29 maart 1943 werd hij 's nachts in Heiloo opge
pakt en naar de Weteringschans-gevangenis in Amsterdam
gebracht.
In het dagboek van de kapelaans van de Pancratiusparochie tref
fen we op 3 april de aantekening aan; "Leenaers heeft tanden
borstel, scheergerei en vitaminen gevraagd"
Mevrouw Leenaers mocht haar man in de gevangenis één keer
per week bezoeken. Hij zat in de cel met 2 Engelse piloten aan wie
hij geprobeerd heeft Frans te leren.
Het bewijs van lidmaatschap van het Centrum werd niet gevon
den, maar verdacht bleef hij.
Op 22 mei 1943 werd dokter Leenaers naar het concentratiekamp
Vught overgebracht.
Afbeelding 9
Dokter Leenaers gevangenisarts in het concentratie kamp
Vught (tekening van Reinhart Dozy)
29
