MOLEN
KLOOSTER
Vakkundig „wroetwerk"
brengt soms onverwacht
mooi glaswerk naar boven.
Dichtstbijzijnde codering in Nieuwe Niedorp:
WFR 051B (West-Friesland 051 bouwkunde).
Cultuurhistorische typering: woonhuis (werkmanshuis).
Periode van ontstaan: 1878.
Waardering: hoge waarde.
Motivering: provinciaal monument.
Adres: Dorpsstraat 74 Nieuwe Niedorp.
Overigens Dorpsstraat 74 bestaat niet meer en is nu
Dorpsstraat 76. (red.)
Mijn gevoel zegt: „Hier zit iets scheef of op zijn minst
gezegd iets onderontwikkeld." Na telefonisch overleg
met de provincie is me verzekerd dat de CHW-kaart,
wat de bouwkunst betreft, in het gebied rond de Mar-
tinus nog een invulling krijgt op een niet al te lange
termijn. Werk aan de winkel dus.
Voorbeeld 3
Derde kaart: archeologie.
We klikken Zijdewind nog maar eens aan; code WFR
304A (West-Friesland 304 archeologie).
Cultuurhistorische typering: historische stads- of dorps
kern.
Periode van ontstaan: late middeleeuwen. Huidig voor
komen: deels bebouwd.
Waardering: hoge waarde.
Motivering: de begrenzing van deze historische kern
is bepaald op grond van de historische kaart uit 1649
1659, schaal 1 25.000. De archeologische waarde
van historische kernen bestaat uit de reeds aangetrof
fen of te verwachten aanwezigheid, boven of onder de
grond, van bouwhistorische resten en archeologische
sporen en voorwerpen. Samen bevatten zij een veel
heid aan historische informatie over ouderdom en
ruimtelijke ontwikkeling van de dorpskern. Monument
nummer 14-113 (14789).
Voorbeeld 1
We zoeken op de cd-rom van West-Friesland de ge
meente Niedorp op en klikken direct Zijdewind aan op
de geografische kaart. We zien daar de Havenstraat
gecodeerd onder nummer WFR 035G en dat staat voor
West-Friesland 035 geografie.
Als je vervolgens de code aanklikt, dan geeft de kaart
aan: binnenwaterkerende kade of dijk.
Huidig voorkomen: weg.
Waardering: waarde.
Motivering: kenmerkend zijn de binnenwaterkerende
kaden die in dit geval dwars op de kade liggen. Door
de hogere ligging werden dergelijke kaden vaak als
weg gebruikt en ook nu nog is deze weg als dijk her
kenbaar. De binnenwaterkerende functie is meestal
verloren gegaan maar de verkeersfunctie niet. Ook
deden deze dijken vaak dienst als ontginnings- en be-
woningsas. De samenhang met de verkaveling is door
herinrichting meestal verloren gegaan.
Zeldzaam zijn dergelijke kaden in Noord-Holland niet.
Toponiem: Priggedijk.
Voorbeeld 2
De bouwkundige kaart van Zijdewind.
Niets gecodeerd oftewel onbeschermd.
Voor 't Veld en Moerbeek hetzelfde.
Rechts: kaart uit 1650 met het klooster aan
de rand van de Tjaddingvenne.
Let ook even op de molen
in Zijdewind.
Onder:
een kaart uit 1745 laat
het klooster in verval zien.