V6!
spruiten, andijvie en bietjes. Ook moest ik elke dag de
aardappelen schillen. Vader kwam af en toe kijken
of de schillen niet te dik waren want hij hield niet van
verkwisten.
In het voorjaar werd er bij ons veel witlof gegeten. Dat
kwam omdat de lof van mindere kwaliteit niet naar de
markt mocht. Wij moesten helpen om de lof met een
schuier af te stoffen en dan in kistjes met blauw papier
te leggen. Zo werd het naar de veiling gestuurd. De
grote klok in de veiling werd gestopt door op een knop
te drukken als het te betalen bedrag werd bereikt. De
klok begon bij honderd en ging dan naar beneden. Als
er geen koper op de knop drukte, werd er gezegd: „De
klok draaide door". De partij werd dus niet verkocht en
mocht ook niet de volgende dag teruggebracht worden.
Het werd veevoer voor vier cent per kilo of het werd
vernietigd. Geen wonder dat het leven van een tuinder
niet makkelijk was want je wist nooit wat je voor al je
werk zou verdienen.
In de herfst moesten we de koolstruiken uit de grond
trekken en opstapelen om ze te verbranden. In de
oorlog werden ze gebruikt voor grondstof in de kachel.
Nadat de modder ervan was afgeklopt, werden de
stronken naast het huis opgestapeld. Ze brandden heel
vlug op, dus moesten we vaak de kolenkit vullen met
deze brandstof.
Als het een poosje niet had geregend, was er geen
water meer in de bak. Dan moest ik ook helpen om
in een melkbus water te halen aan het eind van de
Zwarteweg. De eerste paar keer liep ik naast de fiets en
hield de bus vast. Later probeerde ik het met mijn been
over de stang zodat ik met een volle bus kon rijden. Ik
heb een paar keer de bus laten vallen maar ik heb het
wel geleerd.
Toen ik een peuter was, had moeder altijd angst dat ik
in het water zou vallen. Als ik buiten mocht spelen, werd
ik aan de klerenlijn vastgemaakt. Een paar jaar later
gebeurde het toch. Ze vonden me drijvend in de sloot.
Omdat ik toen al geen probleem had om me in het water
te laten drijven, ben ik niet verdronken.
Thuis werd ik altijd verdacht als er iets verkeerds was
gedaan. Vader zette ons dan allen op een rij en begon
bij de oudste te vragen: "Heb jij het gedaan?" Het
antwoord was meestal nee tot hij bij mij kwam. Het lag
voor de hand dat ik het had gedaan en daarom straf
kreeg. Dat krijg je als je de jongste bent.
Ik mocht in ieder geval naar de ambachtschool in
Alkmaar want ik zag er geen heil in om net als mijn
broers tuinder te worden. In 1948 haalde ik het diploma
voor elektricien en instrumentmaker. Na de vakantie
begon ik te werken bij de machinefabriek Alkmaar, die
beveiliginginstallaties maakte voor de Nederlandse
Spoorwegen.
Pa was handig met timmeren. Hij had de bedden in de
De foto van het zilveren huwelijksfeest in 1946.
v.l.n.r. staand: Simon, Wim, Clezien, Herman, Cees en zittend
Willem, Nel en Vrouwtje.
slaapkamers voor de jongens en de meisjes gebouwd.
We sliepen in tweepersoonsbedden, 's Winters
gebruikten we in de koude slaapkamer veel dekens om
warm te blijven. Als je dan 's morgens uit bed stapte,
dan was het zo fris datje heel vlug naar de kamer ging
waar de kachel al lekker warm was.
Vader hield van kaartspelen. Toen de jongens ouder
waren, werd er vaak een kaartje op de keukentafel
gelegd. Moeder en de meisjes waren dan bezig met
breien en naaien. Vader heeft ook mooi houtsnijwerk
gemaakt.
Pa was dicht bij de zee groot gebracht en hield van vis,
speciaal van haring. Ik herinner me dat hij een keer voor
ons en voor Piet de Boer een grote ton zoute haring had
besteld. Ik denk dat er wel 1000 vissen in zaten. Hij at er
een voor het ontbijt en voor het middageten. De visolie
heeft hem goed gedaan want later klaagde hij minder
over zijn rugpijn.
Als kinderen liepen we allemaal op klompen. Het was
makkelijk om ze uit te doen want buiten was het
meestal modderig. We hadden schoenen om naar
de kerk te gaan en als we er netjes uit moesten zien.
Later werden de klompen alleen nog maar op de akker
gebruikt.
De fiets was het normale transportmiddel. Er waren in
die tijd bijna geen auto's, alleen een paar taxi's. Wilde
je naar de stad, dan fietste je zo'n 25 minuten naar
het station in Noord-Scharwoude. Tussen Schagen en
Alkmaar reed er ook een bus die ook De Weel aandeed.
Vader gebruikte zijn fiets nog toen hij al behoorlijk op
leeftijd was. Dat is een prima manier om in goede
conditie te blijven.
In de oorlog moesten de land- en tuinbouwers
producten telen voor de bezetter. Een gedeelte van de
oogst moest aan de vijand worden geleverd. Pa had
eens oliezaad geteeld. Nadat het gedorst was, werd
het stro op een grote hoop gegooid en in brand gesto
ken. Dat was voor de jeugd een groot feest want er
was in die tijd niet veel vertier voor de jongelui. Aan het
eind van de oorlog, in de hongerwinter van 1944/1945,
