O
eenen transporten brieff onder die enthangen seglen
Scepenen in Harinchuijsen van der date 1506 in
som den van drie geersen anderhalf snees gelegen bij
Floris ven Deze akte maakt duidelijk dat in 1506
het stuk land in het bezit komt van de bagijnen.
Deze oude akten maken het de heer Van Lunsen
duidelijk dat zowel de wielen als Florisven op de
banscheiding van Haringhuizen en Schagen te vinden
waren.
Het huis Emaus met zijn twee bijgebouwen was
gelegen tussen twee wielen. Beide bijgebouwen lagen
op enkele meters van een wiel, die waarschijnlijk ook
Florisven werden genoemd.
Emaus, de twee bijgebouwen en de twee wielen zijn
hier ingetekend op de huidige situatie. De stippellijn is
de oude weg en de oude dijk met de naam Priggedik.
De naam Emaus
Waar de naam Emaus vandaan komt, is niet bekend.
Er zijn enkele theorieën daarover. Sommigen denken
dat het gehucht genoemd is naar een bewoner met de
familienaam Emaus. Deze naam kwam vroeger in deze
omgeving voor. In Polen, vlak bij Krakow is er een
gehucht met dezelfde naam en in Zweden is Emaus
een wijk van de stad Sala.
Een andere theorie is dat Emaus vernoemd is naar het
dorp Emmaüs in Judea. Op ongeveer 11 kilometer van
Jeruzalem liggen twee dorpjes: Latrun en Imwas. Deze
laatste naam herinnert ons aan het antieke Emmaüs,
maar sommigen menen dat Latrun de goede plek is.
Daar is een waterbron, die al vele eeuwen heilig water
zou geven. Volgens het evangelie van Lucas zou Jezus
daar op paasdag aan twee discipelen zijn verschenen,
die hem eerst niet herkenden. Deze plaats is later
heilig verklaard. De letterlijke betekenis van Emaus is:
„een goed ontvangst" of „een warm bad". Bij Emaus
aan de Priggedik is het bestaan van de twee wielen
van belang. Was het water van deze vennen heilig ver
klaard? Waarom stonden de bijgebouwen vlak naast
het water? Fungeerden de gebouwen als badhuis?
Was het water soms geneeskrachtig? Was Emaus in
die tijd een kuuroord? Waarom hadden de bagijnen
van Alkmaar deze gebouwen in het bezit? Volgens de
archeoloog uit Schagen zijn er sterke aanwijzingen dat
de wielen de belangrijkste reden waren betreffende het
bezit van de gebouwen.
U begrijpt nu in ieder geval de titel van dit artikel.
Een verkoopakte uit 1624 vermeldt nog „het huis
Emaus met zijn twee wielen". Op onderstaande kaart
uit 1654 is het huis Emaus boven de wielen getekend.
Het eigenlijke huis tussen de wielen is dus tussen
1624 en 1654 afgebroken
Op deze kaart zijn de wielen aangegeven met de twee
pijlen. Het gebouw (I) ten noorden van de wielen heeft
de naam Emaus meegekregen en aan de westzijde
van de weg of van de dijk stond het boerenhuis (II)
Priggedik.
Kaart uit 1745.
