Burgemeester Boreel van Hogelanden
Door de heer Schuit wordt gewezen op de slechte toestand van
het huisje van P. de Vries Wz. en hij stelt voor dit te laten repare
ren voor rekening van de Algemene Armen, mits na overlijden
van P. de Vries en echtgenote het huisje zou komen aan de Alge
mene Armen. Dit voorstel wordt aangenomen.
31 dec. 1888
De gemeenterekening over het jaar 1888 bedraagt aan in
komsten f 11.311,- en aan uitgaven f 9.835,-het batig saldo be
De vertrekkende burgemeester jonkheer Mr. Jacob Willem Gustaaf
Boreel van Hogelanden was burgemeester en secretaris van Castri-
cum van 1 december 1877 tot 1 mei 1888.
Jacob Boreel stamde af van het rijke patriciërsgeslacht der Boreels,
dat meerdere beroemde diplomaten vöör zijn tijd had voortge
bracht. Hij was geboren op 10 sept. 1852 op het landgoed Waterland
te Velsen; hier heeft Jacob ook zijn jeugd doorgebracht. Zijn vader
was jonk- heer Mr. Willem Boreel van Hogelanden, toen Commissa
ris des Konings van Noord Holland, later voorzitter van de Tweede
Kamer en Minister van Staat en zijn moeder was jonkvrouwe Marga-
retha J.M.P. Boreel.
Na voltooiing van zijn studies in de rechten te Leiden was Jacob Bo
reel enige tijd als attaché te Londen werkzaam. Om ervaring in het
gemeente-bestuur op te doen zegde hij de diplomatieke dienst vaar
wel en werd reeds op 25-jarige leeftijd burgemeester van Castricum;
daarnaast kon hij zich nu wijden aan het beheer van zijn landgoede
ren, die grensden aan de duinen. In dat kader maakte hij als een van
de eersten een studie van de verschillende soorten dennen, die voor
duinbeplanting het meest geschikt waren.
Burgemeester van Castricum
In Castricum volgt hij burgemeester Carel Hendrik Moens op. Enkele
maanden na zijn ambtsaanvaarding trouwt hij op 14 mrt. 1878 te 's
Gravenhage met barones Maria Cornelia Schimmelpenninck van der
Oye. Jacob heeft van de minister van Binnenlandse Zaken toestem
ming om gedurende ruim twee maanden een huwelijksreis te maken
naar het buitenland. Na terugkeer wordt hij op 11 juni 1878 in Castri
cum feestelijk binnengehaald; straten en huizen zijn versierd, er
staan erepoorten op de Rijksstraatweg.
Jacob Boreel gaat met zijn vrouw wonen op het landgoed Meervliet.
Bij koninklijk besluit is hij vrijgesteld van de verplichting om in
Castricum te wonen, mits hij in Velsen gevestigd blijft. Wel moet de
burgemeester voor de ingezetenen van Castricum op elke woens
dagmorgen vanaf 11 uur in Castricum te spreken zijn. Burgemeester
Boreel is dus over een periode van tien jaar en vijf maanden burge
meester van Castricum geweest. Deze periode kenmerkt zich als
een betrekkelijk rustige periode in de Castricumse geschiedenis. Er
zijn geen bijzondere bouwwerken verrezen, wegen aangelegd of an
dere nu nog aanwijsbare elementen uit die periode bewaard geble
ven. Alleen de Openbare School (de enige school in Castricum)
wordt met 3 lokalen uitgebreid De financiële toestand van de ge
meente blijft onveranderd slecht. Het aantal inwoners schommelt
tussen de 1460 en 1715.
In 1881 maakt Jacob Boreel van Hogelanden deel uit van het buiten
gewone gezantschap, dat de Koning der Nederlanden vertegenwoor
digde bij de kroning van Alexander III tot tsaar der Russen.
draagt derhalve 1476 gulden. De belangrijkste inkomsten
worden gevormd door de gemeentelijke belastingen (4678,-),
aandeel in de rijks personele belasting (2843,-), het batige saldo
van het vorige jaar (1401,-), de rijksvergoeding voor het lager on
derwijs (1035,-), verpachting van gemeentelijke eigendommen
(739,-), schoolgeld (420,-) en overige inkomsten zoals bijvoor
beeld boeten (195,-). De belangrijkste uitgaven worden gevormd
door de kosten van het lager onderwijs (4059,-), kosten geldle
ning (2419,-), bestuurskosten (1209,-), verpleging van krankzinni
gen (720,-), politie (459,-), algemene bouwkosten (260,-),
armwezen (202,-), wegwerken (156,-) en overige uitgaven (351,-).
Op 3 juni 1884 wordt Jacob Boreel ook benoemd tot burgemeester
van Heemskerk; hij volgt aldaar de geliefde en plotseling overleden
burgemeester Zaalberg op, die in 1868 en 1869 ook burgemeester
van Castricum was geweest. Ook Jacob Rendorp had daarvoor gedu
rende een lange reeks van jaren beide gemeenten bestuurd. Over de
burgemeesters Zaalberg en Rendorp zijn uitvoerige artikelen ver
schenen in resp. het 5e en het 10e jaarboekje.
Burgemeester van Haarlem
Op 1 mei 1888 neemt burgemeester Boreel van Hogelanden op
eigen verzoek ontslag als burgemeester van Castricum en Heems
kerk om zich volledig te wijden aan zijn lidmaatschap van de Twee
de Kamer, waarvoor hij als liberaal door het district Beverwijk was
gekozen. Met grote ambitie vervult hij zijn kamerlidmaatschap tot
1893 toen hij benoemd werd tot burgemeester van Haarlem en hij
zijn kamerlidmaatschap niet verenigbaar achtte met zijn nieuwe
ambt.
Gedurende zijn 19-jarig burgemeesterschap van Haarlem komen
mede dank zij zijn initiatief een groot aantal zaken tot stand, In 1894
schenkt hij de stad Haarlem een bijzonder fraaie zilveren ambtske
ten, die nog steeds door de burgemeester van Haarlem wordt gedra
gen. Na 19 jaar burgemeesterschap van Haarlem vindt Jacob Boreel
het welletjes en wordt in 1912 lid van de Gedeputeerde Staten van
Noord Holland, in welke functie hij zeer actief deel neemt aan de fi
nanciële commissie en aan het beheer van het Provinciaal Zieken
huis te Santpoort.
Eigenaar van het landgoed Meervliet, Waterland en
Beeckestein
In 1877 koopt Jacob Boreel het landgoed Meervliet te Velsen, hier
worden zijn vijf kinderen geboren, waarvan er drie bij de geboorte
en ook zijn eerste vrouw zullen overlijden. Het wordt stil op Meer
vliet, Jacob woont er met zijn twee nog zeer jonge dochtertjes. Als
zijn moeder in 1892 overlijdt gaat hij op het eraan grenzende land
goed Waterland wonen, de plaats waar hij was geboren. Zes jaar la
ter hertrouwt hij met Jonkvrouwe Cornelia Maria van Weede. In
1926 verkoopt hij het landgoed Meervliet, dat kort daarna wordt
gesloopt. Jacob Boreel is ook eigenaar van het landgoed Beec
kestein; Dit landgoed en ook Waterland waren reeds vanaf resp.
1742 en 1799 in het bezit van de familie Boreel.
Op bijna 85-jarige leeftijd is Jacob W.G. Boreel van Hogelanden op
16 juli 1937 te Bloemendaal overleden; de landgoederen Beec
kestein en Waterland worden onder zijn beide dochters mevr. Baro
nesse van Tuyll van Serooskerken en mevr. Cremers verdeeld,
waarmee een einde kwam aan het bewind der familie Boreel.
S.P.A. Zuurbier
44
