was er in veel plaatsen veel armoe en honger. Speciaal
in de steden. Er was geen brandstof, weinig of geen
elektriciteit en ook was water zeer schaars. Duizenden
kwamen naar de dorpen om wat eten te verzamelen.
Ze liepen met karretjes, kinderwagens en fietsen met
banden die gemaakt waren van oude autobanden.
Vader was zijn pootaardappelen voor het volgende jaar
vlug kwijt. Ook de witte en bruine bonen waren zo
uitverkocht. Heel veel mensen overleefden die winter
niet.
Gedurende die tijd had vader de
schuur ingericht als klaslokaal
voor de naaischool die de zusters
Ursulinen beheerden in het dorp.
Hun school was gevorderd om als
ziekenhuis te dienen. Na de oorlog
was de schuur nog gebruikt voor de
25-jarige bruiloft van onze ouders.
Ik heb toen heel wat tekeningen
gemaakt die de wanden van de
schuur opfleurden.
De oorlogstijd was voor iedereen
moeilijk. Niemand mocht een
gewone radio bezitten, wel een
distributieradio die via de kabel
alleen maar propaganda uitzond.
Sommigen hadden in het geheim
een radio en die moest men verber
gen als er een razzia was. Er werd
geluisterd naar radio Oranje,
uitgezonden vanuit Engeland. Er
stond de doodstraf op als ze de radio vonden. Er waren
ook veel onderduikers in de polders. Af en toe kwam
er een Duitse patrouille langs maar die konden ze
vanwege het vlakke land al van veraf zien aankomen.
Ze hadden dan genoeg tijd om zich te verschuilen.
In september 1944 staakte al het spoorwegpersoneel.
Er konden toen geen producten meer worden geveild.
Het inkomen voor de bouwers viel weg. In die tijd begon
de ruilhandel met de mensen uit de steden die niets te
eten hadden. Er was
niets meer te koop;
de winkels waren
leeg. Willem Bierman
zorgde toen voor veel
mensen.
Vader was lid van de
vrijwillige brandweer,
lid van de militaire
reserve en lid van de
commissie tot wering
van schoolverzuim.
Cees met een cilinder tractor in 1952
m
Ons huis werd ook gebruikt voor het opbergen van
geweren en ammunitie ten behoeve van de militaire
reserve. Ook herinner ik nog de keren dat ik groente bij
de zusters en de pastorie moest afleveren.
In 1947 trouwde Wim met Dieuw Way uit Schagen. Ze
gingen in Anna Paulowna wonen waar Wim een baan
in de tulpen had. Jammer genoeg overleed hij op een
leeftijd van 52 jaar aan een hersenbloeding.
Zus Nel trouwde in 1948 met Henk
Spaans uit Waarland. Kort nadat ze
zoon Piet kreeg, werd ze ziek. Ze
overleed in 1951 aan leukemie.
Moeders gezondheid werd ook
L minder. Ze kon moeilijk lopen en
had veel pijn. Op een avond in 1954
liep ze verkeerd, viel in het water
en verdronk. Ze had een zacht
karakter en was erg bezorgd voor
haar gezin.
Ik ging in datzelfde jaar naar
Canada emigreren. Trees Scholtes
was na de oorlog naar 't Veld
gekomen om op te sterken en
woonde enkele maanden bij ons.
In 1957 is ze ook naar Canada
gegaan en we trouwden het
volgende jaar in Ottawa.
Clezien heeft op de huishoudschool
in Haarlem gezeten en heeft daar
ook in de huishouding gewerkt.
Toen moeder ziek werd, heeft zij thuis gewerkt. Ze kreeg
kennis aan postbode Cor de Graaff uit Beverwijk. Zij
trouwden in 1960 en gingen in Beverwijk wonen.
In 1958 trouwde Simon met Gerda Valkering uit
Obdam. Ze kochten een huis met druivenkas aan de
Rijdersstraat. Later hebben ze daar een nieuw huis laten
bouwen.
Pa en Herman waren nu alleen in het huis. Een
huishoudster zorgde voor hen. Toen leerde Herman
Dina Smit kennen. Zij kwam van Texel. Toen ze in 1964
trouwden, ging vader naar het nieuwe bejaardenhuis
Maria Mater in het dorp. Vader had moeilijkheden met
zijn ingewanden en werd daaraan geopereerd. Jaren
later moest hij nog meer operaties ondergaan en stierf
in het ziekenhuis in Alkmaar. Hij was 85 jaar geworden.
Vader Willem heeft een zwaar leven gehad. Hij was een
strenge vader met een diep geloof en een hoge moraal.
De familie heeft tot aan zijn overlijden goed voor hem
gezorgd. Hij had het samen met de andere ouderen
naar zijn zin in het tehuis.
(Met dank aan Cees Bierman uit Ottawa, die dit verhaal in 2002
heeft opgeschreven.)