Deze scherf werd op de putbodem op een schelplaag
aangetroffen. De schelplaag moet bewust zijn aangebracht,
vermoedelijk om het verzanden van de put tegen te gaan.
De insteek rondom de put was erg duidelijk en ongeveer 65 cm
van de putwanden verwijderd. De insteek werd vooral duidelijk
gemarkeerd door de zorvuldige opstapeling van „veenachtige"
zoden rondom de put. De zoden lagen gekeerd, hetgeen te
konkluderen viel uit de vegetatieranden. De onderzijde van de
zode is het donkerst en wordt naar boven toe lichter van kleur
en zandiger. Een scherpe aftekening wordt vervolgens verkre
gen door de volgende gekeerde zode. (afb. 9)
Enkele enthousiastelingen hebben nog een poging gedaan om
de put in z'n totaliteit te bergen. Dit was geen gemakkelijk
karwei om dat het houtwerk „boterzacht" was. Bij hun
bergingspoging gingen zij geheel af op hun eigen vindingrijk
heid. Rond de putkonstruktie werd een bekisting gemaakt
welke volgegoten werd met gips, met de bedoeling de put na
droging te ontmantelen. Middels gemeentelijk transport werd
de put naar een opslagplaats gebracht.
Lange tijd daarna werd uiteindelijk met de ontmanteling
begonnen, welke niet het gewenste resultaat heeft opgeleverd.
Slechts enkele delen bleken de moeite van het bewaren waard.
Hierbij is een stuk van ongeveer 40 cm lengte, 5.5 cm breed en 5
cm hoog met vier gaten van ongeveer 2 cm waarin nog de resten
van houten nagels zitten. Dit stuk hout is dus eerder voor
andere doeleinden gebruikt, (eg
Put 4
Op 4 oktober werd de vierde put ontdekt. Deze put bevond zich
in de vijveruitgraving, dicht bij de hutteleem concentratie en
moest snel worden onderzocht, (lok. 9) De zandauto's reden af
en aan en de put lag in de route. De opzichter van het
graafwerk gaf ons de gelegenheid een snelle verkenning te
doen. De put bleek anders opgebouwd te zijn dan de vorige.
Het was een waterput waarvan de putwand slechts bestond uit
gestapelde zoden op een houten raamwerk.
afb. 9
De houten waterput met de zorgvuldige stapeling van gekeerde
zoden.
afb. 10
Schedeldak en verzwaringssteen met een "T"-vormig merkteken.
De bovenzijde van de put lag op 1.15 meter -NAP, waarbij
het niet onwaarschijnlijk is dat al een gedeelte door de
graafwerkzaamheden verloren was gegaan. De zodenstapeling
was nogal onzorgvuldig, zodat we de indruk kregen met een
ruw bouwwerk te maken te hebben.
De putmond kan niet meer dan 40-50 cm zijn geweest. Het
raamwerk was gemaakt van hout, dat duidelijk de sporen droeg
van eerder gebruik voor andere doeleinden.
De breedte van de raamdelen variëerend van 12-18 cm en de
binnenmaten van de konstruktie waren 75 x 82 cm. De
onderkant van het raamwerk lag op 1.70 meter -NAP. Een
graafmachine had het raamwerk beschadigd waardoor dit niet
meer kompleet was.
De inhoud van de put was rijker dan bij de vorige putten. Er
werden verscheidene kogelpot-scherven gevonden als ook
bouwpuin (hutteleem) en faunaresten w.o. een hondeschedel.
Enkele stukjes bot vertoonden verbrandingssporen. Het meest
opzienbare was wel het tevoorschijn komen van menselijke
schedelfragmenten. Een andere vondst was een gave verzwa
ringssteen met een duidelijk merkteken, (afb. 10)
Put 5
Put 5 bleek een heel bijzondere konstruktie te zijn en kan een
variant genoemd worden van de putten drie en vier. In het
horizontale vlak was heel duidelijk de aftekening te zien van
geroerde grond waarbinnen de vijfde waterput kon worden
verwacht.
Deze put bevond zich in de opgaande kant van de vijver
uitgraving (lok 10) en was slechts 2 meter van put drie
verwijderd. Na het afvlakken van één zijde kregen we een
prachtige aanblik van de put en de plaggen- of zodenstruktuur.
(afb. 11 en 12)
Na verder onderzoek bleek dat deze put toch gekompliceerder
van opbouw was dan put drie. Om een indruk te verkrijgen van
de grootte en de vondstomstandigheden is het noemen van
enkele maten nodig. De basis van de put bestond uit een houten
raamwerk.
Dit raamwerk bevond zich op een diepte van ongeveer 2.54
meter. Hierop waren tot een hoogte van 50 cm zoden gestapeld.
Op de putbodem, binnen de zodenstapeling werd een 27 cm
dikke schelplaag aangetroffen. Boven de zodenstapeling was
weer een liggend raamwerk aangebracht.
19
