’Mijn vader Piet Koomen was een groot hemdenracer
Moerbeek „Mijn vader was in
zijn jonge jaren een groot hemden-
racer.” Ook Piet Koomen (55) uit
Moerbeek weet te vertellen over ’de
hemdenracc’. Een oproep in deze
krant om informatie over deze ver
dwenen folklore maakt veel los.
begraven. Er werd een klein, wit, houten kruisje op
geplaatst zonder een naam erop. Dat ging vroeger zo.
Wat moet dit hard geweest zijn. Gelukkig zijn deze
regels in de loop der jaren veranderd en is dit gelukkig
al lang niet meer zo.
Na de geboorte van de tweeling werd moeder Emma
al gauw ziek. Dit werd een langdurig en slopend
ziekbed van enkele jaren. Tijdens haar ziekbed moch
ten meerdere kinderen voor langere tijd bij familie,
vrienden en buren logeren. Jan mocht tijdelijk weer
naar Heliomare. Tijdens het ziekbed van moeder nog
meer ellende. Op een vroege zaterdagmorgen om 6
uur tijdens de Moerbeker kermis vloog de kapschuur
in brand. Waarschijnlijk door hooibroei. Gelukkig
kon de brandweer de brand snel blussen zodat de
boerderij behouden bleef. Na veel pijn, hoop en vrees
overleed moeder op 15 september 1971. Het was
voor haar heel moeilijk om afscheid te nemen van
races, vooral in West-Friesland.
„Veel kermissen hadden zo’n wed
strijd. De regels konden verschillen,
maar altijd twee paarden om het
snelst. Je moest onderweg een hemd
uit- en aantrekken. Een of twee keer,
dat hing af van de lengte van het
parcours. Mijn vader reed met een
eigen werkpaard, Janus. Zonder za-
haar jonge gezin. Ze was nog maar 38 jaar. De oudste
zoon Jan was 14 jaar, lichamelijk gehandicapt en had
nog geen geschikte woonplek. Voor het ene was hij
te goed, voor het andere te slecht. Moeder had zo
graag zelf voor hem willen zorgen. De jongste kinderen
waren een tweeling van nog maar 4 jaar.
De ouders Koomen hadden ervoor gekozen om hun
kinderen in ’t Veld naar school te laten gaan. Toen de
school benaderd werd of Jan daar ook mocht komen,
was het antwoord dat men daar geen tijd voor had.
In Nieuwe Niedorp was men wel bereid om extra
tijd en zorg aan Jan te besteden. Er volgde snel
een besluit. Alle kinderen uit het gezin gingen naar
Nieuwe Niedorp naar de Antoniusschool. Elke morgen
rond kwart over 8 stond meester Mathé Broersen uit
Zijdewind, die daar leraar was, voor met zijn auto en
nam de kinderen mee. ’s Middags werden ze weer
netjes thuis afgezet.
De wens van beide ouders was om het gezin bij elkaar
te houden. De oudste meisjes niet van school te halen
voor de huishouding, maar te laten leren. Zo konden
ze zelf beslissen wat ze wilden worden en een diploma
behalen. Maar nu? In het begin was er wel wat hulp
van buren en familie maar dat was niet genoeg voor
een gezin met negen kinderen. Toch wist vader Piet
iemand te vinden die bereid was dit gezin te helpen.
Een meisje van 20, die zelf ook de oudste was van een
gezin met negen kinderen op een boerderij. Zij wist
wat er te doen was. Gelukkig was er meteen een klik
met Piet en de kinderen en ging alles z’n gangetje.
Nadat Ineke was geslaagd voor haar eindexamen nam
zij deze taak over. Daarna volgde Carolien en daarna
Erna. Piet was een goede en zorgzame vader voor
zijn kinderen. Dokter Hageman, die daar vaak over de
vloer kwam, heeft eens gezegd: “Hij is een vader en
moeder tegelijk”.
Dan slaat weer het noodlot toe. Ook vader Piet wordt
ernstig ziek, met ook een slopend, langdurig ziekbed.
Tijdens zijn ziekte is hij thuis verzorgd door zijn eigen
kinderen, wat ze voortreffelijk hebben gedaan. Op
20 mei 1981 kwam er een eind aan het leven van
vader Piet Koomen en bleven negen kinderen achter.
Gelukkig kon het gezin bij elkaar blijven wonen omdat
de oudste kinderen inmiddels meerderjarig waren.
Voor de jongste kinderen werd een voogd aangesteld.
Vader Piet liet tijdens zijn ziekbed de keus vallen op
de oudste broer van moeder Emma, ome Piet Schip
per. Een verstandige en goed ontwikkelde man. Bij
het gezin Schipper was vroeger ook hun moeder op
Vader Piet Koomen overleed in 1981
op 58-jarige leeftijd. Hij was vee
houder in Moerbeek, bij Lutjewin-
kel. „Ik was achttien jaar toen hij
stierf”, zegt zijn zoon. „Nooit heb ik
een hemdenracc gezien, maar hij
heeft er veel over verteld.”
Als twintiger was Piet Koomen een
bekende deelnemer aan hemden-
dels, zonder teugels. Hij won bijna
altijd. In Wadway, Wognum, Nib-
bixwoud. Spanbroek, Obdam. Mis
schien kwam hij ook wel in 't Zand.”
In zijn kermisjaren woonde Koom
en in Wadway. Siem Appel uit Ben-
ningbroek: „Opmeer had ook een
hemdcnrace. Op zondag, een dag
voor de Landbouwtentoonstelling.”
9
Piet Koomen met zijn paard Janus.
Ed Dekker
I t
