voor het vak dat ook mijn vader uitoefende en werd
metselaar. Een geheel ander beroep was dat.
Mijn diensttijd in Indonesië was een bijzondere en ook
een leerzame tijd waar ik nu, terwijl ik negenen-zeventig
ben, nog af en toe de vruchten van pluk.'
Ja, die serenades van de fanfare Sint Martinus. Ik kan
me er nog vele herinneren. Van Eef Hoebe, van Piet Po
land, van Piet Bruin en ook van Jan Jaspers. De lagere
schooljeugd liep dan uit en de gebruinde dorpsgenoten
in militairtenue maakten op ons, de dorpsjeugd, veel
indruk.
Het verhaal van Jan Jaspers vertelde ons iets van de
sfeer en de beleving van een Indiëganger, maar veel
jongens die midden in de guerrillastrijd hebben gezeten
aan het front, hebben niet altijd de mooiste herinne
ringen aan hun Indiëtijd. Zij worstelen tot op de dag van
vandaag nog met oorlogstrauma's.
Pal na je diensttijd ben je dan vaak nog heel lang
angstig dat iemand je van achteren aanvalt omdat
sluipschutters je altijd probeerden te vlug af te zijn.
Na tientallen jaren komen soms al die belevenissen
weer boven. Voor de betrokken huisgenoten is het dan
moeilijk hun gedachtewereld te kennen en enigszins
de angsten te begrijpen waardoor betrokkenen worden
geplaagd.
Wieteke van Dort
verwoordde dat in een lied:
Toen hij terugkwam uit de Oost,
zo jong, gebruind en zorgeloos,
heeft hij, terwijl hij naar me lacht,
de oorlog voor me meegebracht.
Vele jaren ging het goed.
Misschien was dat wel levensmoed.
Soms schrok hij van een vage geur.
Hij lette altijd op de deur.
Bange nachten zijn gekomen.
Hij beleefde Indië in zijn dromen.
Schreeuwt en zweet en ligt te beven
tot mijn armen kalmte geven.
Het hiernaast staande lied gold niet voor alle Indië-
gangers omdat vele gelukkig ongeschonden uit de strijd
kwamen en hun carrière in het vaderland weer konden
oppakken. Maar menig Indiëganger zal na de Tsunami-
ramp ongetwijfeld weer terugdenken aan die tijd pal na de
oorlog. Velen uit die tijd komen nog steeds bij elkaar en
wisselen dan nog belevenissen uit en dat is een goede zaak.
En Indonesië zelf. Het land werd met vallen en opstaan
zelfstandig, nadat ze die 'Belandade Hollanders, hadden
verdreven. Veel inlanders meenden dat de Belanda onover
winnelijk waren. Dat pakte geheel anders uit. In 1962 ging
het laatste gedeelte Koninkrijk der Nederlanden, Papoea
Nieuw Guinea, over in Indonesische handen. Overigens
geheel terecht. Wij hebben in het verleden toch ook steeds
de overheersers het land uitgekieperd, of het nu Span
jaarden, Fransen, Engelsen of Duitsers waren. In 1945 wa
ren wij ook bevrijd, de Indonesiërs hebben enige eeuwen
onder vreemde dwingelandij moeten leven en waren pas in
1962 geheel zelfstandig. Maar in de allereerste plaats wil
dit verhaal getuigen van onze dorpsgenoten die hun plicht
ver over zee deden voor ons land en daarvoor verdienen al
die militairen veel respect.
Ik draag hem door de bange uren,
verdraag zijn zwijgend, peinzend
turen.
Ik zal nooit bij iemand klagen,
maarzit vol met duizend vragen.
Mijn man is Indiëvetêraan
en als er tranen in zijn ogen staan,
probeert hij daarmee iets te zeggen
dat hij me niet uit kan leggen.
1 -:J - -
iMSBBBfi u k i
ff V i
ti J "-i
T-' -
VKk j |N- ijflipjH tf'1
f V, j- H
