De bakkerij van Jaap en Afra Portegijs in 't Veld
Vele dorpen hadden vroeger meerdere bakkerijen, zo ook 't Veld. Op Rijdersstraat nummer 84 was jarenlang
de bakkerij van Portegijs gevestigd. Al in 1889 werd het huis verbouwd tot bakkerij en winkel en vestigde Klaas
Portegijs zich er als broodbakker.
De groei van het bedrijf
Kort na de oorlog op 5 juni 1945 overleed Klaas
Portegijs en even later op 11 april 1946 Maria Borst.
De zaak werd aanvankelijk overgenomen door Cees en
Neeltje. De jongste broer Jaap, inmiddels ook al bijna
40, draaide mee in het bedrijf, maar was ook portier
bij het café 's Landmans Welvaren van tante Nel in
Zijdewind. Daar leerde hij Afra Baars kennen.
Op 4 oktober 1950 trouwden zij en gingen wonen in
het ouderlijk huis van Afra in Heerhugowaard Noord.
Iedere ochtend om 4.00 uur werd er begonnen met
het bakken van brood; op zaterdag zelfs om 2.00 uur.
Op hoogtijdagen bijvoorbeeld met Kerstmis kwam er
al om 1.00 uur rook uit de schoorsteen. Het was dan
ook niet verwonderlijk dat Jaap en Afra wat dichter
bij de bakkerij wilden wonen. Ze kochten een huis
tegenover de Mariaschool op nummer 50. Toen Afra
eenmaal in 't Veld woonde, ging ze zich meer en meer
met de bakkerij bemoeien. Ze zag groeimogelijkheden
in het banket. Uiteindelijk resulteerde dit erin dat in
1957 Jaap en Afra met hun gezin naar nummer 84
verhuisden en Cees en Neeltje naar nummer 50.
Cees wandelde tot zijn dood iedere ochtend naar de
bakkerij en ook Neeltje verleende nog regelmatig haar
diensten met name in het winkeltje, als alle anderen de
wijk ingingen met brood.
Venten
Er was een bakkerij en er was een winkel. Maar niet
onvermeld mag blijven dat er ook iedere dag van deur
tot deur werd gegaan met brood en beschuit. Jaap
ging naar links, naar het westelijk deel van 't Veld en
naar De Weel en Zijdewind. Cees ging met de bakfiets
naar rechts, richting de Kolonie. Er kwam op een
gegeven moment ook een auto. Omdat Afra aanvan
kelijk de enige was met een rijbewijs, ging zij naar de
verre uithoeken, zoals de Zwarteweg en de Kampen.
De concurrentie was groot. Er waren meer bakkers
in 't Veld en Zijdewind: bakker Ruiter, bakker Laan en
bakker Konijn. Net als bij de melkboer werd de bakker
geacht aan huis te bezorgen. Ook de winkeliers gingen
trouwens met bestellingen langs de deuren. Nico
kreeg een fiets op zijn zevende verjaardag. En zo kon
hij ook worden ingezet bij de bezorgdienst. „Ik kan mij
goed herinneren dat ik eerst om 7.00 uur misdienaar
was en mij vervolgens naar huis haastte, zodat ik voor
schooltijd nog langs kon gaan bij de weduwe Dekker
en Jan Ligthart „'t Molentje" om brood te bezorgen.
Beide woonden in een landpad en dat was moeilijk
begaanbaar met de bakfiets. De broodbezorging
gebeurde iedere dag, weer of geen weer. Op zaterdag
werd de weekrekening betaald. Dochter Catrien
kan zich de administratieve rompslomp nog goed
herinneren. Iedere dag aan het eind van de middag of
het begin van de avond vertelden oom Cees en mijn
vader wat ze aan al die verschillende gezinnen hadden
verkocht. Mijn moeder schreef dat op de zogenaamde
„briefjes". Die werden dan op zaterdag meegenomen
voor de afrekening. Op die dag die toch al extra druk
was, moest je dat er ook nog bij doen. Contante beta-
DEEL 2 (SLOT)
Cees Portegijs
Jaap Portegijs met zijn bakfiets in de sneeuw voor de Mariaschool