U heeft vorig jaar in de Schager Courant van 9 mei en van 21 juni, maar ook in de Volkskrant van 24 mei kunnen
lezen dat de heer Cees Witte uit Zijdewind in Israel een onderscheiding mocht ontvangen. Ook in „Israel National
News" bleef dit niet onopgemerkt. De kop boven het nieuwsoverzicht van Israel luidde: „Johanna en Jacobus
Witte postuum geëerd door Yad Vashem." We komen later in dit verhaal daarop terug, maar het was voor „'t Is
mooi weest" een reden om wat dieper in de geschiedenis van de familie Witte te duiken.
Een onderzoek naar de afkomst
Ene Peter Witte heeft zijn DNA laten onderzoeken.
Daardoor zijn de volgende twee resultaten bekend
geworden. Het is volgens hem duidelijk geworden dat
zijn stamvader Frans Fransz. Witte (1700-1752) is en
ook wel genoemd werd als Frans Fransz. Watté. Alle
Texelaars die de naam Witte hebben, stammen van
hem af. De familie Witte van Zeeuwse afkomst laat
hij verder buiten beschouwing. Zijn DNA-groep G2a
komt in Nederland en in het noordwesten van Europa
met een beperkt percentage voor, maar wel in Azië.
Als je op de kaart van DNA-groepen kijkt, is te zien
dat deze groep eigenlijk alleen in Georgië, Armenië,
Iran, Turkije en Italië goed vertegenwoordigd is. Peter
gaat er vanuit dat de G2a-groep zo'n tweeduizend jaar
geleden door de landbouw of door de Romeinen via
Iran, de Kaukasus en Italië over Europa is verspreid.
Hij vindt dit erg interessant, maar zegt zelf dat er meer
onderzoek nodig is. Zijn conclusie is dat de oervader
van de familie Witte waarschijnlijk afkomstig is uit Azië
en dat zijn stamvader Frans Fransz. Witte is. Het is
toch een bijzonder onderzoek van deze Peter Witte.
In 2007 woonden er 3.333 personen in Nederland
met de naam Witte. In 1947 waren dat er 2.131. Deze
familie is behoorlijk honkvast: de eerste 6 generaties
leefden allemaal op het eiland Texel. Op dit moment
(2012) wonen er nog 393 personen met die achter
naam.
1e generatie
stamvader Frans Fransz. Witte (Watté), (1700-1752)
Frans werd in 1700 vermoedelijk in Frankrijk geboren.
De achternaam Watté, die regelmatig in plaats van
Witte werd gebruikt, rechtvaardigt deze veronderstel
ling. Op 3 februari 1730 trouwde hij in de r.-k. kerk te
Den Burg met Pietertje Sieuwerts en stichtte op Texel
een gezin. Zij kregen 2 zonen:
1. Michiel Fransz. Witte (1732-1786) en
2. Jan Fransz. Witte (1735-1803)(2e generatie).
Deze twee kinderen zorgden voor twee takken op
Texel en stonden tot 1900 te boek als een boerenge
slacht. Frans was grootschipper te Den Hoorn. Een
grootschipper was een schipper op een zeeschip en
was lid van het Groot Schuitenvoerdersgilde. Er werd
met een relatief kleine bemanning (10 tot 18 opvaren
den) op relatieve grote schepen gezeild. Deze schepen
konden 200 tot 400 ton vervoeren. Grootschippers
behoorden tot de hogere lagen van de samenleving.
Frans maakte verschillende reizen, zoals naar de
Middellandse Zee in 1747 en ook naar Barbiesjes, dat
is Berbice, in 1748. Mahaica Berbice werd in 1627
gesticht door de Zeeuwse Koopman Abraham van
(de) Peere. Op deze kolonie naast Suriname werd
voornamelijk koffie en tabak verbouwd, maar veel
belangrijker was de ruilhandel met de indianen in het
gebied. In 1796 werd deze kolonie door de Britten
veroverd en werd met ander gebieden samengevoegd
De familie Witte: een bijzondere familie!