Boerderij Kronenburg
Eenzaam in het nu nog weidse landschap ligt boerderij Kronen
burg. De boerderij is reeds voor 1790 gebouwd, naast de ruïnes
van het kasteel Kronenburg. Over de rijke geschiedenis van het
kasteel is reeds uitvoerig gepubliceerd door J.C. van Weenen in
het 2e jaarboekje van de werkgroep Oud-Castricum. Nog weinig
zichtbare herinneringen zijn overgebleven uit de tijd van het
kasteel; er zijn nog gedeelten van de slotgracht aanwezig nabij
de boerderij en drie gewelfde kelders onder de boerderij, die
vanwege de uitzonderlijke vorm enige relatie met het voormali
ge kasteel moeten hebben. Overigens is ook de boerderij van
een andere bouwstijl dan we hier in de omgeving gewend zijn.
In het jaar 1771 woont ene Willem Groepen, rentmeester van
Joan Geelvinck - de ambachtsheer van Castricum -, op 'huize
Cronenburg'. De familie Geelvinck was in 1664 in het bezit geko
men van de ambachtsheerlijkheden Castricum en Cronenburg.
Als zeer rijke Amsterdamse familie wist ze in de loop der jaren
in het bezit te komen van veel land en huizen in Castricum. Met
Joan Geelvinck sterft het geslacht Geelvinck in 1802 in manne
lijke lijn uit. De bezittingen gaan over op Albertus Cornelis
Schuyt, gehuwd met Johanna Albertina Geelvinck, dochter van
Joan.
De erfgenamen van Albertus Cornelis Schuyt verkopen hun ve
le bezittingen te Castricum en Heemskerk in een openbare ver
koping in de Rustende Jager op 24 juli 1816 Onder de bezittin
gen wordt ook Kronenburg verkocht. De boerderij wordt dan
omschreven als volgt:
"Een kapitale en welgelegen Huismanswoning (boerderij) ge
naamd het Huis Kronenburg met deszelfs Stalling voor veertig
Koeijen en drie Paarden, drie ruime verwulfde Kelders, Hooij-
huis, Dorschvloer, Schuur, Erf en groote Tuin, mitsgaders extra
best en weltoegemaakt Weid of Hooijland en twee stukjes
Boschland binnen en buiten de Grachten alles staande en gele
gen in de Gemeente van Castricum, de Huizinge gequoteerd nr
59, de Landerijen te samen groot tien morgen en negenenzestig
roeden; het eene Boschje genaamd het Esschenboschje zonder
begrip van maat en het andere Boschje voor de Laan groot
tweeenveertig en eenderde roeden alles met een vrije eigen
laan van het Hek van Kronenburg af, westwaarts tot aan de
Driesprong of Lindeboom, belend ten oosten het Droogbusch,
ten zuiden mede den verkoper, ten westen de Heemstederweg
en ten noorden de Uitgeesterweg".
Gerrit Brasser koopt de boerderij met de omliggende landerijen
ter grootte van in totaal 26 morgen en 311 V-s roeden voor 6190
gulden. Ook koopt hij de boerderij gelegen op Heemstede (nu
geheten de Groene Klaver) met diverse percelen land ter grootte
van 17 morgen en 234 roeden voor 3950 gulden. Na het overlij
den van Gerrit Brasser in 1825 wordt boerderij Kronenburg met
bijbehorende percelen land verkocht aan de schoonzoon Pieter
Muijs, die sinds 1806 was gehuwd met Guurtje Brasser en ver
moedelijk al boerde op Kronenburg De boerderij op Heemste
de wordt verkocht aan Pieter Schipper uit Assendelft.
Uit het huwelijk van Pieter Muijs en Guurtje Brasser worden 7
kinderen geboren. Na het overlijden van Pieter Muijs in 1841
worden de bezittingen onder de erfgenamen verdeeld 3I. Boer
derij Kronenburg komt aan de zoon Maarten Muijs. De totale
waarde van de boerderij en het land wordt dan geschat op
16.000 gulden. Maarten Muijs overlijdt reeds op 28 jarige leeftijd
&.J&
in 1845; zijn vrouw Antje Kooij hertrouwt met Theunis Slooten.
Na haar overlijden in 1867 komt de boerderij met toebehoren
(het land met een oppervlakte van in totaal ruim 25 hectare) aan
Theunis Slooten
Op 1 maart 1882 wordt boerderij Kronenburg met het land ver
kocht voor 62.300 gulden aan een grootgrondbezitter met de
welluidende namen de heer Mari Prosper Theodore Previnaire
wonende te Haarlem Bij deze verkoop worden de verschillen
de weilanden met name genoemd. Zo lezen we de Voorweid ge
legen aan de Cronenburgersloot en de Heemstederweg, het
Schapenwerfje, het Kroftje, de Achterweid bij de Vischkom, de
Achterweid achter de Kapberg, de Goudtuinen, het Roobosch,
het IJzeren Meetje en de Rand.
De heer Previnaire krijgt ook de eerdergenoemde boerderij op
Heemstede met ruim 31 hectare land in zijn bezit. Hij heeft 3
dochters; na zijn overlijden in 1900 wordt dit geerfd door zijn
dochter Eugenie, die is gehuwd met jonkheer Charles Frederik
van de Poll, grondeigenaar en wonende te Heemstede 6'.
In een openbare verkoping op 21 mei 1919 wordt het gehele be
zit verkocht. Boerderij Kronenburg wordt op dat moment ver
huurd aan Antonius Dijkman en boerderij de Groene Klaver aan
Catharina Hoogewerf, weduwe van Dirk Dijkman. Kronenburg
wordt voor 31.460 gekocht door Catharina Hoogewerf Zij laat
in datzelfde jaar de boerderij flink opknappen: gevels worden
rechtgetrokken en een schuur wordt erbij gebouwd. Lang heeft
zij de boerderij niet in bezit, want 3 jaar later op 23 nov. 1922
verkoopt zij de boerderij met omliggende weilanden ter grootte
van 15 hectare en 38 are voor 49.690 gulden aan Alida Docter,
weduwe van Ernestus Molenaars81
Na haar overlijden komt dit bezit bij de boedelscheiding op 4 juli
1946 aan haar zoon Ernestus Molenaars Op dit moment is de
boerderij nog steeds in zijn bezit.
S.P.A. Zuurbier
Noten:
notaris
idem
notaris
notaris
notaris
notaris
notaris
notaris
notaris
J. Nuhout van der Veen te Alkmaar, dd. 24 juli 1816.
dd. lOapr. 1826.
D. van der Wart te Krommenie, dd. 30 jan. 1844.
H.A.F.D. van Meeuwen te Haarlem, dd. 19 juni 1868.
W.F.G.L. Gouwe te Alkmaar, dd. 1 mrt. 1882.
M.N. Beets te Haarlem, dd. 12 okt. 1900.
A.P.H. de Lange te Alkmaar, dd. 21 mei 1919.
J.E. Heenk te Castricum, dd. 23 nov. 1922.
A. Moens te Haarlem, dd. 4 juli 1946.
25
