wwérn
Een zoektocht op
Texel naar een stukje
geschiedenis van
't Veld en Moerbeek
W Wi.,v
pam&w/
'W'rr^
Op vrijdag 7 april 2006 om 8.45 uur vertrokken we,
twee bestuursleden en deskundige Hans, richting
Den Helder. We troffen het want we gingen met het
nieuwe schip van de Texelse Eigen Stoomboot
Onderneming Teso naar de overkant. Onze
deskundige wist heel veel van deze boot en hij
vertelde het volgende.
Het bijna 100-jarige bestuur van Teso gaf in april 2004
opdracht voor het bouwen van een nieuwe, grotere boot
met twee dekken aan een scheepswerf in Gorinchem.
Deze boot is echter in een plaatsje aan de Donau in
Roemenië gebouwd. Een bedrijf uit Spanje leverde de
vier motoren, een Zwitsers bedrijf de transformatoren
en Rolls Royce uit Engeland de roerpropellers. Er is
150 km. kabel gebruikt voor een systeem met 6.000
Volt, 400 V en 220 V. De tewaterlating in de Donau
was in november 2004 en het schip werd toen ver
noemd naar een van de oprichters van de Teso „Dokter
Wagemaker". In januari 2005 sleepte men het schip
over de Donau, over de Zwarte Zee, de Middellandse
Zee, de golf van Biskaje en Het Kanaal naar Vlissingen
waar het werd afgebouwd. Deze eerste reis van de
Dokter Wagemaker duurde een maand. Eind juni 2005
kwam het schip aan in zijn thuishaven op Texel.
Na dit enthousiaste verhaal en een bak koffie waren we
op Texel aangekomen en konden met de auto weer
verder. We reden naar Oudeschild voor ons eerste
bezoek. De heer Klaas Brand stond ons al op te
wachten en we werden hartelijk verwelkomd. Al gauw
werd duidelijk dat de heren Brand en Hans elkaar
kenden. Beiden kwamen uit Zuidoostbeemster en
Hans had in de vakanties bij H. J. Brand Zn. ge
werkt. De 91-jarige aannemer woont nog altijd zelfstan
dig in een leuke bungalow, doet zelf nog de huishou
ding, kookt zijn eigen potje en rijdt nog auto. Zo wil
iedereen wel oud worden. Met zijn geheugen zit het
ook nog goed want hij weet zich nog veel te herinneren
over de bouw van vijf betonnen bruggen. En dat is dan
ook de reden van ons bezoek. Deze aannemer Brand
heeft in 1938 en 1939 vijf bruggen gebouwd die alle
hetzelfde waren. De eerste lag in Lutjewinkel richting
Kolhorn, de tweede bij Winkelerzand, de derde in de
Oosterweg, de vierde in de Westerweg en de vijfde in
V
de Leyerpolder. De provincie Noord-Holland was de
opdrachtgever en aannemer Brand heeft het werk
aangenomen. Ten tijde van de bouw van de bruggen
was vader Brand „hoofd" van de zaak en was Klaas op
het werk. Vader Brand regelde dus de aanvoer van de
materialen.
Het was geen werklozenproject zoals veel inwoners van
't Veld, Zijdewind en Moerbeek dachten. Het graven van
het kanaal van Kolhorn naar Oudkarspel was wel een
werkverschaffingsproject. Vanaf 1937 werden ruim 500
werklozen uit Haarlem en de Zaanstreek met bussen
naar het werk gebracht. We moeten ons voorstellen
dat ook werkloze afgestudeerden naast enkele ervaren
arbeiders stonden te graven.
4
4LV,. ,*v T
.WVi'
'>5i f.r)
De loop van het kanaal Kolhorn - Oudkarspel; zie stippellijn.
