Voor de boerderij in brand gaat, spelen de Duitsers eerst op de piano Vreselijke gebeurtenissen spelen zich af op 7 januari en op 6 april 1945. Bij de Provinciale Weg Limmen-Uitgeest zijn toen, uit wraak voor aanslagen op een Duitse soldaat en op een Landwacht, twee maal tien mannen gefusilleerd. Een 18-jarig meisje uit Castricum wordt gedwongen de fusillade van 6 april aan te zien. Het monument voor de gevallenen is niet ver van de plaats van de fusillades opgericht. Distributie Met de instelling van distributiediensten was al voor de oorlog een begin gemaakt. Het land was in ruim 500 distributiekringen ingedeeld. Castricum vormde een kring met Limmen en Uitgeest. Iedere inwoner had een zgn. distributiestamkaart ontvangen op grond waarvan men periodiek bonkaarten voor levensmidde len kreeg; met die bonnen van de bonkaart kon men, uiteraard tegen normale betaling in de winkels levensmiddelen kopen voorzover ze gerantsoeneerd waren. Centrale keuken In 1941 wordt al een poging gedaan om te komen tot de oprich ting van een gemeentelijke centrale keuken. De belangstelling daarvoor is dan nog zo gering dat de burge meester van dat voornemen afziet. Op 13 november 1944 komt de centrale keuken wel in bedrijf, ook al omdat de gasvoorziening is stopgezet. De keuken is gevestigd in de garage van het tegenwoordige taxibedrijf aan de Stationsweg. Vervolgens begint de strijd om aan voldoende aardappelen, groenten enz. te komen. Het aantal klanten van de keuken loopt op van 500 tot 2.000 deelnemers in mei 1945. Iedere dag, zondag inbegrepen, worden maaltijden verstrekt. Het eten wordt thuis bezorgd. Zo'n 8 of 9 mannen met diverse handkarren trekken eerst het dorp in om de lege pannen bij hun klanten op te halen. Ook passanten uit de steden, die op weg zijn om eten te halen voor hun hongerende familieleden, maken gebruik van de centrale keuken. Over de kwaliteit van het eten, hoofdzakelijk verschillende soorten stamppot is men tevreden. De "capucijnersstamp" is één van de meest geliefde en voedzame maaltijden. Tot juli 1945 blijft de keuken funktioneren. Daarna werkt deze uitsluitend nog voor de distriktsgevangenis, die in het zieken huis Duinenbosch wordt gevestigd. Be kanntm achting Bekendmaking Verzet Der Höhere ff - und Poiizeiführe'r I^ord- vvest gibt bekannt: Am 6- Januar 1945 wurde bei Lim men etn Angehönger der Deutschen Besetzungsmacht durch Terroristen hinterhaftig erschossert. Als Vergeltungsmassnahme wurde für diese feige Mordtai e ne Anzahl Terroristen und Saboteure n der Nahe der Tatort öffentitch stand rechtiich erschossen. Do I töhcrc und Polizeiführer Nord- west maakt bekend Op 6 Januari 1945 werd bij Lim men een lid van de Duitsche bezet tingsmacht door terroristen lafhartig doodgeschoten Als vergeldingsmaatregel voor de zen laffen moordaanslag werd een aantal terroristen en saboteurs in de nabijheid van de plaats van den aanslag in het openbaar standrech telijk doodgeschoten. Afbeelding 4 Bekendmaking van de fusillade op 6 april 1945 bij de provincia le weg. De winkelier plakte de ontvangen bonnen op vellen, leverde die vellen bij de distributiedienst in en kreeg dan van die dienst weer toewijzingsbonnen, waarna hij weer via de groothandel herbevoorraad kon worden. De distributie greep vanaf het begin van de bezetting steeds verder om zich heen. Steeds meer zaken komen op de bon zoals brood, aardappelen, melk, bloem, boter, vet en vlees, maar ook voor fietsbanden, klompen, steenkolen of tabaksartikelen zijn bonnen nodig. De rantsoenen worden echter steeds kleiner. Het rantsoen per week voor 2 personen bedraagt in juli 1944 o.a. 1 pond suiker, 175 gram vlees, 1% liter tapte melk, 1 ons kaas en 1 a l'/2 kg aardappelen. De heer H. Nielen wordt als ambtenaar bij de afdeling sociale zaken gedetacheerd als leider bij de distributiedienst. In 1942 wordt de dienst naast de bioscoop tegenover het gemeentehuis gevestigd. Op 28 maart 1944 's nachts om 1.00 uur breekt in het kantoor een felle brand uit, die nagenoeg het gehele gebouw met in houd in de as legt. Er zijn duidelijke aanwijzingen gevonden dat van brandstich ting sprake is. Tot represaillemaatregelen van de Duitsers heeft deze brand wonderlijk genoeg niet geleid. Bruut optreden van Duits militair geweld, alsmede het steeds verder gebukt gaan onder telkens weer nieuwe Duitse bekend makingen en angst voor de met de Duitsers sympathiserende personen, huiszoekingen, vordering van radio's en fietsen, kerkklokken en koperwaren, beperking van artikelen op distri butiebonnen, waren even zovele oorzaken dat de Duitse bezet tende macht de haat opwekte van de bevolking. "Het was geen wonder dat daardoor 't verzet tegen de Duitse bezetting ook in Castricum al vrij vroeg georganiseerde vorm kreeg", aldus de heer G. van Weel in een artikel "Castricum rond de bevrijding" dat in 1970 in een speciale uitgave verscheen. Het verzet kon in een aantal groepen worden onderscheiden. De O.D.-M.I.D. (Orde-Dienst-Militaire Inlichtingendienst) was een organisatie, waarin oud-militaire kaderleden, deelnamen. Dan was er de L.O.-L.K.P. (Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers en de Landelijke Knokploeg). Deze groepen waren mede belast met de illegale voedselvoor ziening, c.q. verstrekking van stam- en distributiekaarten. Dan was er de C.l.D. (Centrale Inlichtingen Dienst), die o.a. de uitgifte van het plaatselijke illegale blad "Strijd" verzorgde. Stencil- en typemachine werden in de oorlogsjaren in Castri cum, vijf keer naar een ander onderduikadres verplaatst. Eén van die adressen was het huisje van mevr. Veldt, beter be kend als tante Sientje aan de Kooiweg. Over haar verscheen een artikel in het 3e jaarboekje van de Werkgroep Oud- Castricum. Ook was een verspreidgroep van illegale bladen als "Vrij Neder land" en "Trouw" aktief. Tenslotte waren er dan nog de individuele verzetsstrijders, die werkzaam waren in buitengemeentelijke verzetsorganisaties zoals de Raad van Verzet (R.V.V.) en de Geuzengroep, het Art- senverzet en het Studentenverzet. Zeker zijn hier ook toe te rekenen de onderduikgezinnen, de voedselhulpverleners, vervoerders van illegale wapens en di verse goederen. Op 5 september 1944 is zowel landelijk als plaatselijk het ver zet, ingevolge het zgn. "Deltaplan" samengebundeld in een mi litaire organisatie onder de naam "Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten" (B.S.) met o.a. de afdelingen S.G. (Strijdend Ge deelte), B.t. (Bewakingstroepen) en I.D. (Inlichtingendienst).

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Jaarboek Oud Castricum | 1985 | | pagina 5