Het bevel kan ook gevoerd worden vanuit een vuurlei-
dingspost; dit is een grote bunker met meestal 2 verdiepingen,
die zowel de functies heeft van commando-eenheid als die van
optische waarnemingspost. Deze zogenaamde 'Leitstand' bevat
behalve een parallax (hoek) meter ook een afstandsmeter. In
Castricum staat de Leitstand opgesteld tussen de kanonkaze
matten en van daaruit wordt het bevel gevoerd over de ge
vechtssituaties van steunpuntgroep Castricum. Hier komen o.a.
alle gegevens binnen die worden verstrekt door de verschillen
de radarinstallaties, die op de binnenduinen (Vogelduin) staan
opgesteld en die bij vijandelijke aktiviteiten worden verwerkt
tot een gevechtsplan. Dit is de commandopost van de Duitse
Oberleutnant Kautz, Ortscommandant van Castricum, com
mandant kustartillerie der Duitse Wehrmacht.
Tussen de geschutsopstellingen op de eerste duinenrij zijn erg
veel woonschuilplaatsen voor het bedienend personeel ge
bouwd; deze bunkers zijn met elkaar verbonden door loopgra
ven die soms bedekt zijn met betonnen platen. Deze loopgra
ven van bakstenen lopen vaak tot aan de verschillende to-
broeks, die nog voor de kanonkazematten zijn gebouwd om
o.a. het strand onder vuur te kunnen nemen. Een tobroek is een
kleine eenmansbunker bestaande uit een achthoekige ruimte
en dient als observatiepost, mitrailleurnest of granaatwerper.
Afbeelding 3
Een tobroek
In de geschutsbunkers is het geschut in de centrale ruimte op
gesteld en is de munitie in nissen achterin de bunker onderge
bracht. De munitie wordt met paard en wagen aangevuld va
nuit de munitiebunkers. De hele grote munitiebunker in de na
bijheid van de commandopost heeft een lengte van 23,5 m en
een breedte van 15,2 meter. Deze bunker zorgt voor de muni-
tievoorraad van de grote geschutsbunkers. Voor de kleine mu
nitie en voor de bevoorrading van de andere geschutsopstellin
gen zijn er nog enkele kleine munitiemagazijnen; één hiervan
is een paar jaar geleden uitgegraven en gesloopt - er lagen nog
vele granaten in.
Opmerkelijk is, dat tijdens de bouw van de bunkers het beton
niet ter plaatse wordt gemengd, maar dat dit wordt gedaan op
het huidige atletiekterrein van "De Duinloper". Van het gehele
bunkercomplex is tegenwoordig niet veel meer over, slechts
enkele bergplaatsen en woonschuilplaatsen zijn onder het zand
gewerkt en tot enkele jaren geleden stond er nog een kanonka
zemat bij de strandafgang, maar ook deze is gesloopt.
Behalve de bunkers is de gehele zeereep voorzien van prikkel
draad en mijnen met hier en daar een betonnen tankversper
ring. In 1942/43 is ook een versperring op het strand aange
bracht; de opbouw van deze versperring is in de schets aange
geven. De zeewaarts geplaatste houten palen, al of niet van sta
len punten, messen of mijnen voorzien, vormen één ononder
broken linie hindernissen rond de waterlijn. Op het strand zelf
staan bij duinopgangen betonnen of stalen tetraëders of kraaie-
poten om tanks te beletten de duinen in te rijden.
Afbeelding 4
Dit betonnen blok kunnen we nog vaak in het duingebied aan
treffen, als wegwijzer of markering. Dit blok maakte deel uit van
een versperring langs de kustlijn en vormde de kop van een uit
houten palen bestaande driepoot.
Bij de noordelijk gelegen paal 43 is ook een verdedigingscom
plex, dat tot doel heeft de erachter gelegen radarstations te ver
dedigen. Er staan hier o.a. enkele flankgeschutsbunkers om het
strand onder vuur te kunnen nemen. Als we naar het zuiden af
zakken tot paal 46, dan zijn we beland bij het zo bekende "Mof-
fenpad", dat leidt tot het huidige 'stille strand'. De Duitsers heb
ben dit pad verhard om een betere begaanbaarheid te creëren
tot hun stellingen. Van de 16 bunkers die zich hier rond het 'Ha-
zenduin' bevinden, bestaat de bewapening slechts uit 5 open-
geschutsopstellingen en 2 tobroeks. De rest zijn bergplaatsen en
woonschuilplaatsen.
Ter hoogte van paal 47 vinden we de meest zuidelijk gelegen
kustverdedigingswerken van steunpuntgroep Castricum. Het
betreft hier de bunkers gebouwd rond de 'Zuidernollen'. Dit
complex is gebouwd langs de oorspronkelijke Oude Schulpweg,
die tegenwoordig is afgesloten voor het publiek, maar die voor
de Duitsers een goede aanvoerweg was. De in totaal 38 bunkers
zijn opgesteld in 2 groepen:
- de eerste groep bevindt zich op de zeereep en is voorzien van
de zware bewapening die bestaat uit 2 kanonkazematten en
3 open-geschutsopstellingen.
- de tweede groep formeert zich rond een iets oostelijker gele
gen hoog duin, waarop zich een geschut, een tobroek en een
zoeklichtopstelling bevindt.
Een aantal bunkers is met elkaar verbonden door middel van
loopgraven. Veel van deze bunkers zijn ook nu nog onder de
grond aanwezig, maar van de bunkers op de zeereep is vrijwel
alles gesloopt; daarvan zijn nog wel grote kuilen en brokstuk
ken te vinden op de plaatsen waar ze hebben gestaan.
27
